21 Dywizja Piechoty Obrony Krajowej

21 Dywizja Piechoty Obrony Krajowej

21. Landwehr-Infanterietruppendivision

Historia
Państwo	Austro-Węgry
Sformowanie	1900
Rozformowanie	1917
Tradycje
Rodowód	Brygada Piechoty Obrony Krajowej w Pradze
Kontynuacja	21 Dywizja Strzelców
Dowódcy
Pierwszy	FML Anton Gartner von Romansbrück
Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja	Praga
Rodzaj sił zbrojnych	c. i k. Obrona Krajowa
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	Komenda Obrony Krajowej w Pradze

21 Dywizja Piechoty Obrony Krajowej (21. LITD.) – dywizja piechoty cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej.

Historia dywizji

1 maja 1889 roku na terytorium 8 Korpusu z połączenia jedenastu samodzielnych batalionów Obrony Krajowej zostały sformowane trzy pułki:

• Czeski Pułk Piechoty Obrony Krajowej Nr 6 w Chebie,
• Czeski Pułk Piechoty Obrony Krajowej Nr 7 w Pilźnie,
• Czeski Pułk Piechoty Obrony Krajowej Nr 8 w Pradze.

Równocześnie w Komendzie Obrony Krajowej w Pradze, będącej częścią Komendy 8 Korpusu, nazwa stanowiska generała przydzielonego dla spraw Obrony Krajowej została zmieniona na „brygadier Obrony Krajowej” (niem. Landwehr-Brigadier). Obowiązki generała przydzielonego, a następnie brygadiera pełnił GM Alois von Hauptmann. 1 maja 1891 roku generał Hauptmann został przeniesiony w stan spoczynku, a stanowisko brygadiera objął GM Joseph Netuschill. Po trzech latach został przeniesiony na stanowisko komendanta 54 Brygady Piechoty w Lewoczy.

W 1894 roku została utworzona Komenda Brygady Piechoty Obrony Krajowej w Pradze (niem. Landwehr-Infanterie-Brigade-Commando in Prag), a w Komendzie Obrony Krajowej w Pradze stanowisko dywizjoniera Obrony Krajowej (niem. Landwehr-Divisionär), na które wyznaczony został FML Franz Lehmann, dotychczasowy komendant 69 Brygady Piechoty w Carlsburgu. Komendantowi brygady podlegały:

• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Cheb Nr 6,
• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Pilzno Nr 7,
• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Praga Nr 8.

1 października 1899 roku na terytorium 8 Korpusu zostały utworzone kolejne dwa pułki (nr 28 i 29) oraz nowa komenda brygady Obrony Krajowej z siedzibą w Pilźnie.

Komendantowi Brygady Piechoty Obrony Krajowej w Pradze podporządkowano:

• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Cheb Nr 6,
• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Praga Nr 8
• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Pisek Nr 28,

natomiast komendantowi Brygady Piechoty Obrony Krajowej w Pilźnie:

• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Pilzno Nr 7,
• Pułk Piechoty Obrony Krajowej Budziejowice Nr 29 .

W 1900 roku została utworzona Komenda Dywizji Obrony Krajowej w Pradze (niem. Landwehr-Truppen-Divisions-Commando zu Prag). Komenda dywizji była podporządkowana Komendzie Obrony Krajowej w Pradze. Komendantowi dywizji podlegały obie brygady piechoty w dotychczasowym składzie.

W 1901 roku przemianowano:

• dywizję na 21 Dywizję Obrony Krajowej,
• brygadę Pilźnie na 41 Brygadę Piechoty Obrony Krajowej Pilzno,
• brygadę w Pradze na 42 Brygadę Piechoty Obrony Krajowej Praga.

W 1905 roku dywizja została przemianowana na 21 Dywizję Piechoty Obrony Krajowej.

W 1917 roku została przemianowana na 21 Dywizję Strzelców (21. SchD.), a wchodzące w jej skład pułki piechoty OK na pułki strzelców.

Skład i obsada personalna 1 maja 1915

• 41 Brygada Piechoty OK (41. LIhBrig.): GM Keki
• 42 Brygada Piechoty OK (42. LIBrig.): Obst. Hansmann
• 21 Brygada Artylerii Polowej (21. FABrig.): Obst. Vollgruber

Obsada personalna

Komendanci dywizji

• FML Franz Lehmann (1894 – 1 V 1897 → stan spoczynku)
• FML Anton Johann Gartner von Romansbrück (1897 – 1901 → komendant 19 Dywizji Piechoty)
• FML Ambros von Mras (1901 – †6 VI 1902)
• FML Friedrich Petrini von Monteferri (1902 – )
• FML Heinrich von Radanovich (Radanowicz-Harttmann) (1905 – 1906)
• FML Artur Przyborski (do XII 1914)
• GM Alois Podhajsky (I 1915 – VII 1917)
• GM Karl Haas (VIII – IX 1917)
• GM Alois Podhajsky (X 1917 – V 1918)
• FML Anton Klein (VI – XI 1918)

Szefowie sztabu

• mjr SG Robert Chlebowsky (1900 – 1901 → komendant 1. batalionu Pułku Strzelców Krajowych Innsbruk Nr I)
• ppłk SG Emil Reinold (1901 – 1902 → komendant 1. batalionu Pułku Piechoty Obrony Krajowej Pisek Nr 28)
• kpt. SG Wilhelm Bańkowski (1902 – )

Komendanci 41 Brygady Piechoty Obrony Krajowej Pilzno

• GM Franz Schmitzhausen von Bruckherr und Donau (1899 – 1 V 1902 → stan spoczynku)
• płk Joseph von Schildenfeld (1902 – )

Komendanci 42 Brygady Piechoty Obrony Krajowej Praga

• GM Theodor Haas von Kattenburg (1894 – 1 XII 1896 → stan spoczynku)
• płk / GM Ambros von Mras (1896 – 1901 → komendant dywizji)
• GM Emil Versbach von Hadamar (1901 – 1 V 1902 → stan spoczynku)
• płk Franciszek Michniowski (IV 1902 – 1 II 1903 → stan spoczynku w stopniu tytularnego GM)

Bibliografia

• Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1890. Wiedeń: luty 1890.
• Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1892. Wiedeń: luty 1892.
• Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1895. Wiedeń: luty 1895.
• Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1900. Wiedeń: styczeń 1900.
• Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1901. Wiedeń: styczeń 1901.
• Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1906. Wiedeń: styczeń 1906.
• Tomasz Nowakowski "Armia Austro-Węgierska 1908-1918", Warszawa: "Feniks" 1992, ISBN 83-900217-4-9.
• Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.