Wikipedia:Gode nynorskord

Ein god hugseregel for å byggje eit godt nynorsk ordforråd er å tenkje over alternativ til «an-be-heit-else-ord» — i mange fall finst det betre ord utan desse for- og etterstavingane. I tillegg er det generelt lurt å tenkje over om ein i det heile teke treng for- og etterstavingar. Slik kan eit ord som fall i mange fall vera minst like tydeleg og godt språk som tilfelle.

Omsetjingslista nedanfor inneheld mange «eksotiske» ord. Ver klar over at desse orda ikkje treng å vere meir nynorske av den grunn, korkje i juridisk eller språkhistorisk samanheng. Til dømes har det tradisjonelle nynorske ordet «evne» eit norrønt opphav, sjølv om «dugleik» kanskje kan høyrast meir nynorsk ut. Bruk Nynorskordboka for å sjå kva ord som er lovlege på nynorsk.

• Sjå òg WP:Formlære for råd om nynorsk grammatikk, Gode nynorske uttrykk for ei synonymliste over uttrykk frå bokmål til nynorsk og Vanlege feilstavingar for eit oversyn over vanlege feil på nynorsk.

Bokmål > nynorsk

Snarvegar: WP:NYN WP:Nyn WP:NB-NN

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Æ Ø Å

Andre kjelder: Gratistenester | Kommersielle produkt

A

• abonnement / abonnere > tinging / tinge
• adgang > tilgang | tilgjenge | åtkoma | å koma åt | åtgang
• adkomst / atkomst > tilgjenge | tilkomst
• adlyde > lyda (v.)
• advarsel > åtvaring (f.)
• aktelse > vørdnad (m.)
• albue > olboge (m.)
• allerede > allereie | alt (adv.)
• allfarvei > ålmannveg, allmanveg
• allmennheten > ålmenta, allmenta
• anbefale > tilrå | rå(de) til (v.)
• anbefalelsesverdig > tilrådeleg (adj.)
• anbefaling > tilråding (f.)
• andel > del, part, lut
• andektig > høgtideleg (adj.)
• anbud > skriftleg tilbod (n.)
• andakt > andakt (f.) |bønestund (f.) | kort gudsteneste (f.) | høgtid (f.)
• anerkjennelse > heider (m.), ros (m.)
• anerkjenne (ein stat, at dei ikkje får det til) >
• anfall > åtak (n.) | plutseleg åtak (n.) | ri (f.)
• anføre > leie (v.) | føre opp (v.)
• anførselstegn > sitatmerke (n.) | hermeteikn (n.) | gås(e)auge (n.)
• angi > opplyse om (v.) | melde (v.) | snikmelde (v.)
  • angivelig > etter som det vert sagt | det vert sagt at
  • angiver > tystar (m.)
• angrep > åtak (n.)
• angår > kjem ved/vedkjem | (det) gjeld | dreiar seg om | går ut på | snu seg om | sviva om | skilja
• angående > med omsyn til | andsynes
• anholde > arrestere (v.) | setja fast (v.)
• anklage > skulde (v.) | klage (v.)
  • den anklagede > den skulda (m.)
• ankomst > framkomst
• anledning > høve (n.)
• anlegg > bygg (eller bygning om det som er bygd, byggjing om det å byggja), kime (eigenskap, grunnlag for noko)
• anlegge > legg(j)e | legg(j)e til | bygg(j)e | føre opp
  • anleggsvirksomhet > bygg(j)everksemd | bygg(j)earbeid | anleggsverksemd
• anmelde > melda | melda (til politiet)
  • anmeldelse > omtale (m./f.), kritikk (m.)
• anmerkning > merknad (m.)
• anmode > oppmode | be(de)
• annerledes > annleis
• anrike > opprike (v.)
  • t.d. uran: opprikt uran
• anselig > monaleg | viktig | stor |
• ansatt > tilsett
• ansette > tilsetje
• anseelse > vørde | respekt | akta | setje høgt
• ansikt > andlet
• anskaffelse > innkjøp | nyskaffing
• anstalt > institusjon (m.) | heim (m.) |
• anstrenge > slite (v.) | gjere sitt beste | streve (v.)
  • anstrengelse > slit (n.) | strev (n.) | umak (m.)
• ansøkning > søknad
• anta > gå ut frå (v.) | rekne med (v.)
• antakelse > førehandstru | forventing
• antall > tal på (n.)
• antakelig > kanskje' (adv.) | truleg | venteleg | antakeleg | likleg | vera likt til
• anvendelse > bruksmåte (m.) | bruk
• anvendt > brukt
• arbeiderbevegelse > arbeidarrørsle (f.)
• arbeidsledighet > arbeidsløyse (f.)
• arbeidstillatelse > arbeidsløyve (n.)
• atferd > åtferd (f.)
• avgjørelse > avgjerd (f.) | avgjersle (f.)
  • avgjørbarhet > avgjerdsdugleik (m.) | avgjerlegheit (m.)
• avhengighet > avhengnad (m.)
• avsindig > vitlaus
• avskygning > nyanse | islett | svip
• avstedkomme > vere årsak til | føre med seg
• avstemmelse/avstemning > røysting (f.)
• avverge > hindre' | motverke | stogge | avverje

B

• basere seg på > byggje på (v.)
• baun > vete, varde
• bearbeide > arbeide med/på (v.) | stelle med (v.) | vøle om (v.)
• bearbeiding > omarbeiding (v.)
• bebreide > klandre (v.) | skulde (v.) | laste (v.)
• beboer > ibuar (m.) | husbuar (m.) |(leigetakar (m.)) | (han som bur der)
• bebyggelse > busetnad (m.)
• bedagelig > makeleg (adj.)
• bedaget > gammal, gamal | røynd (erfaren)
• bederve > skjemme (v.) | øydeleggje [-legge] (v.)
  • bedervet > skjemd | dårleg | helseskadeleg | øydelagt
• bedømme > avgjere (v.) | døma om (v.) | skåre (v.) | rangere (v.)
• befaring > synfaring (f.)
• befinne (seg) > vere (v)
• befolkning > folkesetnad (m.) | folketal (n.) | folkemengd (f.)
• befolkningstetthet > folketettleik (m.)
• beger > bekar
• begivenhet > storhending (f.) | storhende (n.)
• begivenhetsrik > hendingsrik
• begrave > gravleggja (v.)
• begravelse > gravferd (f.)
• begrense > avgrense (v.)
  • begrensning > avgrensing (f.)
• begrenset (som i begrenset kapasitet) > minka (adj.) | avgrensa (adj.)
• begrep > omgrep (n.)
• begrunne > grunngje (v.)
• begynne > byrja (v.)| begynna(v.)
  • begynnelse > byrjing (f.)| start(m.)
• begjære (noen inhabil) > be om (å få erklære nokon inhabil)
• behag > velvere (n.) | glede (f.) | hugnad (m.) | lyst (f.)
  • behage > lyste (v.)
  • behagelig > hugnadsam
• behandle > handsame (v.) | ha(va) føre (v.) (saksførehaving) | behandle (v.) (sjukdom)
  • behandler (saksbehandler) > (sakshandsamar) | (saksarbeidar)
• beherske > meistra (v.) | ha tak(et) på (v.)
• beholde > ta vare på (v.) | halda på (v.) (dei heldt på leiinga)
• beklage > orsake (v) | seie seg lei for (v)
• bekostning (på b- av) > så det går ut over
• bekostning (på din b-) > rekning (f.)
• bekrefte > stadfeste (v.) | sannkjenne (v.) | prove (v.)
• bekvemmelighet (hus med alle b-er) > stas
• bekvemmelighetsårsaker > årsakar til trivnad
• bekymret > ottesam (adj.) | engsta (adj.) | uroleg (adj.)
• belastet > plaga med (v.) | utsat for (v.)
• beliggenhet > lægje, leie, plassering
• beliggende > ligg ved (v.)
• beleire > omlægre (v) | omleire (v.) | omringe (v.) | kringsetje (v.)
• belønning > attergjeld | løn| godtgjersle
  • belønne > løna (v)
• bemanne > manne (v.)
• bemerke (I) > merka
• bemerke (II) > nemna | leggja til
• benevnelse > nemning (n.)
• benytte > nytte (v.) | bruke (v.)
• beordre > by(de) | gi ordre | kommandere | fråordre
• beretning > soge (f.) | forteljing (f.) | årsmelding (f.)
• berettiget > rettkomen
• berolige > roe (ned) (v.)
• beruset > rusa (adj.) | full (adj.) | drukken (adj.)
  • beruselse > rus (m.) | fyll (f.)
• beryktet > illgjeten | berykta
• berømmelse > ry (n.)
• berømt > vidkjend (adj.) | namnkjend (adj.) | vidgjeten (adj.) | fræg | namngjeten
• beseire > sigre over
• beskadige > skade (v.)
  • beskadigelse > skading (f.)
• beskjed > melding (f.)
  • klar beskjed > klår melding = klar melding
• beskjære > skjere til/ut/vekk
• beskrive > skildra (v.)
• beskrivelse > skildring (f.), omtale (m. el. f.), framstilling (f.)
• beskylde > skulda (v.) | klandre (v.)
  • beskylding > skulding (f.) | klandring (f.)
• beskytte > verne (v.) | ta vare på | passe på
• besittelse > eige (f.), eign (f.)
• beslutte > avgjere (v.) | vedta (v.)
  • beslutning > avgjerd (f.) | vedtak (n.)
• bestemme > bestemme (v.) | avgjere (v.) | vedta (v.) | fastsetje (v.) | Sjå Wikipedia:Gode nynorske uttrykk
  • bestemmelse > føresegn (f.)
• bestikke > muta
• bestille > tinge
• bestanddel > komponent
• bestøve > mjøle (v.)
  • bestøvelse > mjøling (f.)
• bestå > stå ved lag (v.)
• bestå av > bestå av (v.) | vera samansett av (v.)
• besvare > svare, svare på
  • besvarelse > svar (n.), oppgåve (f.)
• besvime > svime av | uvite/uvete (v.) | falle i uvit
• besøk > vitjing (f.)
  • besøke > vitje (v.)
• betale > gjelda (v.) | grei(d)a
• betegnelse > nemning (f.)
• betennelse > brune (m.) | brann (m.)
• betimelig > til rett tid | som det skal vera | høveleg/rimeleg
• betingelse > vilkår (n.) | føresetnad (m.)
• betinget (straff, læring) > vilkårsbunden, årsaksbunden, vilkårsgjeven
  • betinget dom > vilkårsdom
• betro (bli b-dd et verv) > overlata (v.)
• betro (hun b-dde seg til ham) > sannkjenna (v.) | vedgå/medgå (v.)
• bety (forklarer noko, ha som meining, t.d. «dette skiltet betyr vikeplikt») > tyde (v.)
• bety > vere viktig, har mykje å seie (t.d. «Utstyret har alt å seie.») | medføre, vil seie (t.d. «kaldt klima medfører/vil seie auka straumprisar»)
• betydelig > monaleg (adj.)
• betydning > tyding (f.) (av ord) | vera viktig | ha mykje å seia
  • betydningsfull > viktig (adj.)
• bevandret > velreist | klok
• bevare > ta vare på | verne (verne mot noko. T.d. skade eller råte) (v.)
• bevege > røyve (v.) | røre (v.) | flytta på seg (v.)
  • bevegelse > rørsle (n.)
  • bevegelseshemmet > rørslehemma | rørslehindra
  • beveget > rørt | rørd | gripen
• bever > bjor (m.)
• bevilge > løyve
  • bevilgning > løyving
• bevis(e) > prov(e) (n./v.) | vitnemål (n.)
  • beviselig > visseleg | vitnefast (det står v...) | faktisk | (det fins prov for at...)
• bevissthet > medvit (n.)
• bevisstløs > medvitslaus (adj.)
  • bevisstløshet > medvitsløyse (f.)
• bilag > tillegg (n.) | vedlegg (n.)
• bistå > hjelpe (v.)
• bløthet > blautleik (m.)
• blyghet > blygleik (m.) | blygskap (m.)
• bolig > bustad (m.)
• brudd > brott eller brot (n.)
• bruddfasthet > brot(t)fastleik (m.)
• brunhet > brunleik (m.)
• budskap > bodskap (m.)
• bøyle > bøyel (m.)

C

• canyon > (elve)gjel (n.)
• catwalk > motemolo

D

• debatt > drøfting (f.) | ordskifte (n.)
• deilig > lekker | framifrå | fin | gjæv
• diskusjon > drøfting (f.) | ordskifte (n.)
• dybde > djupn(e) (f.)
• dybdekontroll > djupnekontroll (m.) | djupnkontroll (m.)
• dybdemåler > djupnemålar (m.)
• dybdeskarphet > djupneskarpleik (m.)
• dyphet > djupn(e) (f.) | djupleik (m.)
• dobbelthet > todeling | dualisme
• dog > do | likevel | endå

E

• enhet > eining (f.) | einskap (m.)
• enig > samd | einig
• enighet > semje (f.)
• ensomhet > einsemd (f.)
• enstemmig > samrøystes
• etterprøves > testast | prøvast
• evighet > æve (f.)

F

• falskhet > falskleik (m.)
• fantasy-litteraturen > fabelprosa
• fantasi > hugleik
• fasthet > fastleik (m.)
• fastsettelse > fastsetjing (f.)
• fedme > feitleik (m.)
• fedrelandskjærlighet > fedrelandskjærleik (m.)
• fellesnevner > samnemnar (m.) | fellesnemnar (m.)
• ferdighet > dugleik (m.) | evne (f.) | tame (m.)
• filtrere > filtrere (v.) | sile (v.) | reinske (v.)
• finhet > finleik
• flinkhet > flinkleik (m.)
• FN > SN (forkorting for Dei sameinte nasjonane) | FN (forkorting for bokmålsnemninga)
• folketetthet > folketettleik (m.)
• forbehold > atterhald (n.)
• forberede > førebu (v.)
• forbindelse > samband (n.) | sambinding
• forbilledlig > framifrå | mønstergod | føredømeleg
• forbrytelse > brotsverk (n.)| lovbrot (n.)
• forbryter > brotsmann (m.) | brotskvinne (f.)| lovbrytar (m.)
• forbund > samskipnad (m.)
• forebygge > førebyggje (v.)
• fordøyelse > melting (f.)
• foregå > går føre seg (v.)
• forening > samskipnad (m.) | lag (n.) | (foreining (f.))
• forekomme > hender (v.) | finnast (v.)
• forelskelse > forelsking (f.)
• forent > sameint (adj.) | samla
• forente nasjoner (FN), De > Dei sameinte nasjonane (SN/FN [forkorting for bokmålsnemninga])
• foretrekke > føretrekkja | lika betre | heller vilja
• forgjengelighet > forgjengelegdom
• forhandle > (drøfte) | (tinge om ei sak)
• forholde (seg) > stelle seg (?)
• forhold > tilhøve (n.)
  • forhold (grad, mål mot noko) > høve (n.)
• forholdsvis > forholdsvis | ganske | nokså | relativt | etter høvet | etter måten | til samanlikning
• forhøye > forhøgja | høgja | auka
• forløp > utvikling (f.) | framvokster (m.)
• forkjærlighet > forkjærleik (m.)
• forpliktelse > plikt | ansvar | skyldnad.
• forrige > førre | førr-
• forræder > svikar (m.) | forrædar (m.)
• forseelse > misferd (f.)
• forside > framside (f.)
• forsiktig > forsiktig | varsam | varleg
  • forsiktighet > varsemd (f.) | forsiktigheit
• forsinke > seinke (v.) | hefte (v.) | opphalde (v.) | forseinke (v.)
  • forsinkelse > seinking (f.) | forseinking (f.)
• forskjell > skilnad (m.), ulikskap (m.), forskjell (m.)
  • forskjellig > ulik (adj.), ymis/ymist/ymse (adj.)
• forslag > forslag (n.) | framlegg (n.) | alternativ (n.)
• forstørrelse > forstørring (f.)
• forståelse > forståing(f.)
• fortegnelse > oversyn (f./n.)
  • (innholdsfortegnese)
• fortrinnsrett > førerett (m.)
• fortsette > halde fram
• fortsettelse > framhald (n.) | fortsetjing (f.)
• forurense > ureine (v.) | forureine (v.)
• forutinntatthet (bias/predisposisjon/predisponering/partiskhet) >
• forutsetning > føresetnad (m.)
  • forutsette > gå ut frå | ha som føresetnad
• forutsigbar > føreseieleg
• forhåpentligvis > vonleg (adv.), forhåpentlegvis vera von å
• framføre > visa/syna fram | syngja | spela | tolka
• frekkhet > frekkleik (m.)
• frihet > fridom (m.)
• frihetsberøvelse > fridomsrøving (f.)
• friskhet > friskleik (m.)
• fromhet > fromleik (m.)
• fuktighet > fukt (f.) (t.d. fuktkrem)
• fullføre > gjere ferdig (v.) | ende (v.) | avslutte (v.)
• følsom > kjensleg (adj.) | (kjensle)var (adj.) | følsam (adj.)
• følelse > kjensle (f.)
• får > sau

G

• gjemsel > gjømmeleik (m.) eller gøymeleik (m.)
• gjenføde > atterføde (v.)
• gjenfødelse > atterføding (f.) | atterfødsel (m.)
• gjenganger > attergangar (m.)
• gjengi > gje att (v.) |gjenta (v.)
• gjengjelde > attergjelde (v.)
• gjenklang > atterklang (m.)
• gjenopprette >atterreise (v.) | rette opp att (v.)
• gjenoppbygge > atterreise (v.)
  • gjenoppbygging > atterreising (f.)
• gjenreise > atterreise (v.)
• gjenskape > atterskape (v.)
• gjenskinn > atterskin (n.)
• gjensyn > attersyn (n.)
• gjenstå > stå att
• gjenta > seie eller gjere på nytt | ta opp att | gjenta eller gjentake
• gjenvalg > attval (n.)
• gjenværende > attståande | resten | det som er/står igjen/att | det som er til overs
• gjevhet > gjævleik (m.)
• glatthet > glattleik (m.)
• gløgghet > gløggleik (m.)
• griskhet > griskleik (m.)
• grovhet > grovleik (m.)
• grunnhet > grunnleik (m.)
• grunnlegge > tufte (v.) | tyfte (v.) | grunnleggje (v.) | starte (opp) | byrje på | skipe | etablere | danne | skape
• grusom > grom/[grum] (adj.) | rå | hardhjarta | nådelaus | frykteleg | stygg | fæl | fælsleg | (forsterkande:) svært | veldig | utruleg
• grådighet > havesjuke, havesykje | å vere hæken | griskleik | grådugskap | det å vera grådig
• gråhet > gråleik (m.) (om farge)
• gyldig > gyldig | gjeldande | lovleg | gangbar |
• gyldighet > gildskap

H

• habil > (å vere) før | dyktig | (juss:) gild
• hardhet > hardleik (m.)
• heldig > heppen
• helhet > heilskap (m.)
• helhetlig > heilsleg | heilstøypt |  samla
• hemmelig > løynd | løynleg | hemmeleg
  • hemmelighet > løyndom (m.)
• hendelse > hending (f.) | hende (n.)
• henholdsvis > høvesvis
• i henhold til > i samsvar med | med heimel i
• hensikt > mål | meining | føremål
  • mot sin hensikt >
• hensiktsmessig > føremålstenleg | tenleg | brukande | som høver
• hjemmeside > heimeside (s.), nettstad (s.)
• hengivenhet > godhug | velvilje
• henlegge > leggje bort
• henvende > ta kontakt med | vende seg til
• henvise > vise til
• hukommelse > hugs (m.) el. (n.) | minne (s.)
• henspille > peika (v.) | spela på (v.)
• hensyn > omsyn (n.)
• hentyde > peika (v.) | leia (tankane) (v.)
• hevelse > opphovning (f.) | kul (m.) | heving (f.)
• holdbarhet > traustleik (m.)
• holdbarhetsargument > traustleiksargument (m.)
• hos > hjå (prep.)
• hurtig > snøgg (adj.) | snar (adj.) | rask (adj.)
  • hurtighet > snøggleik (m.)
• høyhet > høgleik (m.) (om mål. For tiltale åt kongelege, sjå Gode nynorske uttrykk)
• håp > von (n.)
• håpe > vone (v.)

I

• igjen > att (adv.)
• imidlertid > men | likevel
• inhabil > uskikka | (juss:) ugild | inhabil
• innadrettet > innåtretta (adj., eig. v. pret.)
• innflytelse > innverknad (m.)
• innflytelsesrike > mektige | viktige
• innrømme > innrømme | vedgå | la få | sanna
• innta (vikarer i-s om sommeren) > bli teken inn
• innta (soldatene inntok borgen) > ta

J

• jernbinding > jarnbinding eller jernbinding (f.) (om konstruksjonsarbeid)
• jernforbindelse > jarnsambinding eller jernsambinding (f.) (om jarn-/jernoksidar og jarn-/jernhydroksidar)
• jevn > jamn (adj.)
• jevnhet > jamleik (m.)

K

• «-kallelse» > «-kalling»
• kar > kjerald
• katedral > domkyrkje (f.)
• Kirkenes verdensråd > Kyrkjeverdsrådet (n.)
• kile > kitla
• kjedelig > kei (adj.) | keisam (adj) | stusseleg (adj) | kjedeleg (adj)
  • kjedsomhet" > keisemd (f.)
• kjennelse > orskurd (m.)
• kjærlighet > kjærleik (m.), åst (f.)
• klarhet > klårleik = klarleik (m.)
  • få klarhet over > klårgjere = klargjere (v.)
• knapphet > knappleik (m.) | skort (m.) | mangel (m.)
• kollaps > samanbrot (n.)
  • kollapse > bryta saman
• kors > kross (m.)
• korthet > vera kortfatta el. stutt (v.)
• kun > berre
• kvestelse > vank (n.) | (kropps)skade (m.)
• kyskhet > kyskleik (m.)
• kyskhetsbelte > kyskleiksbelte (n.)
• kåthet > kåtskap (m.) | kåtleik (m.) | kjæte (f.)

L

• legeme > lekam (m.)
  • legemliggjøre > lekamleggjere (v.) | gje lekamleg form
  • legemsbeskadigelse > lekamsskading (f.) | skade på lekamen
  • legemsfornærmelse > lekamsfornærming (f.)
• leilighet > husvære (n.) | leigebustad (m.) | leilegheit (f.)
• leir > læger
• liflig > ljuvleg, ljuv
• ligne > likne (v.), vera lik
• likegyldig > likeglad (a.) | likegyldig (a.) | uinteressert (a.)
  • likegyldighet > likesæle (f.)
• likhet > likskap
  • likhetstegn > likskapsteikn
• lille > litle eller lisle | vesle eller vetle
• linje > line (f.) eller linje (f.)
  • retningslinje > retningsline (f.) eller retningslinje (f.)
• livserfaring > røynsle (f.)
• lyd > ljod (n.) | lyd
• lys > ljos (n.) | lys
• lønnsomhet > lønsemd (f.)

M

• marked > marknad (m.)
• meddele > kunngjere, melde (v.)
• medlidenhet > medkjensle (f.)
• medvirkning > medverknad (f.)
• menighet > forsamling (f.) | meinigheit (f.) | kyrkjelyd (m.) (moskélyd/synagogelyd)
• midlertidig > mellombels
• misforståelse > mistyding (f.)
• mislighold > mishald (n.)
• mistenksomhet > mistru (f.)
• mot > mod eller mot
• motsetning > motsetnad (m.)
• motsi > motseie (v.) | seie imot | ikkje samsvare ("opplysningane samsvarer ikkje")
  • motsigelse > motseiing (f)
• motsigelsesprinsipp > motseiingsprinsipp (n.)
• mulighet > høve | sjanse | ny veg (metaf.) | det er mogeleg å (omskriving) (n.)
• mykhet > mjukleik (m.)
• myndighet > styresmakt (f.) | mynde | makt/avgjerdsmakt |
• månedlig > månadviss(t)

N

• nabo > granne
• naiv > godtruande | truskuldig
• nasjon > tjod (f.)
• naturlighet (det er en n-) > venta (adj.) | vera naturleg
• no(g)enlunde > nokolunde (adv.)
• nybegynner > nybyrjar (m.) | nybegynnar (m.)
• nyhet > nyhende (n.) nyheit (f.) | tidend (f.) | tidende (n. mt.)
• nylig > nyleg [-lig] | nyst | nyss
• nysgjerrig > nyfiken (adj) | forviten (adj) | vitekjær (adj) | vitelysten (adj.) | nysgjerrig (adj.)
  • nysgjerrighet > nyfikne (f.) | forvitenskap (m.)
• nytelse > nyting (f.)
• nærhet > nærleik (m.)
• nøyaktighet > grannsemd (f.), presisjon (m.)
• nødvendig > naudsynt (adj.) | naudsynleg (adj.)
• nødvendigvis > naudsynlegvis, utan tvil, sjølvsagt
• nøysomhet > nøysemd (f.)

O

• oksygen > oksygen | nøre (eldre nemning) | surstoff (forelda nemning)
• ombudsmann > ombodsmann (m.)
• omgivelse > omgivnad, omgjevnad
• omkostning > kostnad (m.)
• omsorg > omsut (f.) eller omsorg (f.)
• omstendighet > omstende (n.) | tilhøve (n.)
• omvendelse > omvending (f.)
• ond > vond (adj.), ill (adj.)
• ondsinnet > vondsinna (adj)
• ondskap > vondskap (m.)
• oppdragelse > oppseding (f.) | oppfostring (f.)
• oppfordre > oppmode (v.) | oppfordre (v.) | be (v.)
• opplevelse > oppleving (f.)
• opprettholde > halda fast på, ved lag
• oppmerksomhet > merksemd (f.) | gaumsemd | (åt)gaum (m.)
• opprinnelse > opphav (n.)| utspring (n.)
• optimisme > bjartsyn (n.)
  • optimistisk > bjartsynt (merknad: berre oppført som substantiv i nettordboka)
• organisasjon > skipnad
• ovenfor > ovanfor (prep.)
• overbevise > overtyde (v.)
  • overbevisende > overtydande (adj)
  • overbevisning > overtyding (f.)
• overfor > andsynes (prep.)| imot (prep.) | overfor (prep.)
• oversette > omsetje (v.) | setja om
• oversettelse > omsetjing (f.)
• oversetter > omsetjar (m.)
• original > original | opphavleg | nyfunnen | nyspunnen | frum
• original > original | rar | særmerkt

P

• personlighet > person(legdom) (m.) | karakter (m.)
• prisnedsettelse > prisavslag (n.), prisnedslag (n.)
• påse > sjå til | kontrollera (v.)
• påtalemyndigheten > påtalemakta
• påvente> mens ein ventar på| i von om

R

• regelmessig > regelbunden | regelfast | regelviss | regelrett | symmetrisk
• regime > (stats)styre (n.)
• referat > opprit
• refreng > omkved (n.)
• reinkarnasjon > atterføding (f.) | atterfødsel (m.) | sjelevandring (f.)
• relativt > etter måten (han klarar seg etter måten godt)
• resterende > (den/dei) attverande | resten (av ...)
• restriksjon > restriksjon (m.) | regulering (f.) | nedskjering (f.) |Sjå Begrensning
• rett > rett (m.), fleirtal: retter (mat), rettar (privilegium)
• rettferdighet > rettferd
• ryktes> gå gjetord om | spørjast |ryktast| komme ut
• rådighet > rådvelde (n.)
• rådløshet > rådløyse (f.)

S

• saksbehandler > sakshandsamar (m.)
• saksbehandling > sakshandsaming (f.)
• samvittighet > samvit (n.)
• sannhet > sanning (f.)
• sannsynlighet > sannsyn
• savn > sakn (n.)
• science fiction > fiksjonsdikting | science fiction (framtidsforteljing)
• seier > siger (m.)
• sekretær > sekretær (m.) | skrivar (m.)
• server > server (m.) | tenar (m.)
• severdighet > kulturminne (n.) | som er verd å sjå
• sikkerhet (I) > tryggleik (m.) | sikkerheit (f.)
  • å vite med sikkerhet > vera viss/sikker/trygg på| vite for visst
• sikkerhet (II) > sikring (f.) | trygging (f.)
• sikkerhetskopi > 'sikringskopi| '(eng. back up)'
• Sikkerhetsrådet (i FN) > Tryggingsrådet (i SN/FN)
• skarphet > skarpleik (m.)
• skinne (s.) > skjene (f.)
• skinne (v.) > skine
• skjebne > lagnad (m.)
• skjære (fuglen) > skjor (f.)
• skjød > fang
• skjønnhet > venleik (m.) | skjønnheit (f.)
• skjørhet > skøyrheit | skjørheit (iallfall i bein-) | det å vera skjør/skøyr
• skuffet > vonbroten (adj.)
• skuffelse > vonbrot(t) (n.) | skuffelse (m.)
  • det var en stor skuffelse: > det var svært skuffande
• skulder > aksel
• sortere > sortere (v.) | dele inn | ordne etter | ordne i sortar
• stedfortreder > avløysar (m.) | reserve (m.) | vikar (m.)
• stemme > røyste (v.)
  • stemmerett > røysterett (m.)
  • stemmeberettiget > røystefør (v.)
• stillhet > stille (f.) (det at det ikkje er bråk, ro) | togn (f.) (det å teie)
• stivhet > stivleik (m.)
• stole på > stole på (v.), lite på (v.)
• stolt > byrg
  • stolthet > byrgskap | augnestein (noko ein er stolt over)
• størrelse > storleik (m.), størrelse (m.)
• størrelsesforhold > storleikshøve (n.)
• storhet > stordom (m.)
• svakhet > veikskap (m.)
• særdeleshet (i s-) > særleg/[serleg]
• sømmelighet > sømd (f.), søme (f.)

T

• tag (eng) > merke (n.)
• takk > takk (f.); takket være takk vere (ikkje «takka vere/vera» eller «takk vera»); mange takk ~.
• takknemlig > takksam
  • takknemlighet > takksemd
• tall > tal (n.)
• taushetsplikt > teieplikt (f.)
• tegne > teikne (v.)
• tetthet > tettleik (m.)
• tekstbehandlingsprogram | teksteditor > skriveprogram (n.)
• tenne > kveikje (v.)
• tilbake > attende | tilbake
• tilbakefall > atterfall (n.) | tilbakefall (n.)
• tilbakevending > attervending (f.) | tilbakevending (f.)
• tilbakekomme > atterkome (v.) | tilbakekome (v.)
• tillatelse > løyve (n.)
• tiltak > åtgjerd (f.)
• tilbehør (bil med alt t-; skal du ha noe t-?) > attåt | som høyrer til
• tilfredsstillelse > tilfredsstilling (f.) | fullnøying (f.)
• trøtthet/tretthet > trøttleik, trøyttleik (m.)
• tykkelse > tjukn (f.) | tjukne (f.) | tjukkleik (m.)

U

• uanselig > uviktig
• ufullstendighet > ufullverde | vera sund el. oppstykkja el. utan fullverde
• ufullstendighetsteorem (Göedels u-) > skortsteorem | skortslæresetning
• ukentlig > kvar veke, (vekeviss(t))
• umiddelbar > utan opphald | spontan (adj.) | med ein gong | straks | beinveges (adj.)
  • umiddelbare tiltak > strakstiltak
• underdanig > undergjeven (adj.)
• urbefolkning > urfolk (n.)
• urettferdighet > urett, urettvise
• urinere (tisse/pisse) > mige (v.)
• urinnvånere > urfolk (n.)
• USA > (Dei amerikanske) Sambandsstatane|"statane" (n.), USA (n.), USA-amerikansk (adj.), sambandsstatsamerikansk (adj.)
• utad > utanpå | utantil | der folk kan sjå det | utetter
• uteblivelsesdom > fråversdom (m.) | fråværsdom (m.)
• utelukke > sperre ute, utelate, ekskludere, utstøyte, stenge ute, sjå bort frå, hindre
• utgi > gje(va) ut (v.)
  • utgivelse > utgjeving (f.)
• utredning > gransking | etterrøking
• utseende > utsjånad (m.)
• utspekulert > utkropen | sløg
• utsteder > skrivar/utskrivar (m.) | teiknar (t.d. «teiknar aksjar») (m.)
• uttalelse > fråsegn (f.)
• uunnværlig > naudsynt | tarvande

V

• valid > Sjå Gyldig
  • validitet >Sjå Gyldighet
• «vann-» > «vass-» -- (T.d. vasspolo, vasskraft, vasskjøling) | «vatn» (Sjølvståande)
• vanskelighet > vanske (m.)
  • vanskelighetsgrad > vanskegrad (f.)
• varig > haldbar | å halde på lenge | å vare lenge | permanent | kronisk | langvarig |
  • varighet > varigheit (f.) | varigskap (m.) | slitestyrke
• vederfares > vederfarast | hende (v.) | skje (v.) | råke (v.) -- Negativt ladd
  • vederfarelse > hending (f.) | -- Negativt ladd
• vederkvege > forfriske (v.) | fornye' (v.) | gjere vel
• vedrørende > vedkommande | gjeldande | som gjeld
• vedta> vedta(ka) (v.) | avgjere (v.) | fastsetje (v.) | godta(ka) (v.) | akseptere (v.)
• veilede > rettleie (v.)
• veldedig > samfunnsgagnleg
  • veldedighet > velgjerd (f.) | velgjerning (f.)
• velge, velger, valgte, valgt; velg! > velje/velja, vel, valde [valte], valt [vald]; velj!/velje! [velja!] (v.)
• viderverdighet > irritasjonsmoment (n.) | umake (kome seg heimatt utan umake) | bry | møde (kome seg heimat utan mykje møde)
• vidunderlig > vedunderleg (a.) | vedunderlig (a.) | makelaus (a.) | fantastisk (a.)
• virkedag > yrkedag (m.) | vyrkedag (m.) | kvardag (m.)
• virkelighet > røynd (f.) | realitet (m.) | verkelegheit (f.) | faktiske tilhøve
• virksomhet > verksemd (f.)
• vitenskap > vitskap (m.)
• vitterlig (norr. vitrligr) > visseleg
• vitterlighetsvitne > provsvitne (n.)| sanningsvitne (n.) | underskriftsvitne (n.)

Y

• ydmyk > audmjuk (adj)
• ydmyke > audmykje (v.)
• ydmykhet > audmjukskap (m.)

Æ

• ærbødig > vyrdsam, vørdsam
  • ærbødighet > vørdnad/vyrdnad (m.) | respekt (m.)
• ærede > vyrde (t.d. "vyrde landsmøte, vyrde ordstyrarar")
• ærlighet > ærlegdom (m.)

Ø

• øde > aud (adj.) | audsleg (adj.) | forlaten (adj.) | avsides (adj.) | ubygd (adj.)
• øre > øyre (n.)
• øye > auge (n.)
• øyeblikk > augneblink (m.) | augeblikk (n.)
  • øyeblikkelig > straks (adv.) | omgåande (adv.) | med det same
• øvelse > øving (f.)

Å

• ånde (pust) > ande (v.) | ande (f.)
• åndedrett > andedrag (n.) | pust (m.)
• åpen > open (adj.)
• åpenbar > openberr (adj.)
• åpenbaring > openberring (f.)
• århundre > hundreår (n.)
• årtusen > tusenår (n.)
• årlig > årvisst | årleg | kvart år
• årvåkenhet > aktsemd (f.)

Lenkjer ut

Gratistenester og fri programvare

• Frå bokmål til nynorsk er ei lita ordliste frå Norsk språkråd med gode nynorskalternativ for mange bokmålsuttrykk.
• Nynorsksenteret har eit par omsetjingsordlister
• Synonymliste bokmål-nynorsk er ei liknande liste med vekt på administrasjonsmål.
• På godt norsk - avløysarord er ei anna ordliste med gode norske ord for mange engelske fagord.
• Frå bokmål til nynorsk hjå Norsk nettskole.
• Bokmålsordboka og Nynorskordboka frå Dokumentasjonsprosjektet på Universitetet i Oslo er dei mest omfattande norske ordbøkene gratis tilgjengeleg på internett. Mozilla-brukarar kan laste ned eit søkjetillegg.
• Synonymordbok (bokmål - nynorsk) i Kvasir - berre skriv inn ordet du lurer på og trykk "søk", så får du opp døme på synonym frå den andre målforma rett under søkjeruta på resultatsida.
• Medieordlista, Statistisk ordliste, Organisasjonsordlista og Realfagsordlista av Studentmållaget i Nidaros er samlingar av nynorske fagomgrep.
• ScanLex-prosjektet har ei liste med nynorsk–bokmål-omsetjingar som ser ut til å vere basert på dei frie omsetjingane av KDE
• Tvärslå slår opp ord i ordbøkene frå Dokumentasjonsprosjektet og i lista til ScanLex, sjå http://ordbok.nada.kth.se/
• Apertium tilbyr maskinomsetjing mellom bokmål og nynorsk, sjå wikisida til Apertium om språkparet for meir informasjon.
• Norskdansk-Høgnorsk-ordlista til Mållekken

Frå andre språk til norsk

• Tritrans (Generell ordbok) (Engelsk - Spansk - Bokmål)
• - Matematisk Ordbok (Engelsk - Bokmål)

Kommersielle produkt

• Med andre ord - Synonymordboka frå Samlaget har omsetjingar til nynorsk og finst i elektronisk utgåve (det finst au ei mindre utgåve, På godt norsk).
• Ordrik - Nynorsk synonymordbok for Microsoft Office, med omsetjingsfunksjon frå bokmål til nynorsk.
• Clue Lookup kan vera eit nyttig verkty ved omsetjing av artiklar. Tenesta har ordbøker for norsk (bokmål), norsk-engelsk-norsk, norsk-tysk-norsk, engelsk-spansk-engelsk, fransk-engelsk-fransk, svensk-engelsk-svensk.
• ordnett.no - Kunnskapsforlaget si blå språk- og ordbokteneste. Gratis frå universitetsnett.

Nynorsk tesaurus‎

Maalbunaden til Ivar Aasen er noko gamal, men kan kanskje likevel vera nytting når ein ikkje finn eit høveleg ord i eigen skalle. Takk til Olaf Almenningen ved UiO for opplysninga om Maalbunaden. --Sigmundg 29. juni 2011 kl. 18:19 (CEST)

Referanse