Vai al contenuto

Ernesto Schiaparelli

Da Wikipedia.
Vos an lenga piemontèisa
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.
Ernest S-ciaparèj

Egitòlogh.
Ernesto Schiaparelli a l'é nassù ai Cep ëd Sota 'l 12 Luj 1856; sò pare Luis a l'era professor dë stòria antica a l'Università ëd Turin.

A l'é adotoràsse an litre, a l'ha peui soagnà sòj studi sota la guida dël grand egitòlogh Gaston Maspero a la École pratique des hautes études dla Sorbon-a 'd Paris.

A l'é stàit diretor dla Session Egissia dël Musé Archeològich nassional ëd Fiorensa dal 1881 al 1893. Dal 1894 a soa mòrt peui a l'ha dirigiù 'l Musé Egissi ëd Turin.

Dal 1902 a l'ha mostrà dcò da lìber docent. Dël 1903 a l'ha antamnà soe mission archeològiche ant l'Egit an furniend na quinzen-a 'd frutose assion dë sgav, dont për amportansa e fama as armarco: la dëscoverta dël 1904 dla tomba 'd Nefertari, sposa dël faraon Ramses II e un-a dj'argin-e pi podente dël Vej Egit, e considërà un-a dle tombe pi bele dla Val dj'Argin-e; la dëscoverta dël 1906 ant la necròpoj 'd Tèbes an Egit dl'avosà tomba dël regi architet Kha, përfeta e intata e con në sgnor fardel funerari, guernà con sò splendor al Musé Egissi 'd Turin.

Dël 1907 a l'é vnù Dzorantendent dj'Antichità 'd Piemont, Valdosta e Liguria. Dal 1910 al 1927 a l'é stàit professor d'egitologìa press l'Università ëd Turin.

A l'é stàit ëdcò pressident dla Comission archeològica italian-a an Egit. Vàire academie a l'han ciamàlo 'me sòcio, dzortut l'Accademia dei Lincei e l'Academia dle Siense ëd Turin.

Sòj antëress a l'ero nen mach ant ël camp dl'egitologìa: a l'é stàit fondator dl'Associassion nassional për la protession dij missionari italian. Grassie a sò antëress për l'emigrassion a son stàite creà l'Opera Bonomelli për la tua dj'ovrié italian migrà dëdlà dl'Atlàntich e an Leugn Orient. Soa filantropìa a l'é stàita dimostrà dcò quand, ël 30 Otóber 1920, Ernest S-ciaparej a l'ha fità tuta la propietà dël vej manié 'd soa sità 'd nassensa, e a l'ha peui destinàlo a la paròchia: sinch agn apress la paròchia a l'é passà a avèj pien-a propietà dël castel dij Cep ëd Sota, ai pe dj'Alp Bielèis.

Ël 18 Stèmber 1924 a l'é stàit nominà regi senator, e a l'ha giurà 'l 2 Dzèmber dl'istess ann. A l'é mancà a Turin ël 14 Fërvé 1928.

Figura dl'argin-a Nefertari da soa tomba, trovà da E. S-ciaparèj
  • Migrassion dj'Antich Pòpoj dl'Asia Minor.
  • Ël Sust Simbòlich dle Piràmide Egissie.
  • La Chèina Oriental dl'Egit. Tipografia Licei, 1890
  • La Tomba Intata dl'Architet Kha ant la Necròpoj ëd Tèbes.
  • An sël Sens Arligios dj'Egissi. (1877)
  • Ël Lìber dij Funeraj dj'Antich Egissi. An 3 volum (1881-1890)
  • Antichità Egissie dël Musé Archeològich ëd Fiorensa. Tipografia Lincei, 1887
  • Regie Ipogèje ëd Tèbes. E. Leroux, 1889.
  • Inédita Tomba Egissia dla Dinastìa VI. Tipografìa Lincei, 1892.
  • Antichità Egissie dël Musé ëd Cortona. Tipografia Lincei, 1893.
  • Relassion an sij Travaj dla Mission Archeològica Italian-a an Egit dal 1903 al 1920 (1924)