raam

Nederlands

Raam (1) met raam (2) en ruit

Uitspraak

• Geluid:  raam    (hulp, bestand)
• IPA: /ram/

Woordafbreking

• raam

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘lijst(werk), omlijsting’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1277.
• erfwoord: Middelnederlands rāme, raem m, rāme v ‘omlijsting, raam, waarop iets gespannen wordt’, ontwikkeld uit Oergermaans *hraman-, bij Indo-Europees *krom-, waartoe ook Russisch dial. kromá ‘rand; korst’, vero. krómka ‘id.’ en zakromítʹ ‘met planken afscheiden’ behoren. Verwant aan remmen. Evenals Nederduits Rahm en Duits Rahmen, beide ‘lijst(werk), omlijsting’.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	raam	ramen
verkleinwoord	raampje	raampjes

Zelfstandig naamwoord

het raam o

1. (Nederlands-Nederlands) (bouwkunde) een opening in de wand of muur van een gebouw om licht door te laten, vaak gevuld met een ruit doorzichtig materiaal zoals glas

   ▸ Door een klein raam werden we steeds fel verlicht door de bliksem.

2. (techniek) een kader, een rechthoekige constructie rond een afbeelding
3. (juridisch), (politiek), (figuurlijk) de basisstructuur van een akkoord of wet waarin slechts de begrenzing van het geheel, en het onderlinge verband van onderdelen, is vastgesteld

   • Dit voorstel past niet in het raam van het akkoord. 

Gelijkklinkende woorden

• Raam

Synoniemen

• [1] venster
• [2] kader, lijst, raamwerk, rand
• [3] kader, raamwerk

Verwante begrippen

• [1] raamkozijn, raamdorpelsteen, tuimelraam, venster, ruit
• [2] borduurring, schilderdoek, telraam
• [3] entente, intentieverklaring

Hyponiemen

   

aanslagraam achterraam afdrukraam balkraam boograam borduurraam bovenraam brandraam broeiraam buitenraam dakraam denkraam draadraam drukraam glas-in-loodraam (1) glasraam hooiraam kantelraam kerkraam keukenraam (1) klapraam klepraam koepelraam kookraam onderraam paneelraam peilraam rekenraam scheerraam schuifraam shutterraam snijraam spanraam (2) spieraam (2) stolpraam televisieraam telraam trasraam tuimelraam uitstalraam valraam vensterraam (1) vleugelraam vliegenraam vliegtuigraam voorzetraam zaagraam zijraam zolderraam

Afgeleide begrippen

   

raamadvertentie raamakkoord raamambtenaar raamantenne raambediening raambekleder raambekleding raambekledingsfabrikant raambekledingsproduct raambeslag raambezoek raambiljet raambordeel raamcontract raamdecoratie raamdeur raamdorpel raamdorpelsteen raamexploitant raamgeld raamhor raamhout raamijzer raamkader raamkant raamkit raamkoord raamkozijn raamloos raamluik raammodel raamopening raamovereenkomst raampartij raampen raamplan raampost raamprofiel raamprostituee raamprostitutie raamregeling raamsluiting raamsponning raamstijl raamstok raamtablet raamtrekker raamtrommel raamuitzetter raamventilator raamverdrag raamvertelling raamwerk raamwet raamwisser ramen raming

Vertalingen

    1. venster: muuropening om lucht en licht door te laten   

Duits: Fenster (de) o Engels: window (en) Estisch: aken (et) v Fins: ikkuna (fi) Frans: fenêtre (fr) v Grieks: παράθυρο (el) o Hongaars: ablak (hu) Ido: fenestro (io) Italiaans: finestra (it) v Latijn: fenestra (la) v Litouws: langas (lt) m

Noors: vindu (no) o Occitaans: fenèstra (oc) v Perzisch: پنجره (fa) Pools: okno (pl) o Portugees: janela (pt) Roemeens: geam (ro) Sloveens: okno (sl) o Slowaaks: okno (sk) o, oblok (sk) m Spaans: ventana (es) Tsjechisch: okno (cs) o Turks: pencere (tr) Zweeds: fönster (sv) o

    2. lijst, kader   

Duits: Rahmen (de) m Engels: frame (en) Frans: encadrement (fr) m

Spaans: marco (es) m

    3. globale regeling   

Frans: cadre (fr) m

Werkwoord

vervoeging van
ramen

raam

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van ramen
   

   • Ik raam. 

2. gebiedende wijs van ramen
   

   • Raam! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van ramen
   

   • Raam je? 

Afgeleide begrippen

• raming

Gangbaarheid

• Het woord raam staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "raam" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Limburgs

Uitspraak

• IPA: /raːm/ (Etsbergs)

Zelfstandig naamwoord

raam m

1. (bouwkunde) raam.

   «Dooch de raam toe, 't trèk hie!»

   Doe het raam dicht, het tocht hier!

Verbuiging

	enkelvoud				meervoud
	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind	geheel	gemuteerd	verkleind	gemuteerd verkleind
nominatief	raam	-	raemke	-	raam	-	raemkes	-
genitief	raams	-	raemkes	-	raam	-	raemkes	-
locatief	rames	-	rameske	-	ramese	-	rameskes	-
datief	rame	-	raemke	-	raam	-	raemkes	-
accusatief	raam	-	raemke	-	raam	-	raemkes	-