Naar inhoud springen

Karl Brandt

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Karl Brandt
Karl Brandt
Geboren 8 januari 1904
Mülhausen, Elzas-Lotharingen, Duitse Keizerrijk
Overleden 2 juni 1948
Landsberg am Lech, Gevangenis van Landsberg
Land Vlag van nazi-Duitsland nazi-Duitsland
Politieke partij NSDAP
Partner Anni Rehborn
Beroep Chirurg
Religie Protestants; verklaarde zich later Gottgläubig[1]
Handtekening Handtekening
Gevolmachtigde van de Führer voor het Geneeskundig- en Gezondheidswezen
Aangetreden 28 juli 1942[2]
Einde termijn 5 september 1943[2]
Generalkommissar des Führers für das Sanitäts- und Gesundheitswesens
Aangetreden 5 september 1943[3] -
5 december 1943[4]
Einde termijn 25 augustus 1944[3][4]
Rijkscommissaris van de Führer voor het Geneeskundig- en Gezondheidswezen
Aangetreden 28 juli 1942[5] -
25 augustus 1944[3][4]
Einde termijn 20 april 1945[3][5][4]
Hoofd van de gehele geneeskundige voorraad- en het bevoorradingssysteem
Aangetreden 5 september 1943[3]
Einde termijn 5 oktober 1944[3]
Persoonlijke lijfarts van Adolf Hitler
Aangetreden 1 maart 1934[6][7]
Einde termijn 5 oktober 1944[5][7]
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Karl Franz Friedrich Brandt (Mülhausen (tegenwoordig Mulhouse), 8 januari 1904 - Landsberg am Lech, 2 juni 1948) was een Duitse arts en oorlogsmisdadiger.

Hij was de persoonlijke lijfarts van Adolf Hitler, en vanaf 1939 het hoofd van het T-4-euthanasieprogramma van de nazi's. Hij was ook rijkscommissaris voor de gezondheid en gezondheidszorg.

De "genadedood" - met dit eufemisme omschreven de politieke leiders van het Derde Rijk de liquidatie van volgens hen "inferieure mensen": geestelijk en lichamelijk gehandicapten, blinden en doven, dorpsgekken én kinderen.

Dit kon vanzelfsprekend niet zonder de gestructureerde grootschalige medewerking van talrijke wetenschappers en artsen. Van december 1946 tot augustus 1947 stonden in Neurenberg dan ook 23 nazidokters terecht in een geruchtmakend tribunaal. Spilfiguur was Hitlers lijfarts dr. Karl Brandt.

Brandt was officierszoon. In zijn jonge jaren gold de evenals hijzelf uit de Elzas afkomstige zendeling-arts Albert Schweitzer als zijn grote voorbeeld. Brandt werd dokter in 1928, lid van de NSDAP in 1932, lid van de SA in 1933 en lid van de SS in 1934. In 1943 kreeg hij de rang van majoor-generaal.

Al in 1933 werd over het hele Duitse Rijk de wet "ter preventie van erfelijk belaste voortplanting" afgekondigd, overeenkomstig de uitspraak van nazikopstuk Rudolf Hess: "nationaalsocialisme is toegepaste biologie". "Gezondheidsrechtbanken" bevalen sterilisatie onder dwang. In de kampen Auschwitz en Ravensbrück werden gruwelijke experimenten uitgevoerd, heel vaak met dodelijke afloop.

Begin 1940 ging het regime onder strengste geheimhouding over tot het "euthanasie"-programma: volwassenen (vaak door vergassing) én kinderen. Voor kinderen werden in totaal elf Kinderfachabteilungen - Speciale Afdelingen - opgericht. Alleen al in een psychiatrisch ziekenhuis in Wenen heeft men nauwkeurig geïnventariseerde resten gevonden (spierweefsel, hersenen, ruggenmerg) van zeshonderd kinderen die op deze wijze waren vermoord.

Karl Brandt tijdens het Artsenproces, 1946

Toch rees er, vaak van kerkelijke zijde, verzet wanneer deze praktijken onbedoeld aan het licht kwamen. Zo hield de katholieke bisschop van Münster, Clemens August von Galen, op 3 augustus 1941 in niet mis te verstane bewoordingen zijn donderpreek "Gij zult niet doden". Deze moedige houding had tot gevolg dat Hitler een (tijdelijke) inkrimping van het euthanasieprogramma verordende.

Spilfiguur in het web van de nazimedici was SS-Gruppenführer prof. dr. MEd. Karl Brandt, jarenlang lijfarts van Hitler. Zijn euthanasieteam had hij omgedoopt tot "Liefdadige Stichting voor Institutionele Zorg". Hij genoot de faam een uitstekend chirurg en een innemende man met een scherpe geest te zijn. Uit vele documenten blijkt dat hij zich nooit met de ethische kant van de orders van Hitler en Himmler bezighield.

Op 16 april 1945 werd Brandt door de Gestapo gearresteerd omdat hij zijn gezin uit Berlijn had laten vertrekken om zich over te geven aan de Amerikaanse strijdkrachten. Hij werd op 23 mei 1945 onder arrest geplaatst door het Britse leger. Tijdens het daarop volgende Artsenproces in Neurenberg verklaarde hij: "Euthanasie is geen massamoord, maar genadedood, niets anders dan consequent doorgevoerde humaniteit." Op 19 augustus 1947 werd hij schuldig bevonden aan verschillende oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid, waaronder massamoord. Hij werd samen met zes anderen veroordeeld tot de dood door ophanging. De straf werd uitgevoerd op 2 juni 1948 in de gevangenis van Landsberg. Brandt werd 44 jaar oud. Hij is gecremeerd, en de as is verspreid op een geheime plek.[8] Andere bron vermeldt: Graven Duitse Oorlogsmisdadigers (Spöttinger Friedhof)[9].

Brandt bekleedde verschillende rangen in zowel de Allgemeine-SS als Waffen-SS. De volgende tabel laat zien dat de bevorderingen niet synchroon liepen.

Datum Sturmabteilung Allgemeine-SS Waffen-SS Heer NSDAP
1 maart 1932[5] -
Februari 1933[10]
SA-Arztleiter en
Referent für Gas- und Luftschutz[10]
1933[5][10]: SA-Obertruppführer[11]
29 juli 1934[5][10][11]
SS-Anwärter
1 augustus 1934[5][10][11]
SS-Mann
Augustus 1934[10][11]
SS-Truppführer
29 juli 1934[12][13][14][10][11]
SS-Sturmführer
1 januari 1935[13][14][10][11]
SS-Obersturmführer
Juli 1935[5][10][11]
Gefreiter der Reserve
13 september 1936[5][14][15][10][11]
SS-Hauptsturmführer
November 1936[5][10][11]
Unterartz der Reserve
9 november 1937[5][14][16][10][11]
SS-Sturmbannführer
20 april 1939[10][11] -
1 september 1939[5]
SS-Obersturmbannführer
20 april 1938[17]
SS-Obersturmbannführer in de Waffen-SS
27 mei 1940[5][18][11]
Oberfeldartz der Waffen-SS
1 augustus 1942[5][14][18][11]
SS-Standartenführer in de Waffen-SS
3 september 1942[5][18][11]
Oberstarzt der Reserve
30 januari 1943[9][5][14][18][11]
SS-Brigadeführer Generalmajor in de Waffen-SS
1 maart 1943[5][14][18][11]
Generalarzt der Reserve
5[3] september 1943[9]
Generalkommissar[14]
20 april 1944[9][5][14][18][11]
SS-Gruppenführer Generalleutnant in de Waffen-SS
25[19] augustus 1944[9][3][4]
Reichskommissar

Lidmaatschapsnummers

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Karl Brandt van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.