Saltar ao contido

Anatexia

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

A anatexia[1] é o proceso mediante o cal unha rocha metamórfica pasa a transformarse en magma por influencia da temperatura e da presión.

Migmatita
Gneiss migmatítico

As rochas metamórficas poden estar soterradas baixo condicións de temperatura e presión abondas para provocar a fusión dunha parte dos minerais que as constitúen.

Se esta fusión é parcial, a rocha transfórmase en anatexita ou en migmatita. Se é moi importante ou incluso total, os produtos da fusión parcial poden xuntarse para formar un magma e, se este é de natureza granítica (por exemplo, se a rocha parcialmente fundida é un sedimento pelítico) obterase despois do arrefriamento un granito de anatexia.

O comezo da fusión depende de numerosos factores, especialmente do quimismo das rochas presentes, da presión total e da presenza e a cantidade de vapor de auga.

A orde da fusión das rochas é, en principio, inversa á orde da cristalización fraccionada e das series de reacción.

O destino do líquido que se forma pode ser diverso:

  • pode permanecer canda os residuos sólidos (sen fundir), formando migmatitas ou anatexitas;
  • pode, nalgúns casos, separarse do residuo sen fundir, pero cómpre unha gran cantidade relativa de magma (1/3);
  • pode separarse completamente dos residuos e migrar cara á superficie, inxectarse en "diápiros" nas rochas encaixantes máis densas, pero non é quen de "dixerilas" nese traxecto, polo que a súa química non se modifica.

Anatexitas

[editar | editar a fonte]

A anatexita[2] está formada por dúas partes:

  • o paleosoma: parte antiga non afectada pola anatexia (normalmente de material gnéisico)
  • o neosoma: a parte nova, total ou parcialmente afectada pola fusión, que se divide en:
    • leucosoma: rexión de grans grosos de cor clara (cuarzo, feldespato) illados do líquido recristalizado
    • melanosoma: rexión de grans pequenos e escuros de minerais refractarios (biotita, cordierita, silimanita) que non se fundiron. A pesar disto, o melanosoma conserva moi pouca da estrutura metamórfica da rocha inicial, ao revés do que lle ocorre ao paleosoma.
  1. Castro Dorado, Antonio (2015). Petrografía de rocas ígneas y metamórficas (1ª ed ed.). Madrid: Paraninfo. ISBN 9788428335164. 
  2. Sawyer, E. W. (2008). Atlas of migmatites. [Ottawa, Ont.]: NRC Research Press. ISBN 9780660197876.