Harreveld (havezate)
Harreveld is een voormalige havezathe in de gemeente Oost Gelre, gelegen ten zuidwesten van de plaats Lichtenvoorde en zuidelijk van het Lichtenvoordse kerkdorp Zieuwent in het gelijknamige kerkdorp Harreveld. Op de plaats van de voormalige havezathe is thans een instelling voor intensieve jeugdzorg gevestigd. Het huis Harreveld werd vooral bekend als de woonplaats - tussen 1789 en 1799 - van de Freule van Dorth.
Geschiedenis
Het is onbekend wanneer Harreveld precies ontstaan is, de oudste vermeldingen van een huis stammen uit het jaar 1200. Na de middeleeuwen kreeg Harreveld de status van havezathe, tot aangesloten bij de Ridderschap van Borculo. En vanaf 1616 bij de Ridderschap van het Kwartier van Zutphen. Oude benamingen voor de havezathe Harreveld waren: Herveld, Harveld, Harvelt, Hervelde, Herveld en Herfelde. Als leen van het Huis Bergh werd het ook aangeduid als ‘De hoff toe Dieterding’. Op 16 mei 1888 brandde de kerk na een blikseminslag (op het muurwerk van de toren na) volkomen af. Door de sloop van het klooster, een brand op 14 januari 1948 en uitgebreide verbouwingen, herinnert nog maar weinig aan de oude havezathe. Het voormalige terrein van de havezathe is vandaag de dag nog herkenbaar op de plattegrond van Harreveld doordat de oude gracht nog altijd op dezelfde plaats gesitueerd is.
Heren van Bronckhorst
Omstreeks 1397 kwam de Lichtenvoorde (en daarmee de havezathe Harreveld en Zieuwent) in handen van de heren van Bronckhorst en maakte het deel uit van de heerlijkheid Borculo.
De leenheerschappij van de Heerlijkheid Lichtenvoorde werd in 1406 door Gisbert II aan het prinsbisdom Münster opgedragen. Tot 1428 was dit een leengoed van de heren van Steinfurt.De heren van Bergh gaven daarna het huis en goed Harreveld in leen uit.
Beleningen van het Huis Bergh, 16e tot en met de 18e eeuw
In het register van het leenaktenboek van Van Schilfgaarde wordt het huys ind guet to Herfelde voor het eerst beleend aan Aliit, vrouw van Evert van Diepenbroeck, in 1428. Vervolgens wordt de havezathe beleend aan de families Van Middachten, Van Raesfelt, Van Reede, Van Randwijk en Bentinck. In 1791 worden hiermee beleend Gerrit Jurrien Adriaen Adolph baron van Dorth, heer van Holthuysen, en zijn bekende zuster Johanna Magdalena Catharina Judith baronesse van Dorth, kanonikesse van het stift Gevelsberg.
Dr. Johan Joseph Sylvester van Raesveld te Boeckholt (de oprichter en directeur IJzergieterij Vulcaansoord bij Terborg) verwerft, na executoriale verkoop op 22 november 1802 de havezathe. Daarvoor was in 1798 de inboedel al geveild. Deze ondernemer liet in 1819 op zijn terrein ook de korenmolen Hermien bouwen.
19e en 20e eeuw
Als gevolg van de Kulturkampf van keizer Von Bismarck, werden veel kloosterlingen uit het koninkrijk Pruisen verdreven, In 1875 betrokken paters van de orde der Franciscanen uit Pruisen het huis in het Gelderse Harreveld. Vanaf dat moment deed het huis dienst als klooster. In Pruisen was nl. bij decreet van 31 mei 1875 bepaald dat alleen kloosterorden die in de verpleging werkten in Duitsland mochten blijven. In 1882 kwam er een gymnasium. Klooster en school bleken snel te klein, zodat de paters uiteindelijk in 1909 naar Vlodrop in Limburg vertrokken. Pater Wenzeslaus Straussfeld was tot 1903 rector van Harreveld.
In 1911 nam de St. Vincentiusvereniging het klooster in Harreveld in gebruik. Deze vereniging had zich het lot van de verwaarloosde jeugd aangetrokken en bouwde het klooster om tot internaat, het opvoedingsgesticht Harreveld in Lichtenvoorde.
In 1970 werd Harreveld overgedragen aan de Fentrop Stichting, die in 1991 een gesloten afdeling bouwde. Sindsdien heeft een gedeelte van jongerenhuis Harreveld officieel de status van justitiële jeugdinrichting.
· 
· 