Saltar ao contido

Dacca

Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Revisión feita o 31 de marzo de 2023 ás 18:21 por Chairego apc (conversa | contribucións) (máis)

Coordenadas: 23°43′44″N 90°23′40″L / 23.728888888889, 90.394444444444 Modelo:Cidade

Dacca[1] ou Daca[2] (bengalí: ঢাকা, transcrito Ḍhākā; pronunciado: [ɖʱaka]) é a cidade capital de Bangladesh, a maior con diferenza do país e o seu centro absoluto: industrial, comercial, cultural etc. Sitúase no corazón do xigantesco e magnífico sistema fluvial que conforma o delta do Ganxes-Brahmaputra, na beira norte dun dos séus brazos, o Buriganga.[3]

As súas orixes semellan datar do primeiro milenio mais non acada relevancia ata que o Imperio mogol a elixe coma capital da provincia de Bengala no século XVII. Dende a independencia de Bangladesh en 1971, o séu crecemento ten sido espectacular configurando unha das grandes aglomeracións do planeta. Segundo o censo, no ano 2011 tiña 14 543 124 habitantes.[4]

Historia

Orixes

Os catro templos de Shiva dentro do complexo do Dhakeshwari.

A partir do século VII da nosa era hai constancia de asentamentos no lugar, entón nos dominios do reino budista de Kamarupa. No século IX pasan ao poder da dinastía hinduísta Sena (do imperio Pala), a un de cuxos raxás, Ballal Sen, se lle atribúe a fundación do templo Dhakeshwari (século XII, posible orixe do nome da cidade) no noroeste do centro actual (cidade universitaria).

Con todo, o nome co que nese tempo se identificaba a área é Bengalla. Tratábase dunha pequena cidade xunto ao río Buriganga (co pequeno brazo do Dulai protexéndoa polo leste), composta de varios mercados (Lakshmi Bazar, Shankhari Bazar, Tanti Bazar) e barrios de asentamento de artesáns e mercadores (Patuatuli, Kumartuli, Bania Nagar e Goal Nagar). Nalgunhas citas fálase de 52 bazares e 53 camiños [5].

Do século XIV ao XVI estivo en poder de soberanos turcos e afgáns. Estes últimos construíron un forte no oeste da cidade vella.

Capital mogola de Bengala

En 1608 o Imperio mogol estende o seu dominio sobre Bengala, instalando a capital da rexión en Dacca que renomean como Jahangirnagar (polo emperador Jahangir). Comeza a mellor época da historia da cidade, aquela en que se converte nun dos centros comerciais máis importantes do sueste asiático, fundamentalmente dos téxtiles do algodón. Os europeos arriban e a poboación crece ata se converter, na segunda metade do século XVII, nunha grande urbe (18x12 km).[6]

A expansión prodúcese sobre todo ao longo da beira do río, establecéndose o centro comercial e institucional no oeste da cidade pre-mogol, entre a área do Forte (convertido en primeira residencia dos vicerreis mogois) e o Buriganga, zona hoxe chamada Chawk Bazar. Ao norte estendíanse as zonas residenciais. Dous eixos, establecidos despois de mediado o século polo khan Mir Jumla para unir unha rede de fortes que protexían a cidade, van marcar para sempre o desenvolvemento de Dacca: un cara o norte ata Tongi (que, á altura de Tejgaon, acolleu todas as factorías dos europeos dando inicio á vocación industrial que aínda ten o barrio); outro cara ao leste seguindo o curso do río.

O Forte Lalbagh.

Inda máis ao oeste, en tempos do emperador Aurangzeb construirase un novo pazo-fortaleza monumental, o Forte Lalbagh (1678).

Colonia británica

En 1717 perde a condición de capital, o que sumado a que a Compañía Británica das Indias Orientais, a quen pasou a pertencer en 1765, elixiu Calcuta como o seu cuartel xeral, fixo que a cidade sufrira un grave estancamento e posterior declive económico.[7] Grandes áreas quedaron despoboadas (en 1859 a cidade viuse reducida a 5x2 km).

Só a partir da segunda metade do século XIX a cidade comezou a recobrar o pulso, polo menos no referido á modernización das súas estruturas (auga, electricidade, pavimentación). Xa en 1825 clarexouse unha área no norte para un campo de carreiras (despois Parque Ramna). Co tempo, esta área viu desenvolver ao seu arredor varios plans urbanísticos da tipoloxía de cidade-xardín. A beira do río tamén foi elixida para levantar por parte das elites as mansións, escolas, hospitais e paseos ata a chegada do ferrocarril en 1885, cando, pouco a pouco, se foi convertendo na traseira da cidade.

O Curzon Hall, no campus da Universidade de Dhaka.

Coa partición de Bengala en 1905, Lord Curzon planificou unha área institucional entre a cidade histórica e o parque Ramna, con edificios suntuosos á europea que, finalmente, perante a anulación da nova administración, desenvolveuse nos anos sucesivos como campus da Universidade de Dacca.

Independencia e capital de Bangladesh

Asemblea Nacional, Louis I. Kahn.

En 1947, a independencia e partición da India provocou a fuxida dos hindús pero, sobre todo, a chegada dunha masa inxente de refuxiados musulmáns de Bengala Occidental, Assam e Bihar, o que incrementou dramaticamente a poboación da cidade cos problemas sociais derivados do aloxamento e fornecemento de servizos axeitados.

En 1971, a constitución de Bangladesh como estado soberano fixo de Dacca a súa capital. Dende os sesenta planificábase unha nova área representativa para a capitalidade de Paquistán Oriental ao noroeste de Tejgaon a cargo dun dos arquitectos máis recoñecidos do movemento moderno, o estadounidense de ascendencia paquistaní Louis Kahn. O proxecto non rematou ata os oitenta e serviu xa para os novos cometidos estatais.

Dende a súa condición de centro dun dos países máis pobres e poboados do mundo, Dacca non deixou de medrar ata se converter nunha das maiores metrópoles do planeta, pero asemade con todos os problemas de aglomeración e precariedade característicos das urbes do terceiro mundo.

Demografía

Gráfica de evolución demográfica de Dacca entre 1951 e 2022

A cidade, en combinación con localidades que forman a área metropolitana, era fogar de máis de 22 millóns de persoas no ano 2022.[8] A poboación medra arredor dun 3,3% cada ano,[8] unha das meirandes taxas de toda Asia.[9] O crecemento continuado é un reflexo da migración constante das áreas rurais á rexión urbana de Dacca. Este movemento de poboación supuxo o 60% do crecemento da cidade nas décadas de 1960 e 1970. Recentemente, a poboación tamén aumentou pola expansión dos límites da cidade, feito que engadiu un millón de habitantes adicional na década de 1980.[9] De acordo co Far Eastern Economic Review, Dacca acadará os 25 millóns de habitantes para o ano 2025.[10]

Economía

Dacca é o centro comercial de Bangladesh, o poder adquisitivo da poboación é moito maior que o do resto do país ao igual que a porcentaxe de clase media. No seu contorno concéntrase case a totalidade dos postos de traballo xerados pola industria nacional, sendo historicamente centro de recepción de inmigración tanto interna como externa.

Rúa de Dacca en hora punta

Cidades irmandadas

Galería de imaxes

Notas

  1. Editorial Galaxia, ed. (2007). Diciopedia do século 21. Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición). ISBN 9788482893600. 
  2. Benigno Fernández Salgado, ed. (2004). Dicionario Galaxia de usos e dificultades da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1304. ISBN 9788482887524. Daca (Bangladés) 
  3. Buriganga Riverkeeper (ed.). "Buriganga River. Geography" [Río Buriganga. Xeografía] (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 28 de agosto de 2013. Consultado o 1 de xuño de 2013. 
  4. Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome Censo 2011
  5. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 30 de setembro de 2013. Consultado o 30 de setembro de 2013. 
  6. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 30 de setembro de 2013. Consultado o 30 de setembro de 2013. 
  7. "Dhaka after Mughal period". Consultado o 31 de marzo de 2023. 
  8. 8,0 8,1 "Dhaka Population 2022 (Demographics, Maps, Graphs)". worldpopulationreview.com. Consultado o 18 de febreiro de 2022. 
  9. 9,0 9,1 Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome EDemo1
  10. Escobar, Pepe (20 de maio de 2006). "The accumulation of the wretched". Asia Times. Arquivado dende o orixinal o 31 de outubro de 2010. Consultado o 8 de maio de 2010. 

Véxase tamén

Artigos relacionados

Ligazóns externas