Saltar ao contido

Saab 21R

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Saab 21R
Tipocaza e ataque
FabricanteSaab
Primeiro voo10 de marzo de 1947
Introducido1950
Retirado1956
Principais usuariosForza Aérea de Suecia
Produción1950 - 1952
Unidades construídas64

O Saab 21R foi un caza e avión de ataque sueco desenvolvido e fabricado por Svenska Aeroplan AB (SAAB). Era unha versión a reacción do Saab 21 de motor de pistóns e foi o primeiro reactor fabricado por Saab. O sufixo R vén de reaktion, facendo referencia ao seu motor de reacción. Xunto co soviético Yakovlev Yak-15, o 21R foi un dos dous cazas a reacción que foron convertidos con éxito a partir dun avión de pistóns.[1]

Suecia estaba baixo ameaza durante a segunda guerra mundial e solicitou a Saab desenvolver un caza avanzado. O resultado foi un pouco ortodoxo fuselaxe de dobre brazo con configuración propulsora, cunha á longa, tren de aterraxe en triciclo, e un potente armamento frontal. Exploráronse varias opcións para mellorr o seu rendemento, levando a unha versión cun motor a reacción.

Durante o ano 1947 Saab comezou a converter os J 21 de pistóns en reactores, o que precisaba grandes modificacións. Planeáronse 124 avións, pero o número reducíuse a 64 e foron usados principalmente como cazabombardeiros. Estivo en servizo dende finais dos 40 ata principios dos 50, antes de ser substituído por unha nova xeración de cazas deseñados dende o principio con reactores, como o de Havilland Vampire e o Saab 29 Tunnan.

Deseño e desenvolvemento

[editar | editar a fonte]

Antecedentes

[editar | editar a fonte]

Durante as primeiras etapas da segunda guerra mundial Suecia estaba preocupada de que a súa neutralidade e a súa independencia puidese estar ameadada por unha das potencias belixerantes, polo que promulgou unha serie de medidas de emerxencia para incrementar a súa preparación militar e valor de disuasión fronte potenciais agresores. Entre 1939 e 1941 a Forza Aérea de Suecia comprometeuse cun importante programa de expansión, que incluía a compra de grandes números de cazas estranxeiros e desenvolvidos localmente.[2] Como consecuencia do conflito poucas nacións tiñan capacidade de produción ou vontade para proporcionar cazas modernos a Suecia, sendo un país neutral relativamente pequeno. Aínda que a capacidade doméstica de produción sueca sería insuficiente ata polo menos 1943, Suecia tería que desenvolver os seus propios deseño de primeiro nivel para cumprir os seus requisitos.[2]

En 1941, en resposta a requirimentos da Forza Aérea, a compañía sueca SAAB comezou a traballar nun caza novo radical.[3] A compañía imaxinou un avión cunha configuración de pulo cunha fuselaxe dobre, con á baixa, tren de aterraxe en triciclo, e un pesado armamento de disparo frontal.[4] Estaba impulsado por unha versión licenciada do novo motor de pistóns en liña alemán Daimler-Benz DB 605B, que foi refinado e construído por Svenska Flygmotor AB. A Forza Aérea sueca designouno J 21, o o seu prototipo voou o 30 de xullo de 1943.[5]

En 1945 exploráronse opcións para mellorar o seu rendemento.[6] Moitas delas incluían a substitución do motor 605B por outro máis potente. Durante a primeira metade do ano, planeouse unha variante cun motor Rolls-Royce Griffon de 2 000 cabalos que aumentaría a velocidade máxima ata os 669 km/h. Outros proxectos, como o SAAB 27, estaban tamén destinados a usar o Griffon, pero a finais de ano abandonáronse todos os deseños con motores de pistóns.[6]

En paralelo cos estudos do motor de pistóns, SAAB e outras compañías suecas avaliaron un novo tipo de motor, o reactor. Os dous primeiros estudos, RX 1 e RX 2, eran deseños dun avión con dúas fuselaxes semellantes ao J 21.[7] Recoñecendo o entuasiasmo da Forza Aérea por un avión a reacción a finais de 1945, SAAB decidiu producir unha versión do 21 aproveitando a propulsión a reacción.[8] Iniciouse un estudo de deseño para a conversión do J 21A nun reactor. Recoñeceuse que do contrario Suecia quedaríase atrás mentres que outros países como Reino Unido xa tiñan o Gloster Meteor e o de Havilland Vampire en produción.

O estudo de deseño estaba realizándose a finais de 1945 a pesar de que non se elixira ningún motor específico, pero xurdiu a oportunidade de mercar unha licenza para fabricar o turborreactor Goblin 2 en Suecia. Este sería o primeiro reactor usado pola Forza Aérea de Suecia, que o designou RM1. O primeiro voo do primeiro reactor de Saab, un J 21 convertido, tivo lugar o 10 de marzo de 1947, impulsado por un único motor Goblin 2. Os resultados do programa de probas de voo foron moi satisfactorios.[9]

Programa de conversión

[editar | editar a fonte]
Parte inferior dun Saab 21R

Durante o ano 1947 SAAB comezou a recibir J 21 de pistóns para ser convertidos en reactores. Isto requiría que cada avións fose amplamente modificado. En total, cambiouse máis do 50% da estrutura, cola e á do avión e, cada un deles equipouse cun motor turborreactor de Havilland Goblin británico, que substituía ao DB 605B e á hélice. A aeronave converteuse no primeiro reactor da forza aérea sueca. Debido aos grandes cambios os 21 remodelados designáronse J 21R.[10]

Realizáronse moitos cambios para acomodar o motor Goblin, que tiña propiedades e requisitos considerablemente diferentes aos do motor DB 605B. O estabilizador horizontal tivo que elevarse para despexar o escape do reactor, redeseñándose toda a sección de cola. Ademais, para alimentar o sedento turborreactor incrementouse significativamente a capacidade de combustible con tanques adicionais no centro da á e tanque nas puntas das ás. A aerodinámica do caza mellorouse durante a reconstrución, cun parabrisas curvado e un bordo de ataque modificado. Engadíronse freos aéreos como un flap adicional no bordo de fuga da parte exterior da á. O asento de exección, que era unha innovación relativamente recente, recibiu varias melloras que para poder utilizarse a altas velocidades.

A versión de ataque A 21R podía agora levar foguetes de ataque a terra de 14,5 e 18 cm instalados baixo a sección central da á. Podíase montar unha vaina externa con canóns baixo a sección central da á no lugar dos foguetes. A vaina tiña oito metralladoras de 8 mm ksp m/22 con 800 balas cada unha. O sistema de control de fogo permitía que todas as metralladoras instaladas e todos os foguetes disparasen ao mesmo tempo.

Planeouse unha produción de 124 avións, incluídos catro prototipos. Cando a flotilla aérea F 10 gañou experiencia co tipo concluíuse que todos os avións serían de ataque e o lote de produción reducíuse a 64 avións. Deses, 34 cazas designáronse J 21RA, e estaban impulsados polo motor Goblin 2, RM1 en Suecia. Posteriormente redesignáronse como A 21RA. Os outros 30 designáronse A 21RB. Estes estaban equipados co motor Goblin 3 de fabricación sueca ou RM1A.

Historial operacional

[editar | editar a fonte]

O primeiro prototipo do Saab 21R realizou o seu voo de estrea o 10 de marzo de 1947,[9] case dous anos despois do final da segunda guerra mundial. O avión entrou en servizo coa flotilla F 10 en agosto de 1950. Aínda que o tipo foi deseñado como un avión de caza, o Saab 29 Tunnan xa estaba voando en outubro de 1948, polo que o pedido reducíuse en 60 unidades e todos os 21R convertéronse finalmente en avións de ataque como A 21RA ou A 21RB dependendo do seu motor.

Variantes

[editar | editar a fonte]
J 21RA / A 21RA
Primeira serie de produción, impulsada por motores de fabricación británica. Fabricáronse 34 en 1950 (incluídos catro prototipos), e retiráronse en 1953.[11]
A 21RB
Segunda serie de produción, impulsada por motores de fabricación sueca. 30 fabricados entre 1950 e1952 e retirados en 1956.

Avións superviventes

[editar | editar a fonte]
Saab 21R noMuseo da Forza Aérea de Suecia

Non sobreviviu ningún avión orixinal tras ser retirado do servizo, pero nos anos 90 un grupo de voluntarios colleu a fuselaxe dun Saab 21 supervivente abandonado e reconstruíuno como un 21R para ser exposto no Museo da Forza Aérea de Suecia en Linköping.[12]

  1. Gunston 1995, p. 472
  2. 2,0 2,1 Cattaneo 1967, pp. 10-12
  3. Widfeldt 1966, p. 3
  4. Widfeldt 1966, p. 4
  5. Widfeldt 1966, pp. 3-4
  6. 6,0 6,1 Widfeldt 1966, p. 7
  7. Widfeldt 1966, pp. 7-8
  8. Widfeldt 1966, p. 8
  9. 9,0 9,1 Billing 1983, p. 22
  10. Erichs et al. 1988, p. 23
  11. Widfeldt 1966, p. 9.
  12. "Flygplan". digitaltmuseum.se (en inglés). Consultado o 2022-04-10. 

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Cattaneo, Gianni. ''The Fiat CR.42 (Aircraft in Profile number 170)''. Leatherhead, Surrey, UK: Profile Publications, 1967. No ISBN.
  • Erichs, Rolph, Kai Hammerich, Gudmund Rapp et al. The Saab-Scania Story. Stockholm: Streiffert & Co., 1988. ISBN 91-7886-014-8.
  • Widfeldt, Bo. ''The Saab 21 A & R (Aircraft in Profile number 138)''.  Leatherhead, Surrey, UK: Profile Publications, 1966.