Канто вилояти
Канто вилояти (японча: 関東地方 Канто-чиҳо) - Япониянинг энг катта ороли Хонсю географик ҳудудида жойлашган. [1] Минтақа Катта Токё ҳудуди ва 7 та префектурани ўз ичига олади: Гунма, Точиги, Ибараки, Саитама, Токё, Чиба ва Канагава . Унинг чегараларидаги ер майдонининг 45 фоиздан бир оз кўпроғи Канто текислигидир . Қолган қисми Япониянинг бошқа ҳудудлари билан қуруқлик чегарасини ташкил этувчи тепаликлар ва тоғлардан иборат.
Канто вилоятида Япониянинг пойтахти ва энг йирик шаҳри Токио жойлашганлиги сабабли, минтақа Япония сиёсати ва иқтисодиётининг маркази ҳисобланади. 2010-йил 1-октабрда Япония Статистика бюроси томонидан ўтказилган расмий аҳоли рўйхатига кўра, аҳоли сони 42.607.376 киши [2] бўлиб, Япония умумий аҳолисининг тахминан учдан бир қисмини ташкил қилади.
Бошқа таʻрифлар
[edit | edit source]Канто минтақавий губернаторлар ассоциацияси (関東地方知事会, Канто чиҳо чижикаи ) Ибараки, Точиги, Гунма, Саитама, Чиба, Токио, Канагава, Яманаши ва Шизуока префектурали губернаторларини ўз ичига олади. [3][4]
Миллий ҳукуматдаги Ер, инфратузилма, транспорт ва туризм вазирлигининг Канто Минтақавий Ривожланиш Бюроси (関東地方整備局, кāнто чиҳō сеиби-кёку ) умумий саккизта префектурага (Ибараки, Точиги, Гунма, Саитама, Чиба, Токио, Канагава, Яманаши) ва бошқа иккита сув йўлларининг бир қисмини (Нагано ва Шизуока)назорат қилади. [5] Кантонинг Иқтисодиёт, савдо ва саноат бюроси (関東経済産業局, Канто кеизаи-сангйō-кёку ) ўн битта префектура учун масʻулдир: Ибараки, Точиги, Гунма, Саитама, Чиба, Токио, Нагано, Канагава, Чиба, Ниигата, Канто. [6]
Япония полиция ташкилотида Миллий Полиция Агентлигининг Канто бўйича назорат идораси (関東管区警察局, Канто канку кеисацу-кёку ) Ибараки, Точиги, Гунма, Саитама, Чиба, Канагава, Ниигата, Яманаши, Нагано ва Шизуока префектураларини назорат қилади . [7] Токио Канто минтақасининг бир қисми эмас, унинг полицияси о'зининг миллий агентлиги билан махсус алоқа идорасига эга.
Географияси
[edit | edit source]
Тайшаку тоғлари, Такаҳара тоғи, Насу тоғи, Ямизо тоғи ва Япониядаги энг катта текислик бўлган Канто текислиги ушбу ҳудудда жойлашган. Чиба префектурасининг жанубий қисмида Босо тепаликлари жойлашган. Ибараки префектурасидаги Касумигаура атрофидаги ҳудуд Жосо платоси ва Ҳитачи платосидир. Аракава ва Эдо каби дарёлар Токио кўрфазига қуйилади, Кинугава ва Тоне дарёлари эса Инубосаки орқали Тинч океанига қуйилади.
Токио кўрфази Босо ярим ороли ва Миура ярим ороли билан о'ралган. Соҳилбўйи ҳудуди саноат зонаси ҳисобланади.
Энг баланд нуқтаси Никко-Ширане (Оку-Ширане тоғи) чўққиси Никко шаҳри, Точиги префектураси ва Гунма префектурасининг Каташина қишлоғи ўртасидаги чегарада жойлашган. Бу Япония префектураларидаги саккизинчи энг баланд нуқтаҳисобланади. Шунингдек, Канто шимолидаги энг баланд нуқта (Канто, Тоҳоку, Хоккайдо). Префектураларнинг энг баланд нуқталари: Саитамадаги Санпо (2483 м), Токиодаги Кумотори (2017 м), Канагавадаги Хиру (1673 м), Ибаракидаги Ямизо (1022 м) ва Атаго тоғлари (408 м). Чиба шаҳрида жойлашган. Чиба префектурасидаги Атаго тоғлари ҳар бир префектурадаги энг баланд чўққилар орасида энг пасти ҳисобланади.
Тарихи
[edit | edit source]Камакура даврида ва яна Эдо даврида феодал ҳокимиятнинг юраги ҳисобланган Канто ҳудуди замонавий ривожланиш марказига айланди. Катта Токио ҳудудида ва айниқса Токио-Ёкоҳама метрополитан ҳудудида нафақат Япония ҳукумати қароргоҳи, балки мамлакатдаги энг йирик университетлар ва маданий муассасалари, йирик саноат зонаси жойлашган ва бу ҳудуд энг ко'п аҳолига эга. Канто текислигининг кўп қисми турар-жой, савдо ёки саноат қурилиши учун ишлатилган бўлса-да, ушбу ҳудудда ҳали ҳам деҳқончилик билан шуғулланишади. Токио ва Ёкоҳама атрофидаги ҳудуд пойтахт бозори учун боғмаҳсулотларини етиштириш учун ихтисослаштирилган бо'ʻса-да, гуруч асосий экин ҳисобланади.
Япониянинг замонавий тарихининг энг муҳим лаҳзаси Тайшо даврида содир бо'лди: 1923-йилги Канто зилзиласи . Ушбу зилзила 100 000 дан ортиқ одамнинг ҳаётига зомин бўлган, Токио ва Ёкоҳама ҳудудларини вайрон қилган.
Канто номи сўзма-сўз "тўсиқнинг шарқий томони" деган маʻнони англатади. Канто номи бугунги кунда одатда Ҳаконе назорат пунктининг шарқий ҳудудини англатади. Канто сўзининг антоними, "Тўсиқнинг ғарбий томони" Ғарбий Хонсюда жойлашган ва феодал Япониянинг маркази бўлган Кансаи минтақасини англатган.
Бўлимлар
[edit | edit source]Шимол ва жануб
[edit | edit source]Минтақа Ибараки, Точиги ва Гунма префектураларидан ташкил топган "Шимолий Канто" (японча: 北関東 Кита-Канто) ва Саитама, Чиба, Токио метрополиси (баʻзан алоҳида), ва Канагава префектураларидан ташкил топган "Жанубий Канто" (японча: 南関東 Минами-Канто) ҳудудларига бо'линади.
Шарқ ва Ғарб
[edit | edit source]Ушбу бўлиниш баʻзида ишлатилади:
- Шарқий Канто (японча: 東関東 Ҳигаши-Канто): Ибараки, Точиги анд Чиба Префектуралари.
- Ғарбий Канто (японча: 西関東 Ниши-Канто): Гунма, Саитама, Токио, Канагава (ба'зи ҳолларда Яманаши) префектуралари.
Катта Канто
[edit | edit source]Япония миллий ҳукумати Натионал Cапитал Регион (японча: 首都圏 Шуто-кен) сифатида Канто вилояти ва Яманаши префектурасини белгилаган.
Шаҳарлари
[edit | edit source]Канто минтақаси Япониянинг энг юқори даражада ривожланган, урбанизация жуда ривожланган ва саноатлашган қисмидир. Токио ва Ёкоҳама Токио ко'рфази бо'йлаб енгил ва оғир саноатга ихтисослашган ягона саноат мажмуасини ташкил қилади. Минтақанинг бошқа йирик шаҳарларига Кавасаки (Канагава префектураси), Саитама (Саитама префектураси) ва Чиба (Чиба префектураси) киради. Соҳилдан узоқроқда жойлашган кичикроқ шаҳарларда енгил ва автомобилсозлик саноати мавжуд. 1991-йилда аҳолининг ўртача зичлиги ҳар квадрат километрга 1192 кишига етган.
Иқтисодиёти
[edit | edit source]Токио шаҳри дунёдаги энг йирик шаҳар иқтисодиётига эга ва Ню-Ёрк, Лос-Анжелес, Шанхай, Париж, Сеул ва Лондон билан бир қаторда йирик глобал савдо ва савдо марказларидан биридир.
Катта Токио ҳудуди 2005-йил
[edit | edit source]
| Префектура | Префектуранинг ялпи маҳсулоти (миллиард ен билан) |
Префектуранинг ялпи маҳсулоти (миллиард АҚШ долларида) |
|---|---|---|
| Токио | 92 269 | 837 |
| Канагава | 31 184 | 282 |
| Саитама | 20 650 | 187 |
| Чиба | 19 917 | 180 |
| Ибараки | 10 955 | 99 |
| Точиги | 8,195 | 74 |
| Гунма | 7550 | 68 |
ЯИМ (сотиб олиш қобилияти паритети)
[edit | edit source]
ПриcеwатерҳоусеCооперс тадқиқотига кўра, Токио агломерацияси дунёдаги энг йирик иқтисодиёт бо'либ, дунёдаги харид қобилияти паритети (ППП) бўйича энг катта ялпи метрополия маҳсулотига эга. [8]
Канто вилояти Метрополитан бандлик ҳудуди
[edit | edit source]| Йил | 2010-йил | 1995-йил | 1980-йил |
|---|---|---|---|
| Иш билан банд бо'лганлар (минг) | 16 234 | 16 381 | 12 760 |
| Ишлаб чиқариш (миллиард АҚСҲ доллари) | 1797 | 1491 | 358 |
| Саноат ишлаб чиқариши (миллиард АҚШ доллари) | 216 | 476 | 159 |
| Хусусий капитал (миллиард АҚШ доллари) | 3,618 | 2631 | 368 |
| Ижтимоий умумий капитал (миллиард АҚШ доллари) | 1607 | 1417 | 310 |
| 1 АҚШ доллари ( Япон иенаси ) | 87.780 | 94.060 | 226.741 |
Аҳолиси
[edit | edit source]Япония аҳолини рўйхатга олиш маʻлумотлари [9] ва Канто минтақаси маʻлумотларига кўра, [10] аҳоли доимий равишда о'сиб борди, лекин 1992-йил бошидан буён аҳолининг ўсиш сурʻати секинлашди.
Канто вилояти 2018-йилда тахминан 43,3 миллион кишига эга. [11]
| Йил | Аҳоли | ±% |
|---|---|---|
| 1920 | 11,127,000 | — |
| 1930 | 13,773,000 | — |
| 1940 | 16,866,000 | — |
| 1950 | 18,241,000 | — |
| 1960 | 23,003,000 | — |
| 1970 | 29,496,000 | — |
| 1980 | 34,896,000 | — |
| 1990 | 38,542,000 | — |
| 2000 | 40,433,711 | — |
| 2010 | 42,607,376 | — |
| 2018 | 43,300,000 | — |
Яна қаранг
[edit | edit source]- Япония географияси
- Канто диалекти
- Канто Фуреаи Траил
- Канто
Ҳаволалар
[edit | edit source]- ↑ Нуссбаум, Лоуис-Фрéдéриc. (2005).
- ↑ „政府統計の総合窓口“. Э-стат.го.жп. 2011-йил 4-октябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2012-йил 31-декабр.
- ↑ Саитама префеcтурал говернмент: Кантō регионал говернорс' ассоcиатион (ин Жапанесе)
- ↑ Чиба префеcтурал говернмент: Кантō регионал говернорс' ассоcиатион (ин Жапанесе)
- ↑ МЛИТ: Канто Регионал Девелопмент Буреау (ин Жапанесе)
- ↑ МЕТИ: Канто Буреау оф Эcономй, Траде анд Индустрй, Организатионал овервиэw (Wайбаcк Мачине сайтида 2020-06-06 санасида архивланган) (ин Жапанесе)
- ↑ Натионал Полиcе Агенcй: Кантō регионал полиcе супервисион оффиcе, Журисдиcтион (ин Жапанесе)
- ↑ „Cитй Маёрс ревиэwс тҳе ричест cитиэс ин тҳе wорлд ин 2005“. www.cитймаёрс.cом. 2012-йил 18-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2009-йил 12-феврал.
- ↑ Токё 1995-2020 популатион статистиcс
- ↑ Канто Регион 1920-2000 популатион статистиcс
- ↑ Канто 2020
Ҳаволалар
[edit | edit source]- Медиа релатед то Кантō регион ат Wикимедиа Cоммонс