ആമസോൺ.കോം
ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ഓൺലൈൻ പുസ്തക ശാലയാണ് ആമസോൺ.കോം ജെഫ് ബെസോസ് സ്ഥാപിച്ച ഈ ഈ-കോമേഴ്സ് കമ്പനി 1995 ജൂലൈ 16-നാണ് പുസ്തകവില്പ്പന തുടങ്ങിയത് [2]. ഇപ്പോൾ വീഡിയോ, സി ഡി, കമ്പ്യൂട്ടർ സോഫ്റ്റ്വെയർ, വീഡിയോ ഗെയിമുകൾ, ഇലക്റ്റ്രോണിക് ഉല്പ്പന്നങ്ങൾ, തുണിത്തരങ്ങൾ തുടങ്ങി പല ഉല്പ്പന്നങ്ങളും ആമസോണിൽ ലഭ്യമാണ്. അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ, കാനഡ, യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം, ജപ്പാൻ, ജർമ്മനി, ഫ്രാൻസ് തുടങ്ങിയ പല രാജ്യങ്ങളിലും ശാഖകളുള്ള ഈ കമ്പനിക്ക് ഇംഗ്ലണ്ട്, സ്കോട്ട്ലാൻഡ്, ബാംഗ്ലൂർ, ഹൈദരാബാദ്, ചെന്നൈ, ടോക്കിയോ, ബെയ്ജിങ്ങ് തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ സോഫ്റ്റ്വെയർ നിർമ്മാണകേന്ദ്രങ്ങളുണ്ട്.
ആമസോൺ.കോം വാഷിംഗ്ടണിലെ സിയാറ്റിൽ ആസ്ഥാനമായുള്ള ഒരു ഈ-കോമേഴ്സ് കമ്പനിയാണ്. ഇന്റർനെറ്റുവഴി വ്യാപാരം നടത്തിയ ആദ്യകമ്പനികളിലൊന്നാണ് ആമസോൺ.കോം. 1990-കളിലെ ഡോട്.കോം ബൂമിനെ നയിച്ച പ്രധാന കമ്പനികളിലൊന്നും ആമസോണാണ്. ഡോട്.കോം ബൂമിന്റെ തകർച്ചക്കുശേഷം ആമസോണിന്റെ വാണിജ്യമാതൃക(business model)-യുടെ കാര്യശേഷിയെക്കുറിച്ച് സംശയങ്ങളുയർന്നു. എന്നിട്ടും ആമസോൺ.കോം ആദ്യ വാർഷികലാഭം 2003-ഇൽ രേഖപ്പെടുത്തി. 1994-ഇൽ ജെഫ് ബെസോസ് സ്ഥാപിച്ച ആമസോൺ.കോം ഒരു ഓൺലൈൻ പുസ്തകശാലയായി ആരംഭിച്ച് വളരെ വേഗം ഡിവിഡി, സീഡി, കമ്പ്യൂടർ സോഫ്റ്റ്വെയർ, വീഡിയോ ഗെയിംസ്, തുണിത്തരങ്ങൾ, കളിപ്പാട്ടങ്ങൾ, ഭക്ഷണവസ്തുക്കൾ മുതലായവയുടെയും ഓൺലൈൻ വ്യാപാരത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു.
1994-ൽ ബെസോസ് ആമസോൺ.കോം ആരംഭിക്കുന്നത് ഇന്റർനെറ്റിൽനിന്നും അതുവരെ താൻ ലാഭംകൊയ്തില്ലല്ലോ എന്ന കുറ്റബോധത്തിൽനിന്നുമാണ്. ആമസോൺ കഡാബ്ര.കോം എന്ന പേരിൽ ഒരു ഓൺലൈൻ പുസ്തകശാലയായാണ് തുടങ്ങിയത്. ഏറ്റവും വലിയ ഗ്രന്ഥവിൽപനശാലകൾക്കുപോലും 200000-ത്തോളം പുസ്തകങ്ങളേ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിയുമായിരുന്നുള്ളൂ. അതേസമയം, ഓൺലൈൻ പുസ്തകവിൽപ്പനശാലകൾക്ക് ഇതിലും വളരെക്കൂടുതൽ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ സാധിക്കും. ബെസോസ് പിന്നീട് ഇതിനെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ നദിയായ ആമസോൺ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ പുനർനാമകരണം ചെയ്തു.
ആമസോണിന്റെ ആദ്യ വാണിജ്യമാതൃക വളരെ വിചിത്രമായിരുന്നു: ആദ്യ നാലഞ്ചു വർഷത്തേക്ക് ലാഭപ്രതീക്ഷയില്ല. എന്നാൽ ഈ നയം കാര്യക്ഷമമായിരുന്നു. മറ്റു കമ്പനികൾ ഡോട്.കോം ബൂമിൽ അനവധി മടങ്ങു ലാഭം കൊയ്തപ്പോൾ ആമസോൺ സാവധാനത്തിലാണ് വളർന്നത്. അതുപോലെ ഈ കമ്പനികൾ തകർന്നപ്പോൾ ആമസോൺ പിടിച്ചുനിൽക്കുകയും പിന്നീട് ലാഭത്തിലേക്കു വളരുകയും ചെയ്തു.
ഓൺലൈൻ ഷോപ്പിംഗ് പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്കുവഹിച്ച ആമസോൺ സ്ഥാപകൻ ബെസോസിനെ 'ടൈം മാഗസിൻ' 1999-ലെ വ്യക്തിയായി തെരഞ്ഞെടുത്തു.