Przejdź do zawartości

Strażnica KOP „Oleszczenica”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strażnica KOP „Oleszczenica”
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1924

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Oleszczenice[a].

Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Podległość

Kompania graniczna KOP „Małaszki”

Batalion KOP „Łużki” w 1931

Strażnica KOP „Oleszczenica” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

[edytuj | edytuj kod]

W 1924, w składzie 3 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 5 batalion graniczny. W 1928 w skład batalionu wchodziło 13 strażnic[1]. Strażnica KOP „Oleszczenica” w latach 1928 – 1939 znajdowała się w strukturze 1 kompanii KOP „Małaszki”[2][3][4][5][6][7][8][9] batalionu KOP „Łużki”[10]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej.

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku KOP[5]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga polna długości 16 km[7].

Budynek strażnicy

[edytuj | edytuj kod]

Budynek strażnicy wybudowany został przez przedsiębiorstwo „S−ka Inżynierów Kijowskich” i przekazany w użytkowanie KOP 17 maja 1925. Strażnica posiadała fundamenty i cokoły murowane na zaprawie cementowej z kamienia polnego z ofugowaniem cokołu i ułożeniem warstwy izolacyjnej z papy smołowej. Ściany zewnętrzne i wewnętrzne wykonane były z bali sosnowych i jodłowych grubości 16 cm, a ścianki działowe grubości 10 cm. Dach pokryty był blachą ocynkowaną. Wieża strażnicy przymocowana do dachu klamrami i śrubami posiadała schody wejściowe. Strażnica posiadała 6 pieców postawionych na pancerzach blaszanych. Kuchnia posiadała dwa kotły z paleniskami. W strażnicy znajdowały się dwa sedesy ze ściankami i skrzyniami, w stajni zaś żłób, drabina i ściek[11].

Służba graniczna

[edytuj | edytuj kod]

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[12]. Strażnice KOP stanowiły pierwszy rzut ugrupowania kordonowego Korpusu Ochrony Pogranicza[13].

Strażnica KOP „Oleszczenica” w 1932 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 7 kilometrów 900 metrów od słupa granicznego nr 43 do 48[5], a w 1938 pododcinek szerokości 10 kilometrów 900 metrów od słupa granicznego nr 42 do 49[7].

17 września 1939 strażnica KOP „Oleszczenica” zaatakowana została przez oddział pod dowództwem st. lejtn. Miroszkina. Siły sowieckiego oddziału oceniane są na równowartość co najmniej trzech kompanii strzeleckich. Obrzucona granatami strażnica stanęła w ogniu. Zaskoczona załoga podjęła walkę, tracąc 15 zabitych i 1 wziętego do niewoli. Potem poddała się. Straty sowieckie wyniosły 5 rannych[14].

Sąsiednie strażnice:

Walki w 1939

[edytuj | edytuj kod]

Rankiem 17 września, ze względu na brak przepraw przez Dźwinę, Sowieci nie zaatakowali strażnicy „Hrychorowicze” oraz odwodu kompanii w Małaszkach. Natomiast jeszcze przed 4:40 trzykompanijny oddział st. lejtn. Miroszkina zniszczył strażnicę „Oleszczenica”. Poległ oficer (?) i 14 szeregowych, do niewoli dostał się jeden szeregowy i 7 cywili. Straty napastników wyniosły 5 rannych[15].

  1. Według Szubańskiego → Szubański 2000 ↓, s. 88 i Prochwicza → Prochwicz 2003 ↓, s. 305 nazwa miejscowości to Olszczenica

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]