Naar inhoud springen

Spoorlijn Gällivare - Kristinehamn

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Inlandsbanan
Gällivare - Kristinehamn
Spoorlijn Gällivare - Kristinehamn op de kaart
Totale lengte1296 km
Spoorwijdte(normaalspoor) 1435 mm
Aangelegd doorZweedse staat
Geopend1911/1918
Geslotengedeeltelijk
Huidige statusgedeeltelijk in gebruik als toeristische spoorlijn
Geëlektrificeerdnee
Aantal sporen1
Baanvaksnelheid100 km/u
Treindienst doorInlandsbanan AB
Traject
STRqABZq+lBHFq 1295 Gällivare, Malmbanan
HST Porjus
hKRZWae Stora Lule älv (Luleälvsbron) (185 meter)
HST Harsprånget
hKRZWae Stenvalvsbro over Pakkojåkkå
HST Jokkmokk
TUNNEL2   Nyborgstunneln 47 m
1188 Poolcirkel
HST Kåbdalis
hKRZWae Pite älv
HST Moskosel
ABZl+lKBHFxeq 1022 Arvidsjaur van/naar Jörn
HST Slagnäs
HST Sorsele
HST Blattnicksele
HST 861 Storuman
ABZglSTRq van Hällnäs
HST Vilhelmina
HST Meselefors
hKRZWae Ångermanälven
HST Meselefors Camping
HST Dorotea
ABZg+lSTRq naar Forsmo Långsele
HST Hoting
KBHFaqABZg+r Strömsund
HST 664 Ulriksfors
STRqABZg+r Mittbanan van Trondheim
BHF 549 Östersund
HST Ope
BHF 527 Brunflo
ABZglSTRq Mittbanan naar Sundsvall
HST Tandsbyn
BHF 504 Fåker
HST Hackås
ABZglSTRq 481 Skuckuviken Bergs kommun industriespoor
HST Skanderåsen
BHF 475 Svenstavik
HST Svenstavik Centrum Hållställe
HST Rörösjön
HST Brånan
BHF 459 Åsarna
HST Kvarnsjö
HST Röjan
HST Nederhögen
HST Sörtjärn
HST Överhogdal
STR+lABZgr
BSTSTR Överhogdals grusgrop
STRlABZgr
BHF 397 Ytterhogdal
HST Älvros
BHF 357 Sveg
hKRZWae Ljusnan Gemensam med landsväg (Mankellbron)
HST Bäckedal
HST Bodarsjön
BHF 324 Fågelsjö
HST Sidertjärn
HST Lillhamra
HST Tandsjöborg
HST Vassjön
BHF 285 Älvho
HST Björnidet
HST Emådalen
hKRZWae Ämån. Utsikt över Storstupet 34m hög
HST Tallhed
hKRZWae Oreälven
ABZg+lSTRq Bollnäs-Orsa van Bollnäs
HST 234 Orsa
HST Vattnäs
HST Mora Lasarett
ABZgxl+lSTRq Dalabanan van Borlänge-Uppsala
eBS2+lBS2+r
exhKRZWaehKRZWae Österdalälven (160 meter)
eBS2lBS2r
BHF 220 Mora
HST 219 Morastrand
STRqABZgr Älvdalsbanan
KHSTxe 216 Lomsmyren
exHST Brintbodarna
KHSTxa 152 Dalasågen
ABZg+lSTRq Västerdalbanan van Borlänge
BHF 157 Vansbro
STRqxABZgr Västerdalbanan naar Malung
exHST Sågen
exHST Neva
exHST Oforsen
exHST Lesjöfors
KHSTxa Persberg
BHF 57 Filipstad
STRqABZg+r 49 Daglösen, Bergslagsbanan van/naar Göteborg
ABZgl+lSTRq Bergslagsbanan van Gävle
BHF 40 Nykroppa
HST 28 Storfors
HST 17 Nässundet
BHFqABZqrSTRq 0 Kristinehamn, Värmlandsbanan

De spoorlijn Gällivare - Kristinehamn, beter bekend als de Inlandsbana of Inlandsbanan, is een 1296 kilometer lange spoorweg, die door het binnenland van noord en midden Zweden loopt. De spoorweg begint in Kristinehamn in het landschap Värmland en eindigt in Gällivare in Lapland. De trein rijdt alleen tussen juni en eind augustus en vervoert vooral toeristen. We onderscheiden twee delen van het traject; het zuidelijke tussen Kristinehamn en Östersund, waarbij vanaf Mora de spoorlijn gebruikt wordt; en het noordelijke deel, vanaf Östersund tot Gallivare. Dit traject wordt vanaf zomer 2010 tweemaal per dag bereden; een van deze twee treinen gaat echter niet verder dan Storuman. In de winter wordt het spoor gebruikt door nachttreinen vanuit het zuiden van Zweden naar wintersportgebieden. Gedurende een groter deel van het jaar wordt de lijn op maandag, woensdag en vrijdag ook voor goederenvervoer gebruikt.

Aan het einde van de Inlandsbanan in Gällivare is er een verbinding met de Ertsspoorlijn, die de Zweedse stad Luleå en de Noorse plaats Narvik met elkaar verbindt. Aan het begin van de Inlandsbanan, in Kristinehamn, is er een verbinding met de spoorlijn Värmlandsbanan, die door een stuk van west Närke en een groot deel van Värmland loopt. Het traject Nykroppa-Mora verkeert in een te slechte staat voor treinverkeer, Inlandsbanan AB (het bedrijf) zet op dit traject touringcars in. Het gedeelte Kristinehamn-Nykroppa wordt gebruikt voor personenvervoer door Tågåkeriet i Bergslagen. Een deel van het nog aanwezige spoor tussen Nykroppa en Mora kan 's zomers met fietslorry's worden bereden.

Aan het einde van de 19de eeuw ontstonden er plannen om het noorden van Zweden, via een spoorlijn met de kust en Bohuslän te verbinden. Het Zweedse parlement besloot om deze spoorweg aan te gaan leggen. In 1907 werd het eerste deel gebouwd, dit deel liep van Östersund naar Ulriksfors. In 1911 werd besloten om deze spoorweg door te trekken naar Vilhelmina. In 1912 werd besloten om het deel tussen Sveg en Brunflo aan te leggen en in 1917 werd besloten om de spoorlijn van Vilhelmina door te trekken naar Gällivare. Tussen 1916 en werd de private spoorlijn van Sveg naar Kristinehamn gekocht. De bedoeling was eigenlijk om de Inlandsbanan al in 1924 af te hebben, maar het heeft uiteindelijk tot 1937 geduurd voordat de spoorweg ook echt klaar was.

Vanaf ongeveer 1950 verloor de Inlandsbanan steeds meer aan betekenis, dit kwam vooral door de opkomst van de auto en de aanleg van de Zweedse weg 45, die min of meer evenwijdig aan de spoorlijn door het binnenland van Zweden loopt. In 1990 was de Zweedse regering van plan om de Inlandsbana stil te leggen. Vandaag de dag is de Inlandsbana eigendom van de vijftien gemeenten waar de spoorlijn door loopt.

Omgeving en bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

De Inlandsbana loopt voornamelijk door naaldbossen. Het hoogste punt van de spoorweg ligt op 524 meter boven de zeespiegel. Enkele bezienswaardigheden langs de Inlandsbana, of die makkelijk zijn te bereiken via de Inlandsbana, zijn:

Zie de categorie Inlandsbanan van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.