Kontent qismiga oʻtish

Yaponiya geografiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yaponiya geografiyasi
Qitʼa Osiyo
Mintaqa Sharqiy Osiyo
Koordinatalar 36°N 138°E / 36°N 138°E / 36; 138
Maydoni 62-oʻrin
 • Jami 377,976.41[1] km2 (145,937.51 kv mi)
 • Yer 87.93099%
 • Suv 6.76%
Qirgʻoq chizigʻi 29 751 km
Eng yuqori nuqta Fuji togʻi
3,776 m (12,388 ft)[2]
Eng past nuqta Hachirōgata
−4 m (−13 ft)[2]
Eng uzun daryo Shinano daryosi
367 km (228 mi)[3]
Eng yirik koʻl Biwa koʻli
671 km2 (259 kv mi)[4]

Yaponiya Tinch okeanining gʻarbiy qismida joylashgan hamda stratovulqon arxipelaglardan tashkil topgan orol davlatdir[5] Yaponiya 6 852 ta oroldan iboratdir.[6]. Eng katta beshta asosiy orollari — Hokkaido, Honshu, Kyushu, Shikoku va Okinava. Ryukyu orollari va Nanpu orollari asosiy orollarning janubi va sharqida joylashgan.

Maydoni — 377,976.41 km2 (145,937.51 kv mi).[1] Maydoniga koʻra, Yaponiya jahonda toʻrtinchi eng yirik orol mamlakat, Sharqiy Osiyoda esa eng yirik orol mamlakatdir[7]l Yaponiya qirgʻoq chiziqlari uzunligi 29 751 km (18 468 mi) boʻlib, bu koʻrsatkich bilan jahonda oltinchi oʻrinda turadi[8].

Yaponiya norasmiy ravishda shimoli-sharqdan (Hokkaidō) janubi-gʻarbgacha (Ryukyu orollari) sakkizta mintaqaga boʻlingan[9]:

Har bir mintaqa bir nechta prefekturalardan tashkil topgan, faqat Hokkaidō mintaqasini oʻz ichiga olgan Hokkaidō prefekturasi bundan mustasno.

Niigata shahridagi Shinano daryosi.

Quyida Yaponiyaning eng uzun 10 ta daryosi keltirilgan[10]:

Rank Nomi Mintaqa Prefektura Uzunligi

(km)

1 Shinano Hokuriku Nagano, Niigata 367
2 Tone Kantō Saitama, Chiba, Ibaraki, Tochigi, Gunma 322
3 Ishikari Hokkaidō Hokkaidō 268
4 Teshio Hokkaidō Hokkaidō 256
5 Kitakami Tōhoku Iwate, Miyagi 249
6 Abukuma Tōhoku Fukushima, Miyagi 239
7 Mogami Tōhoku Yamagata 229
8 Tenryu Chūbu Nagano, Aichi, Shizuoka 212
9 Agano Hokuriku Niigata 210
10 Shimanto Shikoku Kōchi 196
  1. 1,0 1,1 „令和元年全国都道府県市区町村別面積調(10月1日時点), Reiwa 2nd year National area of each prefecture municipality (as of October 1)“ (ja). Geospatial Information Authority of Japan (25-dekabr 2020-yil). 1-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-yanvar 2021-yil.
  2. 2,0 2,1 „Japan“. CIA World Factbook. Qaraldi: 11-noyabr 2017-yil.
  3. „Shinano River“. Encyclopædia Britannica. Qaraldi: 11-noyabr 2017-yil.
  4. „Lake Biwa“. Encyclopædia Britannica. Qaraldi: 11-noyabr 2017-yil.
  5. „Water Supply in Japan“ (website). Ministry of Health, Labour and Welfare. 26-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-sentabr 2018-yil.
  6. „離島とは(島の基礎知識)“ (ja) (website). Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism. 13-noyabr 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-oktabr 2018-yil.(Wayback Machine saytida 2007-11-13 sanasida arxivlangan)
  7. „Island Countries Of The World“. WorldAtlas.com. 2017-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 10-avgust.
  8. „日本の領海等概念図“. 海上保安庁海洋情報部. 12-avgust 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-avgust 2018-yil.
  9. Yaponiya mintaqalari japan-guide.com saytida
  10. „Longest Rivers In Japan“ (website). WorldAtlas.com. 17-noyabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-fevral 2020-yil.