Jump to content

ഡയറക്ടറേറ്റ് ഓഫ് റവന്യൂ ഇന്റലിജൻസ്

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Directorate of Revenue Intelligence എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
Directorate of Revenue Intelligence
ഡയറക്ടറേറ്റ് ഓഫ് റവന്യൂ ഇന്റലിജൻസ്
പൊതുവായ പേര്DRI, ഡി.ആർ.ഐ
അധികാരപരിധി
കേന്ദ്ര ഏജൻസിIndia
പ്രവർത്തനപരമായ അധികാരപരിധിIndia
പ്രാഥമിക ഭരണസമിതിഭാരത സർക്കാർ
രണ്ടാമത്തെ ഭരണസമിതികേന്ദ്ര ധനകാര്യ മന്ത്രാലയം
പൊതു സ്വഭാവം
പ്രവർത്തന ഘടന
അവലോകനം ചെയ്യുന്നത്സെൻട്രൽ ബോർഡ് ഓഫ് ഇൻഡയറക്റ്റ് ടാക്സസ് ആൻഡ് കസ്റ്റംസ്
ആസ്ഥാനംന്യൂ ഡെൽഹി, ഇന്ത്യ
മേധാവി
  • ബാലേഷ് കുമാർ, ഐ.ആർ.എസ്, ഡയറക്ടർ ജനറൽ
മാതൃ ഏജൻസിCentral Board of Indirect Taxes and Customs (CBIC) (erstwhile Central Board of Excise and Customs)
വെബ്സൈറ്റ്
www.dri.nic.in

ഇന്ത്യൻ രഹസ്യാന്വേഷണ ഏജൻസിയാണ് ഡയറക്ടറേറ്റ് ഓഫ് റവന്യൂ ഇന്റലിജൻസ് ( ഡിആർഐ ). ഇന്ത്യയുടെ പരമോന്നത കള്ളക്കടത്ത് വിരുദ്ധ അന്വേഷണ ഏജൻസിയാണിത്. കസ്റ്റംസ് ഓവർസീസ് ഇന്റലിജൻസ് നെറ്റ്‍വർക്കിന്റെ ഭാഗമായി വിവിധ മേഖലാ യൂണിറ്റുകളിലും വിദേശത്തുള്ള ഇന്ത്യൻ എംബസികളിലും പ്രവർത്തിക്കുന്ന സെൻട്രൽ ബോർഡ് ഓഫ് പരോക്ഷനികുതി, കസ്റ്റംസ് (സിബിഐസി) ഉദ്യോഗസ്ഥരാണ് ഡയറക്ടറേറ്റ് നടത്തുന്നത്. ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ സ്പെഷ്യൽ സെക്രട്ടറി പദവിയിലുള്ള ഡയറക്ടർ ജനറലാണ് ഏജൻസിയുടെ തലവൻ. തോക്കുകൾ, സ്വർണം, മയക്കുമരുന്ന്, വ്യാജ ഇന്ത്യൻ കറൻസി നോട്ടുകൾ, പുരാതന വസ്തുക്കൾ, വന്യജീവി, പാരിസ്ഥിതിക ഉൽപന്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയുടെ കള്ളക്കടത്ത് തടയുന്നതിലൂടെ ഇന്ത്യയുടെ ദേശീയ സാമ്പത്തിക സുരക്ഷ സുരക്ഷിതമാക്കാൻ ഏജൻസി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. മാത്രമല്ല, കള്ളപ്പണത്തിന്റെ വ്യാപനം, വ്യാപാരം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള പണമിടപാട്, വാണിജ്യ തട്ടിപ്പുകൾ എന്നിവ തടയുന്നതിനും ഇത് പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

നിയമപരമായ ഉത്തരവ്

[തിരുത്തുക]

സ്വർണ്ണക്കടത്ത് നേരിടാനായിരുന്നു ആദ്യ നാളുകളിൽ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമായിരുന്നതെങ്കിലും, ഇപ്പോൾ അത് മയക്കുമരുന്നിന്റെയും സാമ്പത്തിക കുറ്റകൃത്യങ്ങളുടെയും വിശാലവും പരസ്പരബന്ധിതവുമായ മേഖലകളെയും തങ്ങളുടെ അന്വേഷണപരിധിയിലെടുക്കുന്നു. എൻ‌ഡി‌പി‌എസ് നിയമം, ആയുധ നിയമം, ഡബ്ല്യുഎംഡി ആക്റ്റ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ 50-ലധികം ചട്ടങ്ങൾക്ക് പുറമേ കസ്റ്റംസ് നിയമത്തിലെ വ്യവസ്ഥകൾ കൂടി ഡിആർഐ നടപ്പിലാക്കുന്നു. കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടേറിയറ്റിന്റെ നാഷണൽ അതോറിറ്റി രാസായുധ കൺവെൻഷൻ, കള്ളപ്പണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രത്യേക അന്വേഷണ സംഘം, ഷെൽ കമ്പനികളെ സംബന്ധിച്ച ടാസ്‌ക് ഫോഴ്‌സ്, ദേശീയ സുരക്ഷയെക്കുറിച്ചുള്ള മൾട്ടി ഏജൻസി സെന്റർ (എം‌എസി), ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം / എൻ‌ഐ‌എയുടെ പ്രത്യേക വിഭാഗങ്ങൾ എന്നിവയും ഡി‌ആർ‌ഐയുടെ ഭാഗമാണ്. തീവ്രവാദ ധനസഹായം, തീരദേശ സുരക്ഷ, വ്യാജ ഇന്ത്യൻ കറൻസി നോട്ടുകൾ മുതലായവയുടെ അന്വേഷണവും നടത്തുന്നു.

സ്വർണം, വ്യാജ ഇന്ത്യൻ കറൻസി നോട്ടുകൾ, കള്ളക്കടത്തതായെത്തുന്ന വിദേശ കറൻസി, മയക്കുമരുന്നുകൾ, സൈക്കോട്രോപിക് ലഹരിവസ്തുക്കൾ എന്നിവ പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിൽ ഡിആർഐ പ്രശസ്തി നേടിയിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ 5 വർഷത്തിനിടെ 540 ൽ അധികം കിലോ ഹെറോയിനും 7,409 കിലോ എഫെഡ്രിനും  മറ്റ് മയക്കുമരുന്ന്, സൈക്കോട്രോപിക് പദാർത്ഥങ്ങൾക്കൊപ്പം ഡിആർഐ പിടിച്ചെടുത്തു[1]

പ്രവർത്തനം

[തിരുത്തുക]

മയക്കുമരുന്ന്, സ്വർണം, വജ്രം, ഇലക്ട്രോണിക്സ്, വിദേശ കറൻസി, വ്യാജ ഇന്ത്യൻ കറൻസി എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ള വസ്തുക്കളുടെ കള്ളക്കടത്ത് നിയന്ത്രിക്കുന്ന പ്രധാന രഹസ്യാന്വേഷണ ഏജൻസിയാണ് ഡിആർഐ. ധനകാര്യമന്ത്രാലയത്തിന്റെ റവന്യൂ വകുപ്പിന്റെ കീഴിലുള്ള കേന്ദ്ര പരോക്ഷ നികുതി കസ്റ്റംസ് ബോർഡിന് കീഴിൽ റവന്യൂ ഇന്റലിജൻസ് ഡയറക്ടറേറ്റ് പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ന്യൂഡൽഹിയിൽ ഡയറക്ടർ ജനറൽ (ചീഫ് കമ്മീഷണർ റാങ്ക്) നയിക്കുന്ന ഏജൻസിയെ ഏഴ് സോണുകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു, ഓരോന്നും ഒരു അഡീഷണൽ ഡയറക്ടർ ജനറലിന്റെ (കമ്മീഷണർ റാങ്ക്) ചുമതലയിലാണ്. അഡീഷണൽ ഡയറക്ടർമാർ, ജോയിന്റ് ഡയറക്ടർമാർ, ഡെപ്യൂട്ടി ഡയറക്ടർമാർ, അസിസ്റ്റന്റ് ഡയറക്ടർമാർ, സീനിയർ ഇന്റലിജൻസ് ഓഫീസർമാർ, ഇന്റലിജൻസ് ഓഫീസർമാർ എന്നിവരെ ഉൾപ്പെടുത്തിയുള്ള റീജിയണൽ യൂണിറ്റുകൾ, സബ് റീജിയണൽ യൂണിറ്റുകൾ, ഇന്റലിജൻസ് സെല്ലുകൾ എന്നിവയുമുണ്ട്. കസ്റ്റംസിലെയും ഇൻകം ടാക്സ് വകുപ്പിലെയും ഓഫീസർമാരാണ് ഇതിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.

മേഖലകൾ

[തിരുത്തുക]
  • രഹസ്യ സ്രോതസ്സുകൾ ഉൾപ്പെടെ ഇന്ത്യയിലെയും വിദേശത്തെയും സ്രോതസ്സുകളിലൂടെ നിരോധിത വസ്തുക്കൾ, മയക്കുമരുന്ന്, അണ്ടർ ഇൻവോയ്സിംഗ് തുടങ്ങിയവയുടെ കള്ളക്കടത്ത് സംബന്ധിച്ച രഹസ്യാന്വേഷണ ശേഖരണം.
  • അത്തരം വിവരങ്ങളുടെ വിശകലനവും പ്രവർത്തനത്തിനുള്ള ഫീൽഡ് രൂപവത്കരണവും.
  • ആവശ്യമുള്ളിടത്ത് ഡയറക്ടറേറ്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ തന്നെ രഹസ്യാന്വേഷണത്തിനായി ഒരു വിജയകരമായ നിഗമനത്തിലെത്തുന്നു.
  • പ്രധാനപ്പെട്ട പിടിച്ചെടുക്കലുകളും അന്വേഷണ കേസുകളും നിരീക്ഷിക്കുക.
  • ഡയറക്ടറേറ്റ് പ്രത്യേകമായി കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ട അന്വേഷണങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടുത്തുകയോ ഏറ്റെടുക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു.
  • പ്രധാനപ്പെട്ട അന്വേഷണം / പ്രോസിക്യൂഷൻ കേസുകൾ നയിക്കുന്നു.
  • ESCAP സമ്മേളനത്തിന്റെ ശുപാർശ പ്രകാരം അന്താരാഷ്ട്ര കള്ളക്കടത്തും കസ്റ്റംസ് തട്ടിപ്പുകളും നേരിടുന്നതിന് ESCAP രാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ കൈമാറ്റം ചെയ്യുന്നതിനോ വിവരങ്ങൾ കൈമാറുന്നതിനോ ഉള്ള ലൈസൻസ് അതോറിറ്റിയായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.
  • കള്ളക്കടത്ത് വിരുദ്ധ കാര്യങ്ങളിൽ വിദേശ രാജ്യങ്ങളുമായും ഇന്ത്യൻ മിഷനുകളുമായും എൻഫോഴ്‌സ്‌മെന്റ് ഏജൻസികളുമായും ബന്ധം പുലർത്തുന്നു.
  • ഇന്റർപോൾ വഴി, മറ്റുരാജ്യങ്ങളുമായി ബന്ധം നിലനിർത്തുന്നു.
  • ഇന്തോ-നേപ്പാൾ അതിർത്തിയിലെ കള്ളക്കടത്ത് വിരുദ്ധ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഏകോപിപ്പിക്കാനും നേരിട്ട് നിയന്ത്രിക്കാനും.
  • ആദായനികുതി നിയമപ്രകാരം നടപടിയെടുക്കാൻ കസ്റ്റംസ് നിയമപ്രകാരം രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള കേസുകൾ ആദായനികുതി വകുപ്പിലേക്ക് റഫർ ചെയ്യുക.
  • കള്ളക്കടത്തിന്റെ പ്രവണതകൾ കാണുന്നതിനും പിടിച്ചെടുക്കലിന്റെയും വിലകളുടെയും നിരക്കുകളുടെയും സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ സൂക്ഷിക്കുന്നതിനും ആവശ്യമായ വസ്തുക്കൾ ധനമന്ത്രാലയത്തിനും മറ്റ് മന്ത്രാലയങ്ങൾക്കും നൽകുന്നതിനും.
  • നിയമത്തിലെ പഴുതുകൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനും കള്ളക്കടത്തിനെ ചെറുക്കുന്നതിനുള്ള നടപടിക്രമങ്ങൾ പഠിക്കുന്നതിനും നിർദ്ദേശിക്കുന്നതിനും. [2]

റിവാർഡ് നയം

[തിരുത്തുക]

സിബി‌സി മാർ‌ഗ്ഗനിർ‌ദ്ദേശങ്ങൾ‌ പ്രകാരം, ഒരു എക്സ് ഗ്രേഷ്യ പെയ്‌മെന്റായി സർക്കാർ കുടിശ്ശിക പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിനോ വീണ്ടെടുക്കുന്നതിനോ നയിക്കുന്ന വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നവർക്ക് ഡി‌ആർ‌ഐ പ്രതിഫലം നൽകുന്നു. നിലവിലുള്ള പോളിസി അനുസരിച്ച്, പിടിച്ചെടുത്ത നിരോധിത വസ്തുക്കളുടെ മൊത്തം വിൽപ്പന വരുമാനത്തിന്റെ 20% വരെ (എൻ‌ഡി‌പി‌എസ് നിയമപ്രകാരം പിടിച്ചെടുത്ത വസ്തുക്കളും പ്രത്യേക നിരക്കുകൾ അറിയിച്ചിട്ടുള്ള സ്വർണ്ണവും ഒഴികെ) കൂടാതെ / അല്ലെങ്കിൽ തീരുവ ഒഴിവാക്കിയതിന് വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നവർക്കും സർക്കാർ ജീവനക്കാർക്കും അർഹതയുണ്ട്. .

അധികാരശ്രേണി

[തിരുത്തുക]
  • ഡയറക്ടർ ജനറൽ (ചീഫ് കമ്മീഷണർ)
  • അഡീഷണൽ ഡയറക്ടർ ജനറൽ (കമ്മീഷണർ)
  • അഡീഷണൽ ഡയറക്ടർ (അഡീഷണൽ കമ്മീഷണർ)
  • ജോയിന്റ് ഡയറക്ടർ (ജോയിന്റ് കമ്മീഷണർ)
  • ഡെപ്യൂട്ടി ഡയറക്ടർ (ഡെപ്യൂട്ടി കമ്മീഷണർ)
  • അസി. ഡയറക്ടർ (അസി. കമ്മീഷണർ)
  • സീനിയർ ഇന്റലിജൻസ് ഓഫീസർ (കസ്റ്റംസ് സൂപ്രണ്ട് & സെൻട്രൽ എക്സൈസ്)
  • ഇന്റലിജൻസ് ഓഫീസർ (ഇൻസ്പെക്ടർ / എക്സാമിനർ / കസ്റ്റംസ് & സെൻട്രൽ എക്സൈസ് പ്രിവന്റീവ് ഓഫീസർമാർ)
  • ക്ലാസ് III, ക്ലാസ് IV സ്റ്റാഫ് (മിനിസ്റ്റീരിയൽ & കോൺസ്റ്റബിൾസ്)
  • ഇന്ത്യൻ കസ്റ്റംസ്, സെൻട്രൽ എക്സൈസ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻറ് ഓഫ് ഡെപ്യൂട്ടേഷൻ, ഇന്ത്യൻ കോർപ്പറേറ്റ് ലോ സർവീസിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ.

ഇതും കാണുക

[തിരുത്തുക]
General

അവലംബം

[തിരുത്തുക]

പുറംകണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]