Líbano

Modelo:Infobox País O Líbano é un pequeno país do Oriente Medio, limitado ao norte e ao leste por Siria, a sur por Israel e a oeste polo Mar Mediterráneo, a través do cal se aproxima a Chipre. Capital: Beirut.

Historia

O Líbano é un dos quince países contemporáneos que ocupan a rexión que é considerada o Berce da Humanidade. É a pátria histórica dos fenicios, negociantes semíticos cuxa cultura marítima floreceu na rexión durante mais de 2 000 anos. A rexión foi un territorio do Imperio Romano e durante a Idade Media estivo envolvida nas cruzadas. Foi despois ocupada polo Imperio Otomano.

Despois do colapso do Imperio Otomano que seguiu á Primeira Guerra Mundial, a Liga das Nacións atribuiu á Francia o mandato sobre as cinco provincias que compoñen o Líbano actual.

A moderna constitución libanesa, delineada en 1926, especifica un balance no poder político entre os grupos relixiosos principais.

O país obtivo a independencia no 1943, e as tropas francesas retiraronse en 1946. A historia libanesa desde a independencia ten sido marcada por períodos alternados de estabilidade política e convulsións, entremeados coa prosperidade adquirida pola posición de Beirut como un centro rexional de finanzas e negocios.

O Líbano era ata os anos 70 o centro financeiro de Oriente Próximo, que lle valeu o sobrenome de «a Suíza de Oriente Próximo». Esta opulencia monetaria foi rota polo terríbel enfrontamento civil entre libaneses.(1975-1980), que destruíu un equilibrio político exemplar. As loitas internas e os conflitos con Israel -que invadiu o país en 1982 - aínda perduran.

En 1982 Israel invadiu o sur de Líbano para expulsar as guerrillas da Organización para a Liberación de Palestina, OLP, dirixidas por Yaser Arafat. En maio de 1983, Israel e Líbano alcanzaron un acordo para retirar as tropas israelís. Con todo, o tratado de paz non chegou a ser ratificado e, en marzo de 1984, baixo presión siria, Líbano cancelou o acordo. No entanto, Israel iniciou o seu repregamento unilateral e progresivo en 1985, deixando a chamada "zona de seguridade" (uns 850 quilómetros cadrados) en mans do cristián-libanés (e prol-israelí) Exército do Sur do Líbano, cunha presenza menor de tropas do Tsahal, co obxecto de impedir as incursións fronteirizas e os ataques da guerrilla xiíta Hesbulá. Finalmente, en maio de 2000, Israel retirou todas as súas tropas do sur do Líbano por baixo da fronteira internacional, en cumprimento da resolución 425 do Consello de Seguridade da ONU.

A principios do ano 2005, tras o asasinato do primeiro ministro libanés, Rafik Hariri, desencadeouse un amplísimo movemento cívico de protesta coñecido como a revolución do cedro, que esixiu a celebración de eleccións libres e a inmediata retirada da presenza militar siria, que mantiña 14.000 efectivos militares en chan libanés. En abril de 2005, as manifestacións lograron a retirada completa das tropas sirias e dos seus axentes de intelixencia, coa oposición de Hesbulá.

O goberno libanés non logrou facer cumprir a resolución 1559 de Consello de Seguridade da ONU que obrigaba a desarmar ás milicias armadas libanesas e tomar o control da súa fronteira sur, controlada por Hesbulá para protexer a fronteira con Israel. En xullo de 2006, tras unha incursión fronteiriza de Hesbulá que se saldou coa morte de oito soldados israelís e a captura de dúas, prodúcese a crise israelo-libanesa de 2006 co bombardeo de gran parte da infraestrutura do país e unha implacábel resposta armada de Hesbulá sobre as cidades do norte de Israel. Citando datos do goberno libanés, o dia 6 de agosto, ACNUR informou de que 550.000 desprazados foron acollidos por familias, 130.000 atópanse en refuxios improvisados, e preto de 200.000 cruzaron a fronteira con Siria.

Política

O Líbano é unha república parlementaria, rexida pola constitución do 23 de maio de 1926, que ten sido modificada posteriormente seis veces. O arranxo máis importante débese aos Acordos de Taef, que reorganizan o reparto do poder entre as diferentes comunidades relixiosas. A constitución estipula que o Presidente, obligatoriamente cristián maronita, é elixido polo Parlamento (Majlis AL Nuwab ou Cámara dos Deputados) cunha maioría de dous terzos e por seis anos. Non é directamente reelixíbel salvo con modificación do artigo 49 da Constitución. Os seus poderes están reducidos, porén, a prol do Primeiro Ministro desde os Acordos de Taef. Este último debe ser musulmán sunní e é responsábel perante os deputados. O presidente da Asemblea Nacional debe ser un musulmán xií. A Asemblea Nacional conleva 128 escanos, repartidos entre cristiás e musulmás, e que son eleitos por sufraxio universal directo.

Subdivisións

O Líbano está dividido en seis gobernoratos (muhafazat, en singular muhafazah), que son os seguintes con as súa capitais respectivas :

Xeografía

Posuindo un formato semellante ao dun rectángulo, o Líbano alóngase polo lado leste do Mar Mediterráneo, co seu comprimento case tres veces a súa largura. De norte a sur, a largura de seu territorio tornase mais fina.

O relevo está marcado pola cordilleira do Líbano, que corre de norte a sur, ao longo duns 135 km e que acada a súa máxima altura, 3.089 m, no Qurnat as-Sauda; no interior álzase paralela a cordilleira do Anti-Líbano, que ten o seu teito no monte Hermón, no sur, na fronteira con Siria. Entre ambos os dous cordais está situada a foxa tectónica denominada val da Bekaa, sita a 900 m sobre o nivel do mar.

Algúns dos fenomenos que atualmente atinxe o medio-ambiente son erosión do solo, desertificación, polución do aire debido ao tráfego de automóbeis en Beirut e debido á queima de residuos industriais, polución de augas costeiras.

O Rio Litani é o único gran río do Suroeste Asiático que non cruza unha fronteira internacional. Algúns dos acordos internacionais que Líbano asinou incluen o da biodiversidade, do cambio climático, desertificación, residuos tóxicos, lei do mar, protección da capa de ozono, polución marítima, etc.

Local

Suroeste Asiático, facendo fronteira co Mar Mediterráneo, entre Israel e Siria. Coordenadas xeográficas: 33°50'N 35°50'L.

Área

Área total: 10.452 km²
Terra: 10.280 km²
Auga: 170 km²

Fronteiras

Fronteiras en terra:
- Total: 454 km
- Por país: 79 km con Israel e 375 km coa Siria
Costa: 210 km
Alega propiedade de 12 millas náuticas

Economía

Artigo principal: Economía de Líbano.

Demografía

Cultura

O Líbano ten sido, durante milenios, punto de encontro entre civilizacións diferentes. Está hoxe habitado por dezasete confesións relixiosas, cadansúa dotada dunha identitade propia. O país oferece, polo tanto, un panorama cultural extraordinariamente rico e estratificado.

A UNESCO recoñece cinco lugares libaneses como [[Patrimonio Mundial da Humanidade]: Anjar, Baalbek, Biblos, Tiro e o Val de Qadisha.

Entre os grandes escritores libaneses modernos cómpre lembrar: Jalil Gibran, Mikhail Nuayma, Karam Malham Karam, Hoda Barakat, Elias Khuri, Rashid Daif e Samir Kassir.