Hopp til innhald

Loppe

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Loppe
Systematikk
Rike: Dyr Animalia
Rekkje: Leddyr Arthropoda
Underrekkje: Seksfotingar Hexapoda
Klasse: Insekt Insecta
Underklasse: Flygande insekt Pterygota
Infraklasse: Neoptera
Overorden: Endopterygota
Orden: Loppe Siphonaptera
Latreille, 1825
Mikroskopfotografi av ei loppe

Lopper (Siphonaptera) er ein orden av vengelause insekt som lever som utvendige parasittar ved å suga blod av pattedyr og fuglar. Munndelane deira er utvikla for å stikka gjennom hud og skinn og suga ut blod.

Det finst rundt 2 500 ulike loppeartar, og dei lever i alle verdsdelar. Rundt 55 finst i Noreg.

Lopper har ein flattrykt kropp sett frå sidene og er 1–8 mm lange. Hovud, kropp og bein har torner og hår som peiker bakover. Dei har følarar i groper på sidene av hovudet. Mange artar har punktauge medan andre er augelause. Føtene er kraftige og kan brukast til å hoppa.

Liv og utvikling

[endre | endre wikiteksten]

Lopper legg mellom nokre hundre og fleire tusen egg. Egga blir klekte etter 2–18 dagar. Larven har bitande munndeler og langstrekt kropp med eit par skyvevorter på undersida av siste bakkroppsledd. I løpet av 13–15 dagar går larven gjennom tre hudskifte og oppnår ei lengd på 4–5 mm. Lopper har fullstendig forvandling og må gjennom eit puppestadium før dei blir vaksne og kjønnsmodne (imago).

Paringa finn stad etter at dei har kome ut av puppeskalet, og hannen døyr kort tid etter. Hoa treng blod for å laga egg, men begge kjønna syg blod.

Larve av loppe.

Loppelarvar lever i reir, bol eller bustaden til vertsdyra sine. Dei et tørre organiske rester og blodhaldige ekskrement frå vaksne lopper. Lopper spesialiserer seg på bestemte bustader, men mange kan veksla mellom vertsdyr. Rovdyr kan til dømes ha lopper som stammar frå byttet deira.

Lopper som vektorar

[endre | endre wikiteksten]

Lopper kan overføra ormar som bendelorm og rundorm. Svartedauden blei overført frå gnagarar til menneske av ei loppe (Xenopsylla cheopis).

Systematisk inndeling

[endre | endre wikiteksten]

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]
Commons har multimedium som gjeld: Loppe
Wikispecies
Wikispecies
Wikispecies har taksonomisk informasjon om Siphonaptera