Silbo Gomero

t Silbo Gomero (El Silbo of Silbo-flöaitn) is ne sproake wat eflöaitt wörd, en dee at wegkeump van La Gomera van de Kanarise Eilaandn. De sproake wörd gebroekt um kontakt te hebn met aandere leu oawer grote ofstaandn en oawer deepe daaln, dee at kenmoarkend beent vuur t eilaand (Busnel en Classe 1976: 1). Nen "sprekker" van t Silbo wörd ook wal Silbador eneumd.

Geskiednis

Dr is weainig bekeand van de originele sproake van t eilaand, mear t wörd an enömn det t fonetise/fonologise stelsel seempel genog was um dr ne gode flöait-variaant van te bedeankn (ibid: 9-10). De originele inwonners van t eilaand, de Guanches, veundn t oet en pastn t an noar t Kastiliaans in t 16e joarhonderd. Toew at Kastiliaanse kolonistn noar t eilaand kömn, nömn dee t gebroek oawer en doarduur bleef t Silba bestoan. Toertieds wör t ook esprökn op El Hierra, Tenerife en Gran Kanaria. In 1979 was dr nog weainig oawer van t Silba, ondaanks at t in t 19e joarhonderd t Silba vuur de weend gung (ibid: 8). Toew at t gebroek an t eande van t 20e joarhonderd met oetstoarven bedreaigd wör, besleut de lokale regerige det dr les oawer t Silba mos komn op de skooln. Det de sproake doarvuur al oawerleawn, har te maakn met t roewe laandskop van t eilaand en t gemak met det t te learn is (ibid: 10-11).

Wo at t woarkt

Net as bie aandere flöaitvörme van non-tonale sproakn, woarkt t Silba duur ongevear vaste te hooldn an t de oetsproake van n gespröknen vörm, zodet de "timbre-variasies van t gesprökne zik vuurdoot in n vörm van toonheugte-variasies" (Busnel en Classe: v). De sproake is nen eflöaitten vörm van n Spaans dialekt (ibid: 54ff).

Ramón Trujillo van n Universiteit van La Laguna gavn zin EL SILBO GOMERO análisis lingüístico in 1978. Dit woark, met ongevear 100 spektogramn, leup oet op ne vaststellige det dr mear 2 kleenkers en 4 metkleenkers beent in t Silbo Gomero. De kleenkers köant hoge of lege wean, en de metkleenkers beent óf nen snellen tjilp umhoge óf umlege in t "melodietjen", wat gebrökn of tooverdan kan wean. Hier beent völle flöaiters van La Gomera t neet met eens. t Doktoraalskrift van Meyer (2005) kik de kleenkers van t Silbo statisties noa en wis an det dr 4 verskilnde kleenkers "oet esprökn" wordt, en ook zo eheurd wordt.

Trujillo's saamnwoarkingsprojekt van 2005 beskrif heel oetgebreaid de gebeedn dee at neet oawereen komt, tusken zinne oonderzeuksresultoatn en Classe's fonetise vuuroonderstelliges. EL SILBO GOMERO Materiales didácticos is t beslisnde woark oawer dit oonderwoarp (tot non too is t book allene in t Spaans te koop, mear t is volledig en vriej te bekiekn op t internet).

Silbo en harsenonderzeuk

Manuel Carreiras van n Universiteit van La Laguna en David Corina van n Universiteit van Washington gavn oonderzeuke noar t Silbo oet in 2004 en 2005, woermet at ze beweezn det de harsens t Silbo net zo verwoarkn as ne gesprökne sproake. Öar oonderzeuk met Spaanstaligen (woervan sommigen wal Silbo "sprekt" en aandern neet) teunn an (duur harsenaktiviteit in kaarte te brengn met funksjonele magnetise trillingsofbeeldingn) det sprekkers van t Silbo de flöaittoonn verwoarkn in t zelfde sproakgedeelte van de harsens wat ook Spaans herkeandn, en det neet-sprekkers t gewoon as flöaitn heurdn.

Anhalingn/verwiezingn

Busnel, R.G. and Classe, A. (1976). Whistled Languages. New York: Springer-Verlag. ISBN 0-387-07713-8.
Carreiras M., Lopez J., Rivero F., Corina D. (2005) Linguistic perception: neural processing of a whistled language., in: Nature 433, pg. 31-32.
Meyer J. (2005). Description typologique et intelligibilité des langues sifflées: approche linguistique et bioacoustique. Ph.D thesis. Université Lyon 2.
Trujillo, R., et al (2005). EL SILBO GOMERO. Materiales didácticos. Canary Islands: Consejería De Educación, Cultura y Deportes Del Gobierno De Canarias - Dirección General De Ordenación e Innovación Educativa. ISBN 84-689-2610-8.
Trujillo, R. (1990). The Gomeran Whistle: Linguistic Analysis (English translation: Brent, J.). Santa Cruz de Tenerife: Library of Congress, Washington, DC (unpublished).
Trujillo, R. (1978). EL SILBO GOMERO: análisis lingüístico. Santa Cruz de Tenerife: I. Canaria. ISBN 84-85543-03-3.

Oetgoande verbeendiges

In t Spaans of Engels: