સાઉદી અરેબિયા
المملكة العربية السعودية al-Mamlaka al-ʻArabiyya as-Suʻūdiyya Kingdom of Saudi Arabia સઉદી અરબી રાજશાહી | |
---|---|
સૂત્ર: "અહીં કોઈ ભગવાન નથી માત્ર અલ્લાહ છે, મુહમ્મદ અલ્લાહ નો સંદેશવાહક છે" There is no god but Allah, Muhammad is the messenger of Allah(the Kalimah) | |
રાષ્ટ્રગીત: "આસ અલ મલિક" "દીર્ઘાયુ હોં રાજા" | |
રાજધાની and largest city | રિયાધ |
અધિકૃત ભાષાઓ | અરબી |
લોકોની ઓળખ | સઉદી, સઉદી અરેબિયન |
સરકાર | ઇસ્લામિક પૂર્ણ રાજશાહી |
સંસદ | મંત્રી પરિષદ (સઉદી અરબ ના રાજકુમાર દ્વારા નિયુક્ત) |
ગઠન | |
• જળ (%) | નગણ્ય |
વસ્તી | |
• ૨૦૦૭ અંદાજીત | ૨૭,૬૦૧ ,૦૩૮ (૪૬મો) |
GDP (PPP) | ૨૦૦૮ અંદાજીત |
• કુલ | $૫૯૩.૩૮૫ બિલિયન (-) |
• Per capita | $૨૩,૮૩૪ (-) |
માનવ વિકાસ દર (HDI) (૨૦૦૪) | ૦.૮૧ ૨ ક્ષતિ: અયોગ્ય HDI કિંમત · ૬૧ મો |
ચલણ | રિયાલ (એસએઆર) |
સમય વિસ્તાર | UTC+૩ (એએસટી) |
• ઉનાળુ (DST) | UTC+૩ ((આકલન નહીં)) |
ટેલિફોન કોડ | ૯૬૬ |
ઇન્ટરનેટ ડોમેઇન (TLD) | .sa |
જનસંખ્યા કે અનુમાન માં ૫,૫૭૬,૦૭૬ આપ્રવાસી શામિલ |
સાઉદી અરેબિયા મધ્યપૂર્વ માં સ્થિત એક મુસ્લિમ દેશ છે. આ એક ઇસ્લામી રાજતંત્ર છે જેની સ્થાપના ૧૭૫૦ની આસપાસ સઉદ દ્વારા કરાઈ હતી. અહીંની ધરતી રેતીલી છે તથા અબોહવા ઉષ્ણકટિબંધીય રણપ્રદેશીય છે. આ વિશ્વના અગ્રણી તેલ નિકાસક દેશો માં ગણાય છે . સાઉદી અરેબિયાની પશ્ચિમ તરફ રાતો સમુદ્ર છે અને તેને પાર ઈજીપ્ત દક્ષિણ તરફ ઓમાન અને યમન છે અને તેની દક્ષિણમાં અરબી સમુદ્ર . ઉત્તરમાં ઇરાક અને જ઼ૉર્ડન ની સીમા લાગે છે જ્યારે પૂર્વમાં ફારસ ની ખાડ઼ી અને કુવૈત તથા સંયુક્ત આરબ અમીરાત . ઇસરાયલ-પેલેસ્ટાઈનનું ક્ષેત્ર આની ઉત્તરની દિશામાં છે અને અરબોં એ આના ઇતિહાસને બહુ પ્રભાવિત કર્યો છે . અહીં ઇસ્લામ ના પ્રવર્તક મુહમ્મદ સાહેબ નો જન્મ થયો હતો અને અહીં ઇસ્લામના બે સૌથી પવિત્ર સ્થળ મક્કા અને મદીના અવસ્થિત છે . ઇસ્લામમાં હજ નું સ્થાન મક્કા બતાવેલ છે અને દુનિયાના બધાં મુસલમાન મક્કાની તરફ જ નમાજ અદા કરે છે . અહીંના મુસલમાન મુખ્યતઃ સુન્ની છે અને ઇસ્લામની રાજનૈતિક રાજધાનીના આ દેશની બાહર રહેવા છતાં આ દેશના લોકો એ ઇસ્લામ ધર્મ પર પોતાની અમિટ છાપ છોડ઼ી છે .
ઇતિહાસ
પ્રાચીન કાલ માં દિલ્મન સભ્યતા સુમેર તથા ઈજીપ્તની ની પ્રાચીન સભ્યતા ને સમકાલીન હતી . સન્ ૩૫૦૦-૨૫૦૦ ઈસાપૂર્વ ની મધ્યમાં અમુક અરબોંનું બેબીલોનિયા-અસીરિયાના ક્ષેત્રમાં આગમન અરબોંના ઇતિહાસની પહેલી મહત્વપૂર્ણ ઘટના મનાય છે . સાતમી સદી સુધી અરબોનો ઇતિહાસ કબીલાના ઝગડા અને છુટપુટ રૂપે વિદેશી પ્રભુત્વની વાર્તા લાગે છે .
ઇસ્લામ નો ઉદય
૬૧૩ ઇસ્વી ની આસપાસ એક અરબી દફ઼ાતર એ લોકો માં એક દિવ્ય જ્ઞાન નો પ્રચાર કર્યો . તેમનું કહેવું હતું કે તેમને આ જ્ઞાન અલ્લાહના ફરિશ્તા જિબ્રાઈલએ દીધું અને પ્રત્યેક માણસે તેમના તરીકા ને અપનાવવા જોઈએ. તેમનું નામ મુહમ્મદ (સ્૦) હતું અને તેમની પત્નીનું નામ ખાદીજા હતું . લોકોને તેમની વાત પર યા તો વિશ્વાસ ન આવ્યો કે સાધારણ લાગી. પણ ગરીબોને આ વાત બહુ પસન્દ પડી કે કોઈનું શોષણ ન કરવું જોઈએ.જે આમ કરશે તેને કયામતના દિવસે નરકની પ્રાપ્તિ થશે . લોકોની વચ્ચે સમાનતા ના ભાવ ની વાતને દલિતોં અને નિચલે તબકામાં લોકપ્રિયતા મળવા લાગી. ફરી ધીરે ધીરે અને લોકો પણ તમના અનુયાયી બનવા લાગ્યાં . તેમની વધતી ખ્યાતિ ને જોઈ મક્કા ના કબીલાને પોતાની લોકપ્રિયતા અને સત્તા ખોવાનો ભય થયો અને તેમણે મુહમ્મદ (સ્૦) ને સન્ ૬૨૨ (હિજરી) માં મક્કા છોડ઼વા વિવશ કરી દીધાં. તેઓ મદીના ચાલ્યાં આવ્યાં જ્યાં લોકો, ખાસકરી સંભ્રાંત કુળના લોકો અને યહૂદિયોં ઓથી તેમને સમર્થન મળ્યું . આ પછી તેમના અનુચરોં ની સંખ્યા અને શક્તિ વધતી ગઈ . મુહમ્મદ (સ્૦)એ મક્કા પર ચઢ઼ાઈ કરી દીધી અને ત્યાંના પ્રધાન એ હાર માની લીધી . તેમના 'સંદેશ' થી વધુ લોકો પ્રભાવિત થવા લાગ્યાં અને તેમની પ્રભુસત્તામાં વિશ્વાસ કરવા લાગ્યાં . તે પછી મુહમ્મદએ પોતાના નેતૃત્વમાં ઘણાં એવા સૈનિક અભિયાન પણ ચલાવ્યાં જેમાં તેમનો વિરોધ કરવા વાળાને હરાવી દીધાં. સન્ ૬૩૨માં મુહમ્મદ સાહેબની મૃત્યુ સુધી લગભગ આખો આરબ પ્રાયદ્વીપ મુહમ્મદ સાબહના સંદેશને કબુલ કરી ચુક્યું હતું . આ લોકોને મુસ્લિમ કહેવામાં આવ્યું. મુહમ્મદ સાહેબ ની મૃત્યુ પછી અરબોનીરાજનૈતિક શક્તિમાં ખૂબ વૃદ્ધિ થઈ . સન્ ૭૦૦ ઇસ્વી સુધી ઈરાન, ઈજીપ્ત, ઈરાક તથા મધ્યપૂર્વ માં ઇસ્લામની સામરિક વિજય સ્થાપિત થઈ ગયું હતું . આરબ આ ક્ષેત્રોમાં છુટપુટ રૂપે વસી પણ ગયા હતાં . ઇસ્લામની રાજનૈતિક સત્તા ખિલાફ઼ત ના હાથમાં રહી . આરંભમાં તો ઇસ્લામનું કેન્દ્ર દમિશ્ક (દમાસ્કસ) રહ્યું અને પછી મક્કા પણ આઠમી સદીના મધ્ય સુધી બગ઼દાદ ઇસ્લામની રાજનૈતિક રાજધાની બન્યું . ઇસ્લામના રાજનૈતિક વારસ આરબ જ રહ્યાં પણ ઘણી અન્ય નસ્લ/જાતિ ના લોકો પણ ધીરે ધીરે આમાં ભળવા લગ્યાં . સોળમી સદીમાં ઉસ્માનોં એ મક્કા પર અધિકાર કરી લીધો અને ઇસ્લામની રાજનૈતિક શક્તિ તુર્કોંના હાથમાં ચાલી ગઈ અને સન્ ૧૯૨૨ સુધી તેમના જ હાથોમાં રહી .
ભૂગોળ
સાઉદી અરેબિયા આરબ પ્રાયદ્વીપના ૮૦ ટકા ક્ષેત્રોમાં ફેલાયેલ છે. આની ૨૫°૦૦′ઉત્તર, ૪૫°૦૦′ પૂર્વ દેશાન્તરની આસપાસ ફેલાયેલ છે. આની ઓમાન અને સંયુક્ત આરબ અમીરાત સાથે લાગેલ સીમા હજી સુધી નિર્ધારિત નથીકરી શકાઈ. પણ આને પ્રાયઃ વિશ્વ નો ૧૪મો સૌથી મોટો દેશ માના જાતા છે. અહીંની ભૂમિ મુખ્યતઃ રેતાળ છે અને અહીં ખૂબ ઓછી વર્ષા થાય છે. આ દેશ ઉષ્ણકટિબંધીય રણ પ્રદેશ છે. દેશ ની ૧ ટકા ભૂમિ જ કૃષિ કે યોગ્ય છે.
પ્રશાસન
આ નાનો લેખ છે. તમે તેને વિસ્તૃત કરીને વિકિપીડિયાને મદદ કરી શકો છો. |