Albin Żyto

polski wojskowy, generał

Albin Żyto (ur. 9 kwietnia 1924 w Bruay en Artois (obecnie część Bruay-la-Buissière, departament Pas-de-Calais we Francji), zm. 11 grudnia 2013[1] w Zielonce koło Warszawy) – generał brygady Sił Zbrojnych PRL, wieloletni zastępca Szefa Głównego Zarządu Politycznego WP - szef Zarządu Kultury i Oświaty, przewodniczący Komisji Centralnej ds. Działalności Przeciwalkoholowej w Wojsku.

Albin Żyto
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1924
Bruay en Artois (Francja)

Data i miejsce śmierci

11 grudnia 2013
Zielonka

Przebieg służby
Lata służby

19451989

Siły zbrojne

Ludowe Wojsko Polskie ludowe Wojsko Polskie

Stanowiska

szef Oddziału Młodzieżowego Głównego Zarządu Politycznego WP, zastępca dowódcy dywizji ds. politycznych, zastępca dowódcy rodzaju sił zbrojnych ds. politycznych, zastępca dowódcy okręgu wojskowego ds. politycznych, attaché wojskowy i lotniczy PRL w Czechosłowacji, zastępca szefa Głównego Zarządu Politycznego WP - szef Zarządu Kultury i Oświaty

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
60-lecie urodzin gen. broni dr Józefa Baryły – życzenia od podwładnych z aparatu politycznego WP, przemawia I zastępca szefa GZP WP gen. dyw. dr Tadeusz Szaciło, obok stoją (od lewej): gen. dyw. Władysław Polański – komendant WAP, gen. bryg. Albin Żyto – zastępca szefa GZP WP, gen. bryg. Henryk Kondas - zastępca dowódcy POW ds. politycznych, płk Stefan Rutkowski – przewodniczący Komisji Kontroli Partyjnej WP, płk Leon Morawski – szef Zarządu Wydawnictw, Drukarń i Zaopatrzenia GZP WP; Warszawa 21 listopada 1984

Życiorys

edytuj

Urodził się we Francji. W październiku 1934 przyjechał z rodziną do Polski. W 1938 ukończył 7-klasową szkołę podstawową w Rawiczu. 14 kwietnia 1945 rozpoczął służbę wojskową jako kursant Centrum Szkolenia Oficerów Polityczno-Wychowawczych w Łodzi. 31 lipca 1945 promowany na stopień podporucznika w korpusie oficerów polityczno-wychowawczych. Następnie pełnił kolejno stanowiska:

Generał brygady na mocy uchwały Rady Państwa PRL z 5 października 1972 r. Akt nominacyjny wręczył mu 11 października 1972 w Belwederze przewodniczący Rady Państwa PRL prof. Henryk Jabłoński. Animator kultury w WP. Współtwórca i propagator Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu, a także orkiestr wojskowych, współtwórca międzynarodowych sukcesów zespołów artystycznych. Autor programu rozwoju kultury w Siłach Zbrojnych PRL.

 
Grób gen. Albina Żyto na cmentarzu parafialnym w Zielonce

Członek PPR i PZPR. Członek wielu organizacji społecznych. Od 1972 wiceprezes ds. ideowo - wychowawczych Centralnego Wojskowego Klubu Sportowego Legia Warszawa. W latach 1973–1989 wiceprzewodniczący Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa (od czerwca 1988 do lutego 1989 Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[2]). W 1984 r. wszedł w skład Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Kościuszkowców w Warszawie. W latach 80. wchodził również w skład Narodowej Rady Kultury. Był przewodniczącym Komisji Centralnej ds. Działalności Przeciwalkoholowej w Wojsku. W latach stanu wojennego nazwisko generała (oraz dwóch innych generałów należących do Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego) stało się powodem do żartu: za sprawą generała Jaruzelskiego z WRONy wydobyło się KRA - czyli Krajowy Ruch Antyalkoholowy, na czele którego stanęli generałowie Oliwa, Baryła i Żyto.

Pochowany obok żony Jadwigi na cmentarzu parafialnym w Zielonce[1]. Informacja o jego śmierci i pogrzebie nie była podana do publicznej wiadomości.

Odznaczenia (lista niepełna)

edytuj

Publikacje

edytuj
  • "O zebraniu partyjnym", Wydawnictwo MON, Warszawa 1954
  • "Socjalistyczna świadomość i patriotyczne postawy" /w/ "Wojsko Ludowe" 1978, rocznik 29, nr 1, str. 12—16
  • "Rola kultury w kształtowaniu świadomości ideowo-politycznej i wychowaniu środowiska wojskowego" /w/ "Zeszyty naukowe WAP", 1977, nr 93, str. 3—10

Życie prywatne

edytuj

Syn Jana i Heleny z domu Krajnik. Mieszkał w Zielonce pod Warszawą. Jego żona Jadwiga Żyto zmarła w 2006, miał córkę[8].

Bibliografia

edytuj
  • M. Jędrzejko, M. L. Krogulski, M. Paszkowski: Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej (1989-2002). Warszawa: Von Borowiecky, 2002.
  • H.P. Kosk: Generalicja polska. T. 2. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
  • A. Kozieł: Za chwilę dalszy ciąg programu: Telewizja Polska czterech dekad 1952-1989. Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, 2003.
  • J. Królikowski: Generałowie i Admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990. T. IV: S-Ż. Toruń: Adam Marszałek, 2010, s. 359-360.
  • P. Martell, G.P. Hayes: World military leaders. New York: Bowker, 1974.
  • Pamięć wiecznie żywa. 40 lat działalności Rady Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa. Warszawa: Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, 1988.
  • K. Pokorna-Ignatowicz: Telewizja w systemie politycznym i medialnym PRL: między polityką a widzem. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003.
  • A. Rosenbusch: Śmiech zakazany: antologia dowcipu politycznego Polski Ludowej. Halrod Press, 1987.
  • „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 2 (108), s. 320, 1984. 
  • „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (121), s. 220, 1987. 
  • „Za Wolność i Lud”. 28 (1073), s. 11, 1984-07-14. 

Przypisy

edytuj
  1. a b GROBONET - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarz parafialny w Zielonce [online], zielonka.grobonet.com [dostęp 2019-08-21] (pol.).
  2. Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-17)]. radaopwim.gov.pl [dostęp 2011-11-06]
  3. Życie Partii”, nr 8 (526), 19 kwietnia 1989, s. 21.
  4. Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 3 (121), lipiec - wrzesień 1987, s. 220
  5. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 3, 27 lutego 1978, s. 5.
  6. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej miasta Łodzi, nr 12, 30 października 1972, s. 7.
  7. Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 4, październik-grudzień 1979, str. 329
  8. J. Królikowski, „Generałowie i Admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990”, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, tom IV: S-Ż, s. 359-360