Lompat ke isi

Ikan koi

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu
Koi
Sakumpulan ikan koi
Klasifikasi ilmiah
Kingdom: Animalia
Phylum: Chordata
Class: Actinopterygii
Order: Araneae
Genus: Cyprinus
Species: Cyprinus rubrofuscus

Ikan koi adolah sajinih ikan hias nan barasa dari Japang. Asa mulo namo Koi ko barasa dari nishikigoi, nan bararti ikan bawarna nan dibudidayoan. Ikan koi ko banyak dipaliharo jo urang sabagai hewan paliharaa, nan ditampek an di kolam koi atau di taman-taman aia. Kini ko banyak jinih dari ikan ko, tatapi nan aslinyo adolah ikan koi nan barasa dari Niigata pado awal abad ka-19.[1] Ikan ko dibedaan berdasarkan pola warnanyo, sarato banyak warna nan ado di badannyo. Warna nan banyak tadapek di koi adolah putiah, itam, sirah, oranye, kuniang, biro jo warna krim. Ikan koi nan tanamo diantaronyo adolah Kohaku, Tasisho Sanshoku, jo Showa Shansoku.[2] Ikan koi nan paliang tuo sampai kini adolah "Hanako" nan dimiliki dek Dr. Komei Koshihara. Ikan ko iduik salamo 226 taun dari tahun 1751 sampai 1977.[3]

Tadapek 100 jinih ikan koi nan tabagi ka dalam 16 kalompok. jinih ko dibedaan berdasarkan pola warnanyo, sarato banyak warna nan ado di badannyo. Jinih dari koi ko bakambang taruih sasuai pakambangan zaman. Pado tahun 1980 koi antu sampek takana di Inggirih Raya, koi ghost surang marupoan hasil pakawinan koi black carp jo Ogon koi. Ado juo koi kupu-kupu nan marupoan salah satu jinih nan alah dikambangan. Koi antu jo koi kupu kupu ko indak tamasuak ka dalam jinih ikan koi asli (nishikigoi).[4]

Diantaro jinih nyo adolah

  • Utsurimono adolah koi nan bawarna itam, merah tau kuniang nan mamiliki corak saroman corak zebra.
  • Kohaku adolah koi nan mamiliki warna putiah di badannyo sarato tadapek tando warna sirah gadang di bagian ateh badannyo. Kohaku marupoan salah satu jinih ikan patamo nan ado pado akhia abad ka 19.
  • Showa Sanshoku marupoan ikan koi nan mamiliki warna sirah jo itam di badannyo.
  • Taisho Sanshoku marupoan ikan koi nan saroman jo jinih kohaku tatapi mamiliki tambahan corak itam ketek tambahan di badannyo.
  • Bekko marupoan ika koi nan mamilki warna putiah, sirah, jo kuniang sarato ado tambahan corak itam ketek di badannyo.
  • Koromo adolah ikan koi nan mamiliki warna putiha di badannyo, jo mamiliki corak saroman kohaku tatapi bawaran biru jo itam.[4]
  • Ogon marupoan ikan koi nan mamiliki warna ameh, platinum, jo oranye. Jinih iko dibuek di Sawata Aoki di taun 1946.
  • Asagi marupoan ikan koi nan mamiliki warna biru di bagian ateh badannyo jo warna sirah di bagian bawahnyo. Ado juo nan bawarna krim pucek.

Pamaliharaan jo parawatan

[suntiang | suntiang sumber]

Ikan koi marupoan ikan nan iduik di tampek aia nan dingin nan mamiliki suhu sakitar 15 sampai 25 °C atau sakitar 59 sampai 77 °F. Maskipun marupoan ikan nan iduik di aia dingin, koi ko ndak bisa iduik di tampek nan mamilki suhu dibawah 10 °C karano dapek malamahan sistem imun badannyo. Kolam ikan koi mamiliki kadalaman rato-rato 1 meter atau labiah. Untuak maningkekan kulaitas kio biasonyo urang nan punyo manggadangan ukuran kolam. Warna ikan koi nan mancolok mambuek ikan ko rantan diburu jo hewan pamangaso, nan diantaronyo adolah kuciang, buruang bangau, rubah, rakun, berang-berang sarato landak. Sahinggi kolam koi ko musti dirancang dalam sahinggi hewan pamangso indak bisa mancapai ikan koi. Disakitar kolam juo ditanam pohon nan gadang untuak maalau pamandangan dari lua.. Di kolam ko dilatakan juo pompa sarato saringan aia untuak manjago aia tetap barasiah.[5][6]

Ikan koi marupoan hewan omnivora, biasonyo inyo mamakan kacang-kacangan, salada, samangko. Makanan ikan koi ko dirancang untuak bisa mangambang di permukaan sahinggo ikan bisa ka permukaan. Ikan ko bisa juo mamariso makanan inyo tadapek ulek atau parasit di dalamnyo. Koi indak salalu makan makanan nan mangambangan di permukaan, sabab koi ko bisa juo makan makanan nan alah tabanam (di bawah permukaan). Katiko diagiah makanan ikan ko tau sia nan magiah inyo makan. Pado musim dingin ikan koi ko maalami panurunan pado sistem pencernaannyo, sahinggo makan hanyo saketek atau ndak ado makan (Hibernasi).[lower-alpha 1] Pengaturan oksigen, tingkat kaasaman aia (pH)[lower-alpha 2] musti diperhatian pado musim dingin sahinggo koi indak mati. Ikan ko akan baliak normal jiko musim semi tibo.[5][6]

Panyakik pado ikan

[suntiang | suntiang sumber]

Ikan koi tamasuak hewan nan kuek taadok parasit nan manyarang ikan tropis lainnyo. Diantaronyo adolah parasit Trichodina, Epistylis, jo Ichthyophthirius multifiliis. Tingkek kaasaman aia paralu bana untuak kasehatan koi tu surang. Pagantian aia nan rutin bisa mahindari parasit sarato manjago koi supayo indak pusiang. Tadapek duo panyakik pado koi nan kini alun ado ubeknyo, yoitu panyakik herpes koi jo (KHV) spring viraemia of carp (SVC). Babarapo urang nan bataranak koi di Israel manggunoan vaksin KV3 nan dikambangan dek Prof. M. Kotler untuak ma imunisasi supayo koi indak kanai KHV. Tingkek keberhasilan vaksin KV3 ko mancapai 90 %. Koi nan sadang diimuniasi indak bisa manulaan virus KHV ka ikan lainnyo.[9]

Musim kawin pado koi tajadi pado musim semi. Mulonyo si jantan akan mandakekan jo caro maiikuikan si batino. Si jantan maiikuikan si batino di sisi kana sarato maesek nyo. Proses perkawinan biasonyo tajadi pado tangah malam. Satalah kawin talua akan kalua di pagi ari nyo. Sasudah mangaluaan talua, batino akan pai ka bawah permukaan sarato manetap disinan. Sadangkan taluanyo manempel di kakaban. Maskipun batino banyak mangaluaan talua, tatapi ado juo nan indak bertahan karano dimakan jo hewan lain atau dimakan induaknyo surang. Talua ko manateh satalah 4 sampai 7 ari manateh. Pado peternak koi, batino nan alah salasai mangaluaan talua, aka dipindahan ka kolam supayo indak mamakan anakyo surang. Peternak koi ko juo mamiliah jinih koi apo nan nio di taranakan sahinggo maasilkan jinih koi nan dikandakan sarato mamiliki warna nan banyak sarato kualitas nan ancak.[9]

Ikan koi ko ampiang tasebar di saluruah dunia sarato bisa iduik di alam lia kacuali di Banua Antartika. Di babarapo tampek koi ko marupoan ikan nan manjajah, di Queensland, Australia ikan ko dianggap babahayo. Koi ko tamasuak ikan nan mambuek kolam manjadi karuah, sahinggo aia kolam nyo indak bisa dipakai untuak dijadian minum atau untuak hewan lainnyo. Di Amerika Utara koi ko dijadian ditampekan di kolam lapangan golf untuak manjago aia supayo barasiah dari larva saranggo.[10][11]

Ikan koi di Japang dipicayoi sabagai simbol kabaruntuangan, kakayoan sarato katekunan. Ikan iko marupoan identitas nagara Japang jo simbol kabudayaan nagara itu surang.[12] Pado abad ka 20 ko nagara Cino marupoan nan paliang banyak maimpor koi dari Niigata. Di Cino koi ko di kawinan jo dibudidayokan sarato hasil dari anakannyo dijua ka babarapo nagara.[13] Di babarapo nagara koi ko takana juo sahinggi dijadian urang sabagai ikan kolam.[14]

Catatan kaki

[suntiang | suntiang sumber]
  1. Hibernasi adolah kamapuan nan dimiliki dek hewan untuak batahan hiduik dalam kondisi ekstrem di musim dingin.[7]
  2. pH adolah derajat kaasaman nan digunoan untuak manyatoan tingkek kaasaman atau kebasaan nan dimiliki dek suatu larutan [8]
  1. Japanese Ornamental Koi Carp: Origin, Variation and Genetics 26 Desember 2020
  2. Ojiya Nishikigoi no Sato Museum
  3. Barton, Laura (12 April 2007). "The Guardian". The Guardian. London. Diakses tanggal 26 Desember 2020. 
  4. a b The Varieties of Nishikigoi Zen Nippon Airinkai
  5. a b "Koi Feeding Guide". lagunakoi.com. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2021-01-27. Diakses tanggal 26 Desember 2020. 
  6. a b "Temperatures to feed koi fish". mitchkoi.co.uk. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2014-04-13. Diakses tanggal 26 Desember 2020. 
  7. https://saintif.com/hibernasi-pada-manusia-mungkinkah/
  8. http://dbpedia.cs.ui.ac.id/page/PH[pranala nonaktif permanen]
  9. a b Lee, Richard (2013-08-03) (dalam bahaso en). Essential Guide for Koi Fish Owner: How to Build and Maintain a Beautiful Koi Pond. Lulu Press, Inc. ISBN 978-1-304-28627-7. https://books.google.com/books?id=_q9TCAAAQBAJ&q=koi+fish+information&pg=PT2. [pranala nonaktif permanen]
  10. "Ikan Koi Bebas Berkeliaran di Sungai". detiknews (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2020-12-26. 
  11. "Klasifikasi dan Morfologi Ikan Koi (Cyprus carpio)" (PDF). Diakses tanggal 26-11-2020.  [pranala nonaktif permanen]
  12. Azuma, Mariko (21 August 2020). "The Men of Koiyama: Keeping the Gion Festival Tradition for the Next Generation". JAPAN Forward. Diakses tanggal 26 December 2020. 
  13. The reason why wealthy Chinese started to buy a lot of Japanese "nishikigoi" 1/3, Gendai Business. 26 Desember 2020.
  14. "The detail : Koi fish pond, Sri Lanka | the Voyageur".