Betrideildin
 2016
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | |
| Data założenia | |
| Założyciel | |
| Poprzednia nazwa |
Vodafonedeildin (2009–2011) |
| Przekształcona na zawodową |
Nie jest zawodowa |
| Nowa nazwa |
Effodeildin (od 2012) |
| Partner TV | |
| Sponsor tytularny |
Effo (tytularny), |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn |
10 |
| Zwycięzca |
Mistrz Wysp Owczych |
| Niższy poziom ligowy | |
| Puchary | |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca | |
| Obecny zwycięzca | |
| Najwięcej zwycięstw |
HB Tórshavn (22) |
| Strona internetowa | |
Effodeildin – najwyższa w hierarchii klasa męskich rozgrywek piłkarskich na Wyspach Owczych – autonomicznym terytorium Królestwa Danii na Morzu Norweskim, cieszącym się jednak odrębnym statusem w ramach FIFA i UEFA. Cyklicznie, co roku mecze rozgrywa tam 10 drużyn, z których dwie ostatnie spadają do drugiej ligi, pierwsze natomiast uzyskują możliwość gry w turniejach europejskich. Sezon na Wyspach Owczych w przeciwieństwie do sytuacji w wielu innych państwach, nie trwa na przełomie dwóch lat, natomiast ciągnie się on jedynie w jednym roku na modłę skandynawską, gdyż w miesiącach chłodnych trudno byłoby przygotować wiele boisk do rozgrywek ligowych. Współcześnie również często sprawia to problemy na początku wiosny, kiedy śnieg potrafi zalegać na murawie, dobrym przykładem przesunięcia przez to ligowego spotkania była druga kolejka w roku 2008[1].
Rozgrywkami zarządza Związek Piłkarski Wysp Owczych (far. Fótbóltssamband Føroya). Od początku swego powstania w 1942 do roku 1975 była zwana Meistaradeildin (Liga Mistrzów), nazwę zmieniono następnie na 1.Deild, tak jak współcześnie określa się ligę drugą. Nazwa ta utrzymała się przez trzydzieści lat, po czym w 2005 postanowiono ją zmienić na Formuladeldin, kiedy tytularnym sponsorem została firma IT Formula. W roku 2009 zmienił się sponsor rozgrywek ligowych, stała się nim międzynarodowa firma Vodafone, przez co ponownie zmieniona została ich nazwa. Od tamtej pory pierwszą ligę określa się na Wyspach Owczych Vodafonedeildin (Liga Vodafone). Kolejna zmiana nazwy nastąpiła w 2012 roku, kiedy sponsorem tytularnym została firma Effo. Obecnie, do 2017 roku, liga nazywa się Effodeildin. Ciągłość rozgrywek została zakłócona tylko raz w historii, przez działania wojenne w roku 1944.
Skład ligi w sezonie 2016
Historia
Rozgrywki pierwszej ligi Wysp Owczych rozegrano po raz pierwszy w roku 1942. Miały one wtedy bardzo luźną formę, nie posiadały jasno określonych zasad, dotyczących takich kwestii, jak promocje i spadek do ligi drugiej, która rozpoczęła działalność w roku 1943. Cztery drużyny brały udział w pierwszych mistrzostwach, a były to: KÍ Klaksvík (zał. 1904) z północy archipelagu, TB Tvøroyri (zał. 1892, pierwszy klub na Wyspach Owczych) z południa, oraz dwa kluby ze stolicy archipelagu, mieszczącej się w jego centrum: HB Tórshavn (zał. 1904) i B36 Tórshavn (zał. 1936). Pierwszym mistrzem została drużyna KÍ Klaksvík, która zajęła pierwsze miejsce w tabeli[2].
Rozgrywki w tym stylu rozgrywane były do roku 1952. Mistrzami w tym czasie zostali: B36 Tórshavn – 3 razy, TB Tvøroyri – 2 razy, KÍ Klaksvík – 1 raz oraz pierwszy i ostatni raz w swej historii SÍ Sørvágur, który w tamtym czasie wszedł okazyjnie w skład pierwszej ligi (1947)[2]. W roku 1944 liga zawiesiła działalność na jeden sezon – z powodu brytyjskiej, pokojowej okupacji archipelagu zabrakło piłek[2]. W sezonie 1952 pojawiło się w rozgrywkach pięć drużyn – do standardowych czterech dołączył VB Vágur (zał. 1905), jednak nie było to trwałe i zespół często nie brał udziału w rozgrywkach[3]. W tamtym czasie ponownie wieloma tytułami mógł się poszczycić klub KÍ Klaksvík, jednak powoli do głosu dochodził zespół HB Tórshavn, a i pozostałym drużynom zdarzało się zdobyć mistrzostwo[2].
Od roku 1966 do regularnych rozgrywek dołączył już na stałe VB Vágur (nie było wtedy możliwości spadku do niższej ligi), nie zajmował on jednak najwyższych lokat w tabeli w tamtym okresie, stale utrzymując się w dolnej jej połowie[3]. Niedługo później, w 1971, do rozgrywek dołączył ÍF Fuglafjørður (zał. 1936), początkowo również nie oceniany najlepiej[3]. W pierwszej lidze od 1971 grało więc sześć drużyn.
Znacząca zmiana nadeszła w roku 1976, kiedy zupełnie zmieniono formułę rozgrywek. Zmianie uległa nazwa – dotychczas liga zwała się Meistaradeildin (Liga Mistrzów), a od tamtej pory zwano ją po prostu 1.Deild (1. Liga). Pieczę nad rozgrywkami objął, powstały w tym samym roku, Związek Piłkarski Wysp Owczych, stąd także usystematyzowanie rozgrywek, poprzez włączenie drugiej ligi do systemu rozgrywek archipelagu. Jedna drużyna, ostatnia miała być degradowana do niższego poziomu rozgrywek. W meczach 1.Deild miało brać udział siedem drużyn, pojawił się wśród nich klub NSÍ Runavík (zał. 1957), który, jako pierwszy został zdegradowany do drugiej ligi[3].
Dzięki nowemu systemowi wiele klubów uzyskało szansę gry w pierwszej lidze. Do 1979 po raz pierwszy zagrały w niej takie kluby, jak: Fram Tórshavn (zał. 1975) i MB Miðvágur (zał. 1905)[3]. W 1979 dokonała się kolejna niewielka zmiana – liczbę klubów poszerzono do ośmiu. W następnych latach, w tabeli pojawiły się następne drużyny: GÍ Gøta (zał. 1926), B68 Toftir (zał. 1962) i LÍF Leirvík (zał. 1928), z których dwie pierwsze na trwałe wpisały się do pierwszej ligi, powodując powolną degradację starych klubów, takich, jak TB Tvøroyri.
Ostatnie, jak dotąd, rozszerzenie liczby miejsc w tabeli pierwszoligowej miało miejsce w roku 1988, kiedy ich liczbę poszerzono do dziesięciu, a liczbę miejsc spadkowych do dwóch. Od tamtej pory, pojawiły się w pierwszej lidze B71 Sandoy (zał. 1970) oraz SÍF Sandavágur (zał. 1906), z których pierwszy już podczas swego sezonu zdobył mistrzostwo archipelagu, by jednak w kolejnym sezonie zostać zdegradowanym do niższej ligi[3]. Niewiele później pojawił się w tej lidze także, na krótko, kluby SÍ Sumba (zał. 1940) oraz EB/Streymur (zał. 1993). Drugi z nich jest dziś jednym z najlepszych klubów na archipelagu[3].
Od roku 1991 najlepsze kluby z Wysp Owczych występują w rozgrywkach międzynarodowych. Wtedy drużyna z pierwszego miejsca, tj. KÍ Klaksvík, zagrała w Lidze Mistrzów UEFA 1992/93, przegrawszy oba mecze eliminacyjne z łotewskim Skonto Ryga 1:3 i 0:3. Później, coraz większa liczba zespołów zaczęła się dostawać do rozgrywek organizowanych przez UEFA.
W latach 90. XX wieku na krótko organizowane były baraże – drużyna z dziewiątego miejsca miała szansę nie spaść do niższej ligi, zlikwidowano jednak ten system. Od rozgrywek w 1995 drużyny zdobywają za zwycięstwo trzy punkty, nie zaś dwa, jak to miało miejsce wcześniej[4].
Rozgrywki w 2008 roku wygrała drużyna EB/Streymur – po raz pierwszy w swej historii stając się najlepszym klubem na archipelagu[5], królem strzelców został młody reprezentant Wysp Owczych Arnbjørn Hansen. Każda drużyna rozegrała po 27 spotkań – trzy z każdym z pozostałych zespołów. Zasada grania dodatkowego meczu została wprowadzona w 2005 roku[6], kiedy zdecydowano także, że na modłę zachodnią, liga będzie się nazywać Formuladeildin.
W sezonie 2012 liga po raz kolejny zmieniła nazwę, w związku z tym, że jej sponsorem została firma Effo, nazywa się ona teraz Effodeildin (Liga Effo). Obecnie trwa sezon 2015.
Mistrzowie i pozostali medaliści
Dotychczas na Wyspach Owczych odbyły się 73 edycje pierwszej ligi, od roku 1942 do 2015 (przerwa w roku 1944). Mistrzami Wysp Owczych zostawali[2]:
| LP | Klub | Miejscowość | Wyspa | L.mistrz. |
|---|---|---|---|---|
| 1. | HB Tórshavn | Tórshavn | Streymoy | 22 |
| 2. | KÍ Klaksvík | Klaksvík | Borðoy | 17 |
| 3. | B36 Tórshavn | Tórshavn | Streymoy | 11 |
| 4. | TB Tvøroyri | Tvøroyri | Suðuroy | 7 |
| 5. | GÍ Gøta | Gøta | Eysturoy | 6 |
| 6. | B68 Toftir | Toftir | Eysturoy | 3 |
| 7. | EB/Streymur | Streymnes | Streymoy | 2 |
| 8. | B71 Sandoy | Sandur | Sandoy | 1 |
| 8. | ÍF Fuglafjørður | Fuglafjørður | Eysturoy | 1 |
| 8. | NSÍ Runavík | Runavík | Eysturoy | 1 |
| 8. | SÍ Sørvágur | Sørvágur | Vágar | 1 |
| 8. | VB Vágur | Vágur | Suðuroy | 1 |
Kluby biorące udział
Poniższe kluby kiedykolwiek brały udział w pierwszoligowych rozgrywkach[7]:
- Borðoy:
- KÍ Klaksvík – 60 sezonów,
- Eysturoy:
- B68 Toftir – 28 sezonów,
- GÍ Gøta – 27 sezonów,
- ÍF Fuglafjørður – 26 sezonów,
- LÍF Leirvík – 9 sezonów,
- NSÍ Runavík – 24 sezony,
- Skála ÍF – 8 sezonów,
- Víkingur Gøta – 3 sezony,
- Sandoy:
- B71 Sandoy – 13 sezonów,
- Streymoy:
- AB Argir – 3 sezony,
- EB/Streymur – 11 sezonów,
- Tórshavn:
- B36 Tórshavn – 58 sezonów,
- Fram Tórshavn[8] – 1 sezon,
- HB Tórshavn – 60 sezonów,
- Suðuroy:
- SÍ Sumba – 4 sezony,
- TB Tvøroyri – 48 sezonów,
- VB Vágur – 42 sezony[9],
- Vágar:
- 07 Vestur – 6 sezonów[10],
- MB Miðvágur – 6 sezonów,
- SÍF Sandavágur – 3 sezony,
Tabela wszech czasów
Stan na koniec sezonu 2015. Tabela zawiera informacje od 1960 roku.
Źródło: Effodeildin. FaroeSoccer.com. [dostęp 2015-03-09].
| Lp. | Nazwa klubu | Sezony | Tytuły mistrza ligi | M | Pkt | Z | R | P | B+ | B– | +/– |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Szablon:Fb | 56 | 21 | 883 | 1492 | 519 | 186 | 184 | 2145 | 1085 | +1060 |
| 2 | Szablon:Fb | 54 | 7 | 862 | 1232 | 392 | 182 | 287 | 1530 | 1275 | +255 |
| 3 | Szablon:Fb | 54 | 9 | 857 | 1124 | 372 | 190 | 285 | 1675 | 1307 | +368 |
| 4 | Szablon:Fb | 30 | 1 | 613 | 844 | 251 | 129 | 232 | 1031 | 964 | +67 |
| 5 | Szablon:Fb1 | 28 | 6 | 499 | 715 | 246 | 99 | 154 | 975 | 692 | +283 |
| 6 | Szablon:Fb | 31 | 3 | 593 | 684 | 209 | 145 | 239 | 866 | 942 | -76 |
| 7 | Szablon:Fb | 16 | 2 | 387 | 599 | 173 | 81 | 133 | 700 | 614 | +86 |
| 8 | Szablon:Fb | 31 | 1 | 588 | 572 | 166 | 134 | 288 | 821 | 1216 | -395 |
| 9 | Szablon:Fb | 42 | 4 | 567 | 538 | 194 | 120 | 253 | 895 | 1098 | -203 |
| 10 | Szablon:Fb2 | 32 | 1 | 457 | 466 | 153 | 93 | 211 | 671 | 904 | -233 |
| 11 | Szablon:Fb1 | 8 | 0 | 216 | 379 | 108 | 55 | 53 | 411 | 276 | +135 |
| 12 | Szablon:Fb | 15 | 1 | 307 | 288 | 88 | 65 | 154 | 384 | 593 | -209 |
| 13 | Szablon:Fb | 8 | 0 | 135 | 206 | 53 | 47 | 89 | 227 | 306 | -79 |
| 14 | Szablon:Fb | 6 | 0 | 162 | 145 | 34 | 43 | 85 | 177 | 306 | -129 |
| 15 | Szablon:Fb1 | 9 | 0 | 138 | 98 | 31 | 36 | 71 | 174 | 264 | -90 |
| 16 | Szablon:Fb3 | 6 | 0 | 108 | 76 | 21 | 13 | 74 | 132 | 313 | -181 |
| 17 | Szablon:Fb3 | 6 | 0 | 90 | 62 | 19 | 24 | 47 | 108 | 180 | -72 |
| 18 | Szablon:Fb3 | 3 | 0 | 81 | 57 | 13 | 18 | 50 | 94 | 198 | -104 |
| 19 | Szablon:Fb3 | 3 | 0 | 81 | 55 | 13 | 16 | 52 | 87 | 201 | -114 |
| 20 | Szablon:Fb3 | 3 | 0 | 81 | 53 | 13 | 14 | 54 | 70 | 179 | -109 |
| 21 | Szablon:Fb3 | 3 | 0 | 54 | 43 | 16 | 11 | 27 | 73 | 99 | -26 |
| 22 | Szablon:Fb3 | 4 | 0 | 72 | 35 | 9 | 10 | 53 | 75 | 238 | -163 |
| 23 | Szablon:Fb3 | 1 | 0 | 18 | 20 | 6 | 2 | 10 | 26 | 39 | -13 |
| 24 | Szablon:Fb4 | 1 | 0 | 12 | 4 | 1 | 2 | 9 | 6 | 33 | -27 |
Legenda:
uczestnicy Effodeildin sezonu 2016
kluby nieistniejące, nieposiadające obecnie sekcji piłkarskiej lub te, które zmieniły nazwę
- W 2007 roku GÍ Gøta połączył się z LÍF Leirvík, tworząc Víkingur Gøta.
- VB Vágur i SÍ Sumba w 1995 roku połączyły się na jeden sezon w Sumba/VB, następnie od 2005 istniały wspólnie, jako VB/Sumba, który w 2010 przekształcono w FC Suðuroy.
- W 1993 roku kluby MB Miðvágur oraz SÍF Sandavágur połączyły się, tworzac FS Vágar. W 1998 dołączył do nich SÍ Sørvágur. FS Vágar rozpadł się w 2004 na MB, FS Vágar 2004 i SÍ. W 2007 SÍ Sørvágur połączył się ponownie z FS Vágar 2004, tworząc 07 Vestur.
- Fram Tórshavn przekształcono w FC Hoyvík w 2008 roku.
Zobacz też
- ↑ Farerska Formuladeildin w roku 2008.
- ↑ a b c d e Lista Mistrzów Wysp Owczych na stronie RSSSF.
- ↑ a b c d e f g Tabele farerskiej ligi w latach 1951-2008 na stronie RSSSF.
- ↑ Rozgrywki farerskiej pierwszej ligi na stronie RSSSF – rok 1995.
- ↑ Rozgrywki pierwszej ligi Wysp Owczych 2008 na RSSSF.
- ↑ Rozgrywki pierwszej ligi Wysp Owczych 2005 na RSSSF.
- ↑ Policzone zostały jedynie występy od roku 1951.
- ↑ Dziś klub nazywa się FC Hoyvík.
- ↑ Zostały także policzone mecze, jako VB/Sumba.
- ↑ liczone razem z meczami, jako FS Vágar.
Linki zewnętrzne
| Reprezentacje |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Rozgrywki ligowe |
| ||||
| Rozgrywki pucharowe |
| ||||
| Rozgrywki młodzieżowe | |||||
| Nagrody i wyróżnienia | |||||
| Inne |
