Và al contegnud

Madignà

De Wikipedia



Cremasch Quest articul chì l'è scriìt in lumbart, grafia cremàsca.



Madignà
Comun
Madignà - Stema
Madignà - Sœmeanza
Madignà - Sœmeanza
Dats aministrativ
Stat Itàlia
Rejon Lombardia
Provinça Provincia de Cremùna
Capolœg Madignano
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 45°21′N 9°43′E / 45.35°N 9.716667°E45.35; 9.716667
OSM 44707
Voltituden 72 m s.l.m
Superfix 10,76 km²
Abitants 2 762 ab.
(1º genar 2023)
Densitaa 256.69 ab./km²
Confin Crèma, Riultèla, Castigliòn, Izà e Riólta Grasa
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 0373
Codex postal 26020
Sigla autom. CR
Codex ISTAT 019055
Codex catastal E793
Sant protetor San Peder
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Madignà - Localizazion
Madignà - Localizazion
Sit istituzional



Madignà (Madignano in Italià) l’è ‘n paìs da 2 925 abitàncc (dàto del Desember 2015[1]) da la Pruincia da Cremuna.


Al cümü l'è töt lielàt a matina, ma a séra gh'è le còste dal Sère e dal Sère Mòrt, che le rìa fin a dés méter sóta la pianüra. Sa va da 59 a 71 méter söl lièl dal mar.

La temperatüra media da genàr l'è 'nturne a 'n grado, chèla media da löi l'è da 24,5 gradi. Da sòlet 'l pióf püsé 'n aütön e an primaéra e meno an estàt e an invèrne.

Sa ‘l sa mia bé quant l’è nasit al pais, forse ai témp quant gh’era che i rumà. La prima carta che la parla da Madignà la porta la data dal 5 d’agost da l’an méla, quant a Türà Ludezà, an d’an prucès sa parla da Lanfranch da Madignà. An dal 1095 sa comincia a parlà di fracc, ch’i dipendia da San Paolo d’Argon, e che i è stacc a Madignà fin a dopo al 1400, quand al paìs l’è dientat ‘na cuménda (‘l pröm cumendatare l’è stacc Giülià della Rovere, che dopo l’è dientat papa Giulio II). La cumenda l’è terminada ‘n dal 1797.

Riólta Magra

[Modifega | modifica 'l sorgent]

Dopo al 1100 Vinisù da Riultèla al g’ha lasat i solcc per fa sö do céze da ‘ntitulà a Santa Maréa (Marsal) e Sant’Imére. L'è propre ‘nturne a la céza da Sant’Imére che l’è nasit ‘l paìs da Riólta. Gh’è da dì che ‘n di temp andré ‘l Sère l’era püsé spustat e Riólta ‘al sa truàa sö la ria déstra. Al Sère ‘l g’ha cambiàt ‘l so lecc tra al 1100 e al 1400, quant sa cumincia a parlà da Riólta “Magra”, mentre da l’otra banda dal Sère l’è nasida Riólta “Grasa”. An dal 1868 il cümü da Riólta Magra l’è stac suprès e metit ‘nsèma a chèl da Madignà.

L’è ‘l pòst püsé ‘mpurtant dal Cümü da Madignà: che i ga truat tri tumbe con di petàss dal 300 o 400 dopo Gésö. An dal 1965 i g’ha truat amò tri tumbe e ansèma a cheste i g’ha truat pò ‘n bracialet che l'è druàa le dóne lungumbarde. Sa pensa che la parola Marsal la è da do parole lungubarde: “marka” la ol dì cunfì (argü i dis po’ che la ol dì Maria) e “sale” la ol dì la costa dal Sère. E pròpe sö la costa dal Sére che Vinisù da Riultèla al g’ha urìt la céza ‘n dal 1100. A chi témp la, an di pòst che 'nturne, Crèma (‘nsèma a Milà) e Cremuna i sütàa a fas la guèra per 'urì cuntrulà l’Isola Fulcheria; an da l’an 1202 che vizì al Marzal le do cità le g’ha firmat la pröma carta per ricuncilias. An dal 1403 gh’è stacia ‘n otra guèra tra guelfi e ghibelì e i morcc i a sutracc prope che al Marsal. La cesa ‘n di témp andré l’era püsé lunga: l’è stacc al Sère che al ga n’ha sbatìt zo ‘na part, forse pröma dal 1500 e l'è per chesto che 'l campanil l'è isé sprupursiunat rispèt a la ceza.


Evulusiù demogràfica

[Modifega | modifica 'l sorgent]

L'andamènt del nömer de abitàncc l'è mustràt in de la tabela ché sóta:

Abitant censid

Pagine tacade

[Modifega | modifica 'l sorgent]


  1. Statìstiche demogràfiche ISTAT. Statìstiche sö la popolasiù del Istitùto Nasiunàl de Statìstica relatìve al 31 de Dezember 2015.