7 Gwardyjski Korpus Pancerny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m uzup. + źródło |
Nie podano opisu zmian |
||
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = 7 Gwardyjski Korpus Pancerny |
|nazwa = 7 Gwardyjski Korpus Pancerny |
||
|nazwa oryginalna = 7-й гвардейский танковый корпус |
|nazwa oryginalna = 7-й гвардейский танковый корпус |
||
|znak = |
|znak = Soviet Guards badge.png |
||
|kategoria wojska = lądowe |
|kategoria wojska = lądowe |
||
|motto = |
|motto = |
||
|grafika = |
|grafika = |
||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = |
||
|państwo = ZSRR |
|państwo = {{państwo|ZSRR|1936}} |
||
|sformowanie = 1943 |
|sformowanie = 1943 |
||
|rozformowanie = 1946 |
|rozformowanie = 1946 |
||
|nazwa wyróżniająca = |
|nazwa wyróżniająca = [[Berlin|Berliński]] |
||
|patron = |
|patron = |
||
|święto = |
|święto = |
||
|nadanie sztandaru = |
|nadanie sztandaru = |
||
|rodowód = |
|rodowód = [[15 Korpus Pancerny (ZSRR)|15 Korpus Pancerny]] |
||
|kontynuacja = |
|kontynuacja = |
||
|dowódca pierwszy = |
|dowódca pierwszy = gen. mjr [[Filipp Rudkin]] |
||
|dowódca obecny = |
|dowódca obecny = |
||
|dowódca ostatni = |
|dowódca ostatni = gen. mjr [[Wasilij Nowikow]] |
||
|działania zbrojne = [[II wojna światowa]] |
|działania zbrojne = [[II wojna światowa]] |
||
* ''[[Operacja lwowsko-sandomierska]]'' |
|||
* ''[[Operacja wiślańsko-odrzańska]]'' |
|||
* ''[[Operacja berlińska]]'' |
|||
* ''[[Operacja praska]]'' |
|||
|numer = |
|numer = |
||
|dyslokacja = |
|dyslokacja = |
||
|rodzaj sił zbrojnych = |
|rodzaj sił zbrojnych = [[Armia Czerwona]] |
||
|formacja = |
|formacja = |
||
|rodzaj wojsk = wojska pancerne |
|rodzaj wojsk = [[wojska pancerne]] |
||
|podległość = [[3 Gwardyjska Armia Pancerna]] |
|podległość = [[3 Gwardyjska Armia Pancerna]], |
||
|skład = [[54 Gwardyjska Brygada Pancerna]]<br /> [[55 Gwardyjska Brygada Pancerna]]<br /> [[56 Gwardyjska Brygada Pancerna]]<br />[[23 Gwardyjska Brygada Zmotoryzowana]] |
|skład = [[54 Gwardyjska Brygada Pancerna]]<br /> [[55 Gwardyjska Brygada Pancerna]]<br /> [[56 Gwardyjska Brygada Pancerna]]<br />[[23 Gwardyjska Brygada Zmotoryzowana]] |
||
|odznaczenia = [[Plik:Order of Lenin.svg|40px|link=Order Lenina]] [[Plik:Order of Red Banner.svg|35px|link=Order Czerwonego Sztandaru]] [[Plik:Order of Red Banner.svg|35px|link=Order Czerwonego Sztandaru]] [[Plik:Order of Suvorov 2nd class.png|40px|link=Order Suworowa (ZSRR)]]<ref>{{Cytuj | url=http://tankfront.ru/ussr/tk/gvtk07.html | tytuł=7-й гвардейский танковый корпус<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=ru/ussr/tk/gvtk07.html | data dostępu=2024-04-22}}</ref> |
|||
|odznaczenia = |
|||
|commons = |
|commons = |
||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | |||
'''7 Gwardyjski Korpus Pancerny''' ([[język rosyjski|ros.]] ''7-й гвардейский танковый корпус'') – jednostka pancerna [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. |
|||
'''7 Berliński Gwardyjski Korpus Pancerny odznaczony Orderem Lenina, dwukrotnie Orderem Czerwonego Sztandaru i Orderem Suworowa''' ([[Język rosyjski|ros.]] 7-й гвардейский танковый Берлинский ордена Ленина, дважды Краснознамённый, ордена Суворова корпус) – jednostka pancerna [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]], uczestniczyła w walkach przeciw [[Wehrmacht|armii niemieckiej]] na terytorium Związku Radzieckiego, [[II Rzeczpospolita|Polski]] i [[III Rzesza|III Rzeszy]]. |
|||
⚫ | |||
== Historia == |
|||
7 Gwardyjski Korpus Pancerny został utworzony w 1943. Uczestnicząc w walkach na [[Front wschodni (II wojna światowa)|froncie wschodnim]] wchodził w skład [[3 Gwardyjska Armia Pancerna|3 Gwardyjskiej Armii Pancernej]]. Dowodzony był przez gen. mjra [[Siergiej Iwanow (wojskowy)|Siergieja Iwanowa]]<ref name="Dolata">[[Bolesław Dolata]], ''Wyzwolenie Polski 1944-1945''. Warszawa 1971, s. 596.</ref>. W 1944 uczestniczył w [[Operacja lwowsko-sandomierska|operacji lwowsko-sandomierskiej]] [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] uczestnicząc w walkach o [[Przemyśl]]. Następnie brał udział w walkach na [[Przyczółek baranowsko-sandomierski|przyczółku baranowsko-sandomierskim]]. |
|||
7 Gwardyjski Korpus Pancerny został utworzony rozkazem z 26 lipca 1943, przez przemianowanie [[15 Korpus Pancerny (ZSRR)| 15 Korpusu Pancernego]]<ref>{{Cytuj | url=http://tankfront.ru/ussr/tk/gvtk07.html | tytuł=7-й гвардейский танковый корпус<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=ru/ussr/tk/gvtk07.html | data dostępu=2024-04-22}}</ref>. Przeciw [[Wehrmacht|armii niemieckiej]] walczył głównie w składzie [[3 Gwardyjska Armia Pancerna|3 Armii Pancerna Gwardii]]{{odn|Forczyk|2020|s=487}}. |
|||
⚫ | W czasie [[Operacja wiślańsko-odrzańska|operacji wiślańsko-odrzańskiej]] 7 Korpus prowadząc natarcie razem z jednostkami [[52 Armia (ZSRR)|52 Armii]] opanował [[Jędrzejów]]. W nocy z 15 na 16 stycznia 1945 sforsował rzekę [[Pilica|Pilicę]]. Następnie zgodnie z rozkazem, prowadził natarcie w kierunku [[Częstochowa|Częstochowy]], w czasie którego był atakowany przez niemieckie lotnictwo. Ataki lotnicze ustały kiedy wojska z [[54 Gwardyjska Brygada Pancerna|54 Gwardyjskiej Brygady Pancernej]] opanowały lotnisko we wsi [[Lotnisko Częstochowa-Rudniki|Rudniki]] |
||
Na ziemiach polskich brał udział w [[Operacja lwowsko-sandomierska|operacji lwowsko-sandomierskiej]] [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] uczestnicząc m.in. w walkach o [[Przemyśl]]. Następnie uczestniczył w walkach na [[Przyczółek baranowsko-sandomierski|przyczółku baranowsko-sandomierskim]] oraz w walkach kończących [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupację niemiecką]] w następujących miejscowościach: [[Częstochowa]], [[Jędrzejów]], [[Kłobuck]], [[Praszka]], [[Radomsko]], [[Rybnik]] i [[Wieluń]]{{odn|Dolata|Jurga|1977|s=90,185,208,411,437,448,583}}. W czasie tych walk dowodzony był głównie przez gen. mjra [[Siergiej Iwanow (wojskowy)|Siergieja Iwanowa]]{{odn|Dolata|1971|s=596}}. |
|||
⚫ | W czasie [[Operacja wiślańsko-odrzańska|operacji wiślańsko-odrzańskiej]] 7 Gwardyjski Korpus Pancerny prowadząc natarcie razem z jednostkami [[52 Armia (ZSRR)|52 Armii]] opanował [[Jędrzejów]]. W nocy z 15 na 16 stycznia 1945 sforsował rzekę [[Pilica|Pilicę]]. Następnie zgodnie z rozkazem, prowadził natarcie w kierunku [[Częstochowa|Częstochowy]], w czasie którego był atakowany przez niemieckie lotnictwo. Ataki lotnicze ustały kiedy wojska z [[54 Gwardyjska Brygada Pancerna|54 Gwardyjskiej Brygady Pancernej]] opanowały lotnisko we wsi [[Lotnisko Częstochowa-Rudniki|Rudniki]]{{odn|Dolata|Jurga|1977|s=91}}. W walkach o Częstochowę polegli m.in.: starszy lejtnant Adam Kowalczuk i kpt. Michaił Kuźmin{{odn|Płowecki|1973|s=101}}. |
||
Po walkach o Częstochowę 7 Korpus prowadził działania pościgowe w kierunku [[Wrocław]]ia. Kontynuując ofensywę uczestniczył w walkach o [[Wieluń]], [[Bolesławiec]]<ref>Bolesław Dolata, [[Tadeusz Jurga]], ''Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939–1945. Wybrane miejsca bitew, walk i akcji bojowych''. Warszawa 1971, s.41.</ref> i [[Chojnów]]<ref>Bolesław Dolata, [[Tadeusz Jurga]], ''Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939–1945. Wybrane miejsca bitew, walk i akcji bojowych''. Warszawa 1971, s.68.</ref>. Najcięższe walki toczył o [[Lubań (województwo dolnośląskie)|Lubań]]. Miasteczko zostało ostatecznie zdobyte 9 maja 1945 przez wojska [[31 Armia (ZSRR)|31 Armii]] w ramach [[Operacja praska|operacji praskiej]]. |
|||
{{Osobny artykuł|Walki o Częstochowę (1945)}} |
|||
Po walkach o Częstochowę 7 Gwardyjski Korpus Pancerny prowadził działania pościgowe w kierunku [[Wrocław]]ia. |
|||
W czasie dalszych działań bojowych prowadzonych na terytorium III Rzeszy uczestniczył w zdobyciu m.in. [[Bolesławiec|Bunzlau]], [[Chojnów|Haynau]], [[Lubań (województwo dolnośląskie)|Lauban]], [[Nowogrodziec|Naumburg am Queis]] i [[Złotoryja|Goldberg]]{{odn|Dolata|Jurga|1977|s=41,69,263,327,630}}. |
|||
⚫ | |||
Najcięższe walki toczył o [[Lubań (województwo dolnośląskie)|Lauban]]. Miasteczko zostało ostatecznie zdobyte 9 maja 1945 przez wojska [[31 Armia (ZSRR)|31 Armii]] w ramach [[Operacja praska|operacji praskiej]]. |
|||
* [[54 Gwardyjska Brygada Pancerna]] (ros. ''54-я гвардейская танковая бригада'') - dowódca generał major [[Iwan Czugunkow]]<ref>Ryszard Majewski, ''Wrocław godzina zero''. Krajowa Agencja Wydawnicza 1985, s.28</ref>. |
|||
* [[55 Gwardyjska Brygada Pancerna]] (ros. ''55-я гвардейская танковая бригада'') - dowódca generał major [[Dawid Draguński]]<ref>Robert Zwierzyniecki, ''Walki na przyczółku sandomierskim w latach 1944–1945''. Kraków 2018, s. 111.</ref>. |
|||
* [[56 Gwardyjska Brygada Pancerna]] (ros. ''56-я гвардейская танковая бригада'') - dowódca generał major [[Zachar Slusarenko]]<ref>Bolesław Dolata, [[Tadeusz Jurga]], ''Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939–1945. Wybrane miejsca bitew, walk i akcji bojowych''. Warszawa 1971, s.448</ref>. |
|||
* [[23 Gwardyjska Brygada Zmotoryzowana]] (ros. ''23-я гвардейская мотострелковая бригада'') - dowódca płk [[Aleksandr Gołowaczow]]<ref>Bolesław Dolata, [[Tadeusz Jurga]], ''Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939–1945. Wybrane miejsca bitew, walk i akcji bojowych''. Warszawa 1971, s.53</ref>. |
|||
Po zakończeniu [[Operacja berlińska|operacji berlińskiej]] w czasie której zdobyta został stolica Niemiec, 7 Gwardyjski Korpus Pancerny szlak bojowy zakończył w rejonie czeskiej [[Praga|Pragi]]<ref>{{Cytuj | url=https://pamyat-naroda.ru/warunit/id5546/ | tytuł=Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=pamyat-naroda.ru | data dostępu=2024-05-19}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
* gen. mjr [[Siergiej Iwanow (wojskowy)|Siergiej Iwanow]] (w okresie walk na ziemiach polskich)<ref name="Dolata" />. |
|||
⚫ | |||
* gen. mjr [[Filipp Rudkin]] (26.07.1943 - 06.08.1943), |
|||
* gen. mjr Kiryłł Suleikow (03.08.1943 - 14.12.1943), |
|||
* gen. mjr Siergiej Iwanow (14.12.1943 - 20.07.1944), |
|||
* gen. mjr [[Wasilij Mitrofanow]] (21.07.1944 - 07.10.1944), |
|||
* gen. mjr Siergiej Iwanow (08.10.1944 - 10.04.1945), |
|||
* gen. mjr [[Wasilij Nowikow]] (09.04.1945 - 00.08.1945)<ref>{{Cytuj | url=http://tankfront.ru/ussr/tk/gvtk07.html | tytuł=7-й гвардейский танковый корпус<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=ru/ussr/tk/gvtk07.html | data dostępu=2024-04-22}}</ref>. |
|||
Szef sztabu: |
|||
* płk [[Aleksandr Łozowski]] (26.07.1943 - 18.02.1944) |
|||
* płk [[Grigorij Puzankow]] (07.12.1943 - 09.05.1945)<ref>{{Cytuj | url=https://pamyat-naroda.ru/warunit/id5546/ | tytuł=Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=pamyat-naroda.ru | data dostępu=2024-05-19}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
* [[54 Gwardyjska Brygada Pancerna]], dowódca: gen. mjr [[Iwan Czugunkow]]{{odn|Majewski|1985|s=28}} |
|||
* [[55 Gwardyjska Brygada Pancerna]], dowódca gen. mjr [[Dawid Draguński]]{{odn|Zwierzyniecki|2018|s=111}} |
|||
* [[56 Gwardyjska Brygada Pancerna]], dowódca gen. mjr [[Zachar Slusarenko]]{{odn|Dolata|Jurga|1977|s=448}} |
|||
* [[23 Gwardyjska Brygada Piechoty Zmotoryzowanej]], dowódca płk [[Aleksandr Gołowaczow]]{{odn|Dolata|Jurga|1977|s=53}}{{odn|Bahm|2015|s=251}}. |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Linia 53: | Linia 72: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj książkę |imię= Karl |nazwisko= Bahm | autor link = |tytuł= Berlin 1945 |miejsce= Warszawa |data= 2015 | isbn = 9788311135710 |odn= tak}} |
|||
* {{cytuj książkę|imię = Bolesław |nazwisko = Dolata | nazwisko2 = Jurga | imię2 = Tadeusz |autor link = |tytuł = Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945 |miejsce = Warszawa |rok = 1977 |isbn =|odn=tak}} |
|||
* {{Cytuj książkę |imię=Bolesław |nazwisko=Dolata | autor link = |tytuł=Wyzwolenie Polski 1944-1945 |miejsce=Warszawa |data=1971 | isbn = |odn=tak}} |
|||
* {{Cytuj książkę |imię= Robert |nazwisko= Forczyk | autor link = |tytuł= Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec |miejsce= Łódź |data= 2020 | isbn = 9788377312551|odn=tak}} |
|||
* {{Cytuj książkę |imię= Ryszard |nazwisko= Majewski | autor link = |tytuł= Wrocław godzina zero |miejsce= Warszawa |data= 1985 | isbn = |odn=tak}} |
|||
* {{Cytuj książkę |imię=Janusz |nazwisko= Płowecki | autor link = Janusz Płowecki |tytuł= Wyzwolenie Częstochowy 1945 |miejsce= Warszawa |data= 1973 | isbn = |odn=tak}} |
* {{Cytuj książkę |imię=Janusz |nazwisko= Płowecki | autor link = Janusz Płowecki |tytuł= Wyzwolenie Częstochowy 1945 |miejsce= Warszawa |data= 1973 | isbn = |odn=tak}} |
||
* {{Cytuj książkę |imię=Robert |nazwisko= Zwierzyniecki | autor link = |tytuł= Walki na przyczółku sandomierskim w latach 1944–1945 |miejsce= Kraków |data= 2018 | isbn = |odn=tak}} |
|||
{{Siły zbrojne ZSRR}} |
|||
[[Kategoria:Radzieckie korpusy pancerne]] |
[[Kategoria:Radzieckie korpusy pancerne]] |
||
[[Kategoria:Jednostki organizacyjne wojska utworzone w 1943]] |
|||
[[Kategoria:Jednostki organizacyjne wojska rozwiązane w 1946]] |
|||
[[Kategoria:Jednostki wojskowe odznaczone Orderem Czerwonego Sztandaru]] |
|||
[[Kategoria:Jednostki wojskowe odznaczone Orderem Lenina]] |
|||
[[Kategoria:Jednostki wojskowe odznaczone Orderem Suworowa]] |
Aktualna wersja na dzień 23:08, 23 maj 2024
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1943 |
Rozformowanie |
1946 |
Nazwa wyróżniająca | |
Tradycje | |
Rodowód | |
Dowódcy | |
Pierwszy |
gen. mjr Filipp Rudkin |
Ostatni |
gen. mjr Wasilij Nowikow |
Działania zbrojne | |
II wojna światowa | |
Organizacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość | |
Skład |
54 Gwardyjska Brygada Pancerna |
Odznaczenia | |
[1] |
7 Berliński Gwardyjski Korpus Pancerny odznaczony Orderem Lenina, dwukrotnie Orderem Czerwonego Sztandaru i Orderem Suworowa (ros. 7-й гвардейский танковый Берлинский ордена Ленина, дважды Краснознамённый, ордена Суворова корпус) – jednostka pancerna Armii Czerwonej, uczestniczyła w walkach przeciw armii niemieckiej na terytorium Związku Radzieckiego, Polski i III Rzeszy.
7 Gwardyjski Korpus Pancerny został utworzony rozkazem z 26 lipca 1943, przez przemianowanie 15 Korpusu Pancernego[2]. Przeciw armii niemieckiej walczył głównie w składzie 3 Armii Pancerna Gwardii[3].
Na ziemiach polskich brał udział w operacji lwowsko-sandomierskiej Armii Czerwonej uczestnicząc m.in. w walkach o Przemyśl. Następnie uczestniczył w walkach na przyczółku baranowsko-sandomierskim oraz w walkach kończących okupację niemiecką w następujących miejscowościach: Częstochowa, Jędrzejów, Kłobuck, Praszka, Radomsko, Rybnik i Wieluń[4]. W czasie tych walk dowodzony był głównie przez gen. mjra Siergieja Iwanowa[5].
W czasie operacji wiślańsko-odrzańskiej 7 Gwardyjski Korpus Pancerny prowadząc natarcie razem z jednostkami 52 Armii opanował Jędrzejów. W nocy z 15 na 16 stycznia 1945 sforsował rzekę Pilicę. Następnie zgodnie z rozkazem, prowadził natarcie w kierunku Częstochowy, w czasie którego był atakowany przez niemieckie lotnictwo. Ataki lotnicze ustały kiedy wojska z 54 Gwardyjskiej Brygady Pancernej opanowały lotnisko we wsi Rudniki[6]. W walkach o Częstochowę polegli m.in.: starszy lejtnant Adam Kowalczuk i kpt. Michaił Kuźmin[7].
- Osobny artykuł:
Po walkach o Częstochowę 7 Gwardyjski Korpus Pancerny prowadził działania pościgowe w kierunku Wrocławia.
W czasie dalszych działań bojowych prowadzonych na terytorium III Rzeszy uczestniczył w zdobyciu m.in. Bunzlau, Haynau, Lauban, Naumburg am Queis i Goldberg[8]. Najcięższe walki toczył o Lauban. Miasteczko zostało ostatecznie zdobyte 9 maja 1945 przez wojska 31 Armii w ramach operacji praskiej.
Po zakończeniu operacji berlińskiej w czasie której zdobyta został stolica Niemiec, 7 Gwardyjski Korpus Pancerny szlak bojowy zakończył w rejonie czeskiej Pragi[9].
Dowództwo korpusu[edytuj | edytuj kod]
- gen. mjr Filipp Rudkin (26.07.1943 - 06.08.1943),
- gen. mjr Kiryłł Suleikow (03.08.1943 - 14.12.1943),
- gen. mjr Siergiej Iwanow (14.12.1943 - 20.07.1944),
- gen. mjr Wasilij Mitrofanow (21.07.1944 - 07.10.1944),
- gen. mjr Siergiej Iwanow (08.10.1944 - 10.04.1945),
- gen. mjr Wasilij Nowikow (09.04.1945 - 00.08.1945)[10].
Szef sztabu:
- płk Aleksandr Łozowski (26.07.1943 - 18.02.1944)
- płk Grigorij Puzankow (07.12.1943 - 09.05.1945)[11].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
- 54 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: gen. mjr Iwan Czugunkow[12]
- 55 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca gen. mjr Dawid Draguński[13]
- 56 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca gen. mjr Zachar Slusarenko[14]
- 23 Gwardyjska Brygada Piechoty Zmotoryzowanej, dowódca płk Aleksandr Gołowaczow[15][16].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 7-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk07.html [dostęp 2024-04-22] .
- ↑ 7-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk07.html [dostęp 2024-04-22] .
- ↑ Forczyk 2020 ↓, s. 487.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 90,185,208,411,437,448,583.
- ↑ Dolata 1971 ↓, s. 596.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 91.
- ↑ Płowecki 1973 ↓, s. 101.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 41,69,263,327,630.
- ↑ Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19] .
- ↑ 7-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk07.html [dostęp 2024-04-22] .
- ↑ Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19] .
- ↑ Majewski 1985 ↓, s. 28.
- ↑ Zwierzyniecki 2018 ↓, s. 111.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 448.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 53.
- ↑ Bahm 2015 ↓, s. 251.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Karl Bahm: Berlin 1945. Warszawa: 2015. ISBN 978-83-11-13571-0.
- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
- Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
- Ryszard Majewski: Wrocław godzina zero. Warszawa: 1985.
- Janusz Płowecki: Wyzwolenie Częstochowy 1945. Warszawa: 1973.
- Robert Zwierzyniecki: Walki na przyczółku sandomierskim w latach 1944–1945. Kraków: 2018.