Przejdź do zawartości

Messier 9

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Messier 9
Ilustracja
Gromada kulista M9
Odkrywca

Charles Messier

Data odkrycia

28 maja 1784

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wężownik

Typ

gromada kulista, klasa VIII[1]

Rektascensja

17h 19m 11,78s[2]

Deklinacja

−18° 30′ 58,5″[2]

Odległość

25 800 ly[1] (7910 pc[3])

Jasność obserwowana

7,7 m[1]

Rozmiar kątowy

Ø 12′[1]

Charakterystyka fizyczna
Wymiary

Ø 90 ly[4]

Liczba gwiazd

> 250 000

Alternatywne oznaczenia
M9, NGC 6333, GCl 60, BD-18 4488, C 1716-184, FAUST 4082, [FBA2002] 102, GCRV 9989, HD 156587
Mapa gromady
Konstelacja Wężownika

Messier 9 (M9, NGC 6333) – gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Wężownika. Została odkryta i skatalogowana przez francuskiego astronoma Charles’a Messiera 28 maja 1784 roku. Ze względu na możliwości ówczesnych teleskopów opisał on ją jako „mgławicę bez gwiazd” o średnicy 3′. Jako skupisko gwiazd po raz pierwszy została opisana przez Williama Herschela około 20 lat po odkryciu. Zawiera ona ponad 250 000 gwiazd[5].

Odległość

[edytuj | edytuj kod]

M9 jest jedną z gromad kulistych położonych najbliżej centrum Drogi Mlecznej. Znajduje się około 5500 lat świetlnych od centrum Galaktyki i około 25 800 lat świetlnych od Ziemi[1], przy czym dystans ten rośnie z prędkością ok. 229 km/s[2]. Odległość od jądra galaktyki sprawia, że oddziaływania grawitacyjne zdeformowały nieco jej kształt[5].

Jasność

[edytuj | edytuj kod]

Światło emitowane przez gromadę jest znacznie osłabiane przez pył międzygwiezdny. M9 leży bowiem na skraju ciemnej mgławicy. Jasność gromady jest obniżana o co najmniej jedną wielkość gwiazdową. Biorąc pod uwagę te zjawiska jasność obserwowana M9 (7,7m) odpowiada jasności absolutnej −8,04m, co czyni ją około 120 tysięcy razy jaśniejszą niż Słońce.

Gwiazdy

[edytuj | edytuj kod]

Najjaśniejsze spośród gwiazd gromady mają jasność obserwowaną 13,5m, mogą więc być obserwowane przy użyciu średniej wielkości teleskopów amatorskich. W gromadzie odkryto 13 gwiazd zmiennych. Typ widmowy całej gromady określa się na F2.

Obserwacje

[edytuj | edytuj kod]

M9 może zostać zaobserwowana jako ciemna, mała, okrągła plamka już przy użyciu lornetki 10x50 przy dobrych warunkach. Teleskop 4-calowy pozwala dostrzec centralną część gromady o średnicy około 3′ słabnącą ku brzegom i lekko eliptyczną. Instrumenty 6-calowe pozwalają dostrzec najjaśniejsze gwiazdy gromady, przez 8–10-calowe można zaobserwować M9 jako gromadę o średnicy 7–8′. Duże teleskopy amatorskie pozwalają na dostrzeżenie gwiazd aż do centrum gromady.

Otoczenie gromady

[edytuj | edytuj kod]

Około 80′ od M9 leży nieco mniejsza (8′) i słabsza (8,25m) gromada kulista NGC 6356 znajdująca się prawie dwa razy dalej od Ziemi (50 tysięcy lat świetlnych). W podobnej odległości kątowej leży znacznie słabsza i mniejsza gromada kulista NGC 6342. Ciemna mgławica Barnard 259 leży na południowy wschód od M9, a Barnard 64 leży w odległości około 25′ na zachód.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Według Students for Exploration and Development of Space.
  2. a b c Messier 9 w bazie SIMBAD (ang.)
  3. Odległość w parsekach = odległość w latach świetlnych / 3,26.
  4. Obliczono ze wzoru gdzie – średnica, – odległość, – wymiar kątowy obiektu.
  5. a b Glittering jewels of Messier 9. [w:] Hubble [on-line]. ESA, 2012-03-16. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]