bestand

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bestand    (hulp, bestand)
• IPA: / bəˈstɑnt / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• be·stand

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘wapenstilstand’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1299
• Leenwoord uit het Duits, in de betekenis van ‘verzameling gegevens, beschikbare hoeveelheid’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1903
• In de betekenis van ‘opgewassen tegen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1731

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bestand	bestanden
verkleinwoord	(bestandje)	(bestandjes)

Zelfstandig naamwoord

het bestand o

1. (informatica) een verzameling van gegevens die een eenheid vormen (en geschikt zijn voor (computer)verwerking), computerbestand, databestand of gegevensbestand

   • Alle bestanden op de computer waren tegen kopiëren beveiligd. 

2. een verzameling objecten van dezelfde soort of type bv. bomenbestand, houtbestand, visbestand, wildbestand
3. (militair) (politiek) een wapenstilstand

   • De twee partijen besloten om een bestand te sluiten. 
   • tijdens dit kerstbestand was er wat meer sprake van bestandsschendingen dan vorig jaar en overschreden de troepen regelmatig de overeengekomen bestandslijnen zelfs na herhaalde bestandsvoorstellen 

Synoniemen

• [1] computerbestand

Hyponiemen

abonneebestand abonnementenbestand adresbestand adressenbestand afdelingsledenbestand affixbestand artikelbestand audiobestand back-upbestand bestellingenbestand boombestand bomenbestand branchebestand clausulebestand cliëntenbestand computerbestand crediteurenbestand databestand debiteurenbestand directiebestand

dokumentbestand donateursbestand dossierbestand etikettenbestand factuurbestand gegevensbestand geluidsbestand helpbestand hoofdbestand houtbestand hulpbestand inkoopbestand invoerbestand journaalpostenbestand kerstbestand (3) klantenbestand crediteurenbestand ledenbestand leerlingenbestand

leggerbestand lezersbestand logbestand maatschappijbestand materiaalbestand medewerkersbestand mediabestand monsterbestand mutatiebestand opmaakbestand opperbestand patiëntenbestand personeelsbestand personenbestand polisbestand polisopmaakbestand priesterbestand printbestand programmabestand

projectenbestand prolongatiebestand relatiebestand reservebestand reserveringsbestand saldibestand schadebestand schaduwbestand spellingcontrolebestand stambestand statistiekbestand studentenbestand systeembestand tekstbestand tekstenbestand testbestand titelbestand totaalbestand tussenbestand

uitvoerbestand uurprijzenbestand verzekerdenbestand videobestand visbestand voorraadbestand voorradenbestand wachtbestand wagenparkbestand weekbestand werkbestand werkgeversbestand werklozenbestand wildbestand winkelbestand woningbestand woordenbestand woordenlijstbestand zipbestand

Afgeleide begrippen

bestanddeel bestandenlijst bestandheid bestandsakkoord bestandsbeheer

bestandscreatie bestandsformaat bestandsgrootte bestandsherstructurering bestandshuishouding bestandslijn (3)

bestandsmanipulatie bestandsnaam bestandsnaamruimte bestandsopbouw bestandsoperatie bestandsorganisatie

bestandsorganisatiemethoden bestandsoverdracht bestandsovereenkomst bestandsoverzicht bestandsschending (3) bestandsselectie bestandsserver

bestandsspecificatie bestandsstructuur bestandssysteem bestandsvervuiling bestandsvoorstel (3)

Verwante begrippen

• dossier

Vertalingen

    1. een verzameling van gegevens die een eenheid vormen   

Afrikaans: lêer (af) Duits: Datei (de) v Engels: file (en) Esperanto: dosiero (eo) Frans: fichier (fr) m

Fries: bestân (fy) o, (neologisme) triem (fy) g Italiaans: file (it) m Pools: plik (pl) m Spaans: archivo (es) m Talossaans: fischeir m Turks: dosya (tr)

    3. een wapenstilstand   

Duits: Waffenstillstand (de) m Engels: truce (en) Frans: trêve (fr) v

Italiaans: armistizio (it) m Russisch: перемирие (ru) Spaans: tregua (es) v, armisticio (es) m

	stellend
onverbogen	bestand
verbogen	bestande

Bijvoeglijk naamwoord

bestand tegen …

1. met de eigenschap intact te blijven ondanks …, met het vermogen geen schade te krijgen door …

   • Deze computer is bestand tegen langdurige onderdompeling in zout water. 
   • De blijkbaar niet tegen de kou bestande planten legden het loodje. 

   ▸ In eerste instantie dacht ze dat haar geest bestand was tegen deze schokkende informatie.

Opmerkingen

• Het adjectief wordt voornamelijk als predicaat gebruikt en gaat altijd vergezeld van een voorzetselbepaling met tegen.

Vertalingen

    1. bestand tegen   

Engels: resistant (en), unsusceptible (en) Oekraïens: стійкий (uk), непіддатливий (uk)

Russisch: устойчивый (ru) Spaans: a prueba de (es)

Gangbaarheid

• Het woord bestand staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bestand" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.