Przejdź do zawartości

Krystyna Budnicka: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
uzupełnienie, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 22: Linia 22:


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Urodziła się w Warszawie, w religijnej rodzinie żydowskiej<ref name="MPW" />. Była ósmym, najmłodszym, dzieckiem z rodzeństwa (do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] sześcioro z jej rodzeństwa osiągnęło pełnoletniość). Jej ojciec Józef-Lejzor Kuczer prowadził [[Stolarstwo|warsztat stolarski]]<ref name="MPW" />. Do wybuchu wojny ukończyła pierwszą klasę szkoły powszechnej przy [[Ulica Barokowa w Warszawie|ul. Barokowej]] 7<ref name="MPW" />.
Urodziła się w Warszawie, w religijnej rodzinie żydowskiej<ref name="MPW" />. Jej ojciec prowadził [[Stolarstwo|warsztat stolarski]]<ref name="MPW" />. Była najmłodszym, ósmym dzieckiem Józefa Lejzora i Cyrli Kuczerów<ref name="Tymowski5"/>. Do wybuchu wojny ukończyła pierwszą klasę szkoły powszechnej przy [[Ulica Barokowa w Warszawie|ul. Barokowej]] 7<ref name="MPW" />.


Do utworzenia [[Getto warszawskie|getta warszawskiego]] (1940) mieszkała przy [[Plac Muranowski w Warszawie|placu Muranowskim]] (pod adresem ul. Muranowska 10)<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Zieliński |imię = Jarosław |tytuł = Spacerownik po żydowskiej Warszawie |wydawca = Agora SA i Muzeum Historii Żydów Polskich |miejsce = Warszawa |data = 2014 |strony = 358 |isbn = 978-83-268-1283-5 |nazwisko2 = Majewski |imię2 = Jerzy S.}}</ref>, a po wyłączeniu z getta północnej pierzei placu w marcu 1942 zamieszkała wraz z rodziną przy [[Ulica Miła w Warszawie|ul. Miłej]]<ref name="MPW" />.
W 1940 kamienica przy [[Plac Muranowski w Warszawie|placu Muranowskim]] (pod adresem ul. Muranowska 10), w której mieszkali Kuczerowie, znalazła się w granicach [[Getto warszawskie|getta warszawskiego]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Zieliński |imię = Jarosław |tytuł = Spacerownik po żydowskiej Warszawie |wydawca = Agora SA i Muzeum Historii Żydów Polskich |miejsce = Warszawa |data = 2014 |strony = 358 |isbn = 978-83-268-1283-5 |nazwisko2 = Majewski |imię2 = Jerzy S.}}</ref><ref name="Tymowski4">{{Cytuj pismo | nazwisko = Tymowski | imię = Wojciech | tytuł = Nie opłakałem swojej rodziny, bo ja nie miałam łez | czasopismo = Gazeta Stołeczna | strony = 4 | data = 14 kwietnia 2023}}</ref>. Po wyłączeniu z getta północnej pierzei placu w marcu 1942 zamieszkała wraz z rodziną przy [[Ulica Miła w Warszawie|ul. Miłej]]<ref name="MPW" />.


W czasie [[Wielka akcja deportacyjna w getcie warszawskim|wielkiej akcji deportacyjnej]] latem 1942 do [[Obóz zagłady w Treblince|obozu zagłady w Treblince]] zostało wywiezionych dwóch jej braci wraz z rodzinami<ref name="MPW" />. W czasie [[Powstanie w getcie warszawskim|powstania w getcie]] i po jego upadku ukrywała się wraz z rodzicami i innymi krewnymi w bunkrze wybudowanym pod kierownictwem jej brata Rafała w podziemiach narożnej kamienicy pod podwójnym adresem [[Ulica Ludwika Zamenhofa w Warszawie|ul. Zamenhofa]] 56 i ul. Muranowska 44<ref name="TP8"/>. W bunkrze był dostęp do wody pitnej i [[Elektryczność|elektryczności]]<ref name="TP8"/>. Najstarsi bracia byli członkami [[Żydowska Organizacja Bojowa|Żydowskiej Organizacji Bojowej]] i wzięli udział w powstaniu<ref name="MPW" />.
W czasie [[Wielka akcja deportacyjna w getcie warszawskim|wielkiej akcji deportacyjnej]] latem 1942 do [[Obóz zagłady w Treblince|obozu zagłady w Treblince]] zostało wywiezionych dwóch jej braci wraz z rodzinami<ref name="MPW" />. W czasie [[Powstanie w getcie warszawskim|powstania w getcie]] i po jego upadku ukrywała się wraz z rodzicami i innymi krewnymi w bunkrze wybudowanym pod kierownictwem jej brata Rafała w podziemiach narożnej kamienicy pod podwójnym adresem [[Ulica Ludwika Zamenhofa w Warszawie|ul. Zamenhofa]] 56 i ul. Muranowska 44<ref name="TP8"/>. W bunkrze był dostęp do wody pitnej i [[Elektryczność|elektryczności]]<ref name="TP8"/>. Znajdowało się tam także [[Radioodbiornik|radio]]<ref name="Tymowski4"/>. Najstarsi bracia byli członkami [[Żydowska Organizacja Bojowa|Żydowskiej Organizacji Bojowej]] i wzięli udział w powstaniu<ref name="MPW" />.


Bunkier został wykryty przez przeszukujących ruiny getta Polaków<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 8 | data = 29 marca 2023}}</ref> we wrześniu 1943<ref name="bio"/>. Zamordowali oni wtedy jej braci, Chaima i Izraela<ref name="TP8"/>. Po wykryciu bunkra kanałami ewakuowała się na stronę aryjską<ref name="bio">{{Cytuj stronę |url = http://dzieciholocaustu.org.pl/szab3.php?s=myionas_10.php |tytuł = ''Krystyna Budnicka'' |opublikowany = dzieciholocaustu.org.pl |data dostępu = 2018-03-01}}</ref>, gdzie ukrywała się dzięki pomocy [[Rada Pomocy Żydom|Rady Pomocy Żydom „Żegota”]]<ref name="biobio" /> (w kanałach zostali jej rodzice i siostra)<ref name="MPW" />. Ukrywała się przy [[Ulica Mokotowska w Warszawie|ul. Mokotowskiej]] 1<ref name="MPW" />. Tam w lutym 1944<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 12 | data = 29 marca 2023}}</ref> straciła brata Rafała, wydanego Niemcom przez syna dozorcy, który opiekował się zbiegami z getta<ref name="MPW" />.
Bunkier został wykryty przez przeszukujących ruiny getta Polaków<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 8 | data = 29 marca 2023}}</ref> we wrześniu 1943<ref name="bio"/>. Zamordowali oni wtedy jej braci, Chaima i Izaaka<ref name="TP8"/>. Po wykryciu bunkra wraz z pozostałymi przy życiu jego mieszkańcami kanałami ewakuowała się na stronę aryjską<ref name="bio">{{Cytuj stronę |url = http://dzieciholocaustu.org.pl/szab3.php?s=myionas_10.php |tytuł = ''Krystyna Budnicka'' |opublikowany = dzieciholocaustu.org.pl |data dostępu = 2018-03-01}}</ref>, gdzie znalazła schronienie dzięki pomocy [[Rada Pomocy Żydom|Rady Pomocy Żydom „Żegota”]]<ref name="biobio" /> (w kanałach zostali jej rodzice i siostra)<ref name="MPW" />. Ukrywała się przy [[Ulica Mokotowska w Warszawie|ul. Mokotowskiej]] 1<ref name="MPW" />. Tam zmarł na [[Sepsa|sepsę]] jej brat Jehuda<ref name="Tymowski5">{{Cytuj pismo | nazwisko = Tymowski | imię = Wojciech | tytuł = Nie opłakałem swojej rodziny, bo ja nie miałam łez | czasopismo = Gazeta Stołeczna | strony = 5 | data = 14 kwietnia 2023}}</ref>, a w lutym 1944<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 12 | data = 29 marca 2023}}</ref> straciła brata Rafała, wydanego Niemcom przez syna dozorcy, który opiekował się zbiegami z getta<ref name="MPW" />.


Do wybuchu [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] wraz ze swoją bratową Anną zmieniała miejsce ukrycia. Wybuch powstania zastał je przy [[Ulica Dobra w Warszawie|ul. Dobrej]] pod opieką państwa Budnickich (ich nazwisko przyjęła po wojnie)<ref name="MPW" />. Po upadku [[Powiśle (Warszawa)|Powiśla]] [[Kalendarium powstania warszawskiego – 6 września|6 września 1944]] została wyprowadzona do obozu przejściowego w [[Kościół św. Stanisława Biskupa w Warszawie|kościele św. Stanisława]] na [[Wola (Warszawa)|Woli]], a stamtąd do [[Dulag 121 Pruszków|Dulagu 121 Pruszków]]<ref name="MPW" />. W drodze do [[Pruszków|Pruszkowa]] dołączyła do grupy sierot z jednego z [[Dom dziecka|sierocińców]] prowadzonego przez [[szarytki|siostry szarytki]]<ref name="MPW" />.
Do wybuchu [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] wraz ze swoją bratową Anną zmieniała miejsce ukrycia. Wybuch powstania zastał je przy [[Ulica Dobra w Warszawie|ul. Dobrej]] pod opieką państwa Budnickich (ich nazwisko przyjęła po wojnie)<ref name="MPW" />. Po upadku [[Powiśle (Warszawa)|Powiśla]] [[Kalendarium powstania warszawskiego – 6 września|6 września 1944]] została wyprowadzona do obozu przejściowego w [[Kościół św. Stanisława Biskupa w Warszawie|kościele św. Stanisława]] na [[Wola (Warszawa)|Woli]], a stamtąd do [[Dulag 121 Pruszków|Dulagu 121 Pruszków]]<ref name="MPW" />. W drodze do [[Pruszków|Pruszkowa]] na prośbę Budnickiego, który spodziewał się wywiezienia na roboty do [[III Rzesza|III Rzeszy]], jako Krystyna Budnicka dołączyła do grupy sierot z jednego z [[Dom dziecka|sierocińców]] prowadzonego przez [[szarytki|siostry szarytki]]<ref name="MPW" /><ref name="Tymowski5"/>. W Pruszkowie szarytki razem z dziećmi zostały przez Niemców wypuszczone, i w kolejnych miesiącach przebywały w różnych miejscowościach w pobliżu Warszawy<ref name="Tymowski5"/>.


Po powrocie do Warszawy (1946) podjęła naukę w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek, a następnie ukończyła studia pedagogiczne na [[Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II|Katolickim Uniwersytecie Lubelskim]] i stołecznym [[Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie|Instytucie Pedagogiki Specjalnej]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://radawarszawy.um.warszawa.pl/SiteCollectionDocuments/Microsoft%20Word%20-%20Informacja%20na%20stron%C4%99%20internetow%C4%85.pdf |tytuł = Uroczysta sesja Rady miasta stołecznego Warszawy 19 kwietnia 2018 r. |praca = Rada m.st. Warszawy |strony = 4 |data dostępu = 2019-11-18}}</ref>. Pracowała w Warszawie jako [[nauczyciel]]ka<ref name="TP8">{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 8 | data = 29 marca 2023}}</ref>. Przez wiele lat po wojnie nie mówiła nikomu o swoich przeżyciach podczas [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji]]<ref name="TP13">{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 13 | data = 29 marca 2023}}</ref>. Podjęła również decyzję o konwersji na [[chrześcijaństwo]]<ref name="TP13"/>. W 1991 została członkinią nowo powstałego Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu i napisała dla niego relację<ref name="TP8"/>.
Po powrocie do Warszawy (1946) podjęła naukę w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek, a następnie ukończyła studia pedagogiczne na [[Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II|Katolickim Uniwersytecie Lubelskim]] i stołecznym [[Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie|Instytucie Pedagogiki Specjalnej]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://radawarszawy.um.warszawa.pl/SiteCollectionDocuments/Microsoft%20Word%20-%20Informacja%20na%20stron%C4%99%20internetow%C4%85.pdf |tytuł = Uroczysta sesja Rady miasta stołecznego Warszawy 19 kwietnia 2018 r. |praca = Rada m.st. Warszawy |strony = 4 |data dostępu = 2019-11-18}}</ref>. Znalazła pracę w [[Otwock]]u jako wychowawczyni w sanatorium dla dzieci chorych na gruźlicę kostno-stawową<ref name="Tymowski5"/>. Później pracowała w Warszawie jako [[nauczyciel]]ka<ref name="TP8">{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 8 | data = 29 marca 2023}}</ref>. Przez wiele lat po wojnie nie mówiła nikomu o swoich przeżyciach podczas [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji]]<ref name="TP13">{{Cytuj pismo | tytuł = Hena, czyli łaska | czasopismo = Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”) | strony = 13 | data = 29 marca 2023}}</ref>. Podjęła również decyzję o konwersji na [[chrześcijaństwo]]<ref name="TP13"/>. W 1991 została jednak członkinią nowo powstałego Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu i napisała dla niego relację<ref name="TP8"/>.


Z całej wielkiej rodziny wojnę przeżyła tylko ona i bratowa<ref name="MPW" />.
Z całej wielkiej rodziny wojnę przeżyła tylko ona i bratowa<ref name="MPW" />.


1 marca 2018 [[Rada miasta stołecznego Warszawy|Rada Warszawy]] podjęła uchwałę o nadaniu jej tytułu [[Honorowi obywatele miasta stołecznego Warszawy|honorowej obywatelki miasta stołecznego Warszawy]]. Tytuł wręczono w trakcie uroczystej sesji [[Rada miasta stołecznego Warszawy|Rady m.st. Warszawy]] z okazji 75. rocznicy wybuchu [[Powstanie w getcie warszawskim|powstania w getcie warszawskim]] na [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskim]]<ref name="biobio" /><ref>{{Cytuj stronę |url = https://bip.warszawa.pl/NR/rdonlyres/FDA65D35-BBA3-4053-A94E-626ADB2F42F2/1334189/1663_uch.docx |tytuł = Uchwała nr LXII/1663/2018 z 01-03-2018 w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Stołecznego Warszawy |data = 2018-03-01 |opublikowany = Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy |data dostępu = 2018-03-20}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url = https://tvnwarszawa.tvn24.pl/informacje,news,ocaleni-z-holokaustu-warszawa-brma-nowych-honorowych-obywateli,258029.html |tytuł = Ocaleni z Holokaustu. Warszawa ma nowych honorowych obywateli |opublikowany = tvnwarszawa.tvn24.pl |data dostępu = 2018-04-19}}</ref>.
1 marca 2018 [[Rada miasta stołecznego Warszawy|Rada Warszawy]] podjęła uchwałę o nadaniu jej tytułu [[Honorowi obywatele miasta stołecznego Warszawy|honorowej obywatelki miasta stołecznego Warszawy]]. Tytuł wręczono w trakcie uroczystej sesji [[Rada miasta stołecznego Warszawy|Rady m.st. Warszawy]] z okazji 75. rocznicy wybuchu [[Powstanie w getcie warszawskim|powstania w getcie warszawskim]] na [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskim]]<ref name="biobio" /><ref>{{Cytuj stronę |url = https://bip.warszawa.pl/NR/rdonlyres/FDA65D35-BBA3-4053-A94E-626ADB2F42F2/1334189/1663_uch.docx |tytuł = Uchwała nr LXII/1663/2018 z 01-03-2018 w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Stołecznego Warszawy |data = 2018-03-01 |opublikowany = Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy |data dostępu = 2018-03-20}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url = https://tvnwarszawa.tvn24.pl/informacje,news,ocaleni-z-holokaustu-warszawa-brma-nowych-honorowych-obywateli,258029.html |tytuł = Ocaleni z Holokaustu. Warszawa ma nowych honorowych obywateli |opublikowany = tvnwarszawa.tvn24.pl |data dostępu = 2018-04-19}}</ref>.

== Życie prywatne ==
Miała sześciu starszych braci (Izaaka, Borucha, Szaję, Chaima, Rafała i Jehudę) i starszą siostrę Perlę<ref name="Tymowski5"/>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 20:37, 24 cze 2023

Krystyna Budnicka
{{{alt grafiki}}}
Krystyna Budnicka (2019)
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1932
Warszawa

Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

95. rocznica urodzin Ireny Sendlerowej (siedzi po lewej).
Od prawej z przodu: Joanna Sobolewska-Pyz i Krystyna Budnicka, stoją Małgorzata Indraszyk, Janina Zgrzembska, Elżbieta Ficowska i Julian Pyz (2005)
Krystyna Budnicka z wolontariuszkami akcji „Żonkile” podczas 70. rocznicy powstania w getcie warszawskim (2013)

Krystyna Budnicka (ur. jako Hena Kuczer[1] 8 maja 1932 w Warszawie[2]) – polska działaczka społeczna pochodzenia żydowskiego, członkini Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu, honorowa obywatelka miasta stołecznego Warszawy

Życiorys

Urodziła się w Warszawie, w religijnej rodzinie żydowskiej[2]. Jej ojciec prowadził warsztat stolarski[2]. Była najmłodszym, ósmym dzieckiem Józefa Lejzora i Cyrli Kuczerów[3]. Do wybuchu wojny ukończyła pierwszą klasę szkoły powszechnej przy ul. Barokowej 7[2].

W 1940 kamienica przy placu Muranowskim (pod adresem ul. Muranowska 10), w której mieszkali Kuczerowie, znalazła się w granicach getta warszawskiego[4][5]. Po wyłączeniu z getta północnej pierzei placu w marcu 1942 zamieszkała wraz z rodziną przy ul. Miłej[2].

W czasie wielkiej akcji deportacyjnej latem 1942 do obozu zagłady w Treblince zostało wywiezionych dwóch jej braci wraz z rodzinami[2]. W czasie powstania w getcie i po jego upadku ukrywała się wraz z rodzicami i innymi krewnymi w bunkrze wybudowanym pod kierownictwem jej brata Rafała w podziemiach narożnej kamienicy pod podwójnym adresem ul. Zamenhofa 56 i ul. Muranowska 44[6]. W bunkrze był dostęp do wody pitnej i elektryczności[6]. Znajdowało się tam także radio[5]. Najstarsi bracia byli członkami Żydowskiej Organizacji Bojowej i wzięli udział w powstaniu[2].

Bunkier został wykryty przez przeszukujących ruiny getta Polaków[7] we wrześniu 1943[8]. Zamordowali oni wtedy jej braci, Chaima i Izaaka[6]. Po wykryciu bunkra wraz z pozostałymi przy życiu jego mieszkańcami kanałami ewakuowała się na stronę aryjską[8], gdzie znalazła schronienie dzięki pomocy Rady Pomocy Żydom „Żegota”[1] (w kanałach zostali jej rodzice i siostra)[2]. Ukrywała się przy ul. Mokotowskiej 1[2]. Tam zmarł na sepsę jej brat Jehuda[3], a w lutym 1944[9] straciła brata Rafała, wydanego Niemcom przez syna dozorcy, który opiekował się zbiegami z getta[2].

Do wybuchu powstania warszawskiego wraz ze swoją bratową Anną zmieniała miejsce ukrycia. Wybuch powstania zastał je przy ul. Dobrej pod opieką państwa Budnickich (ich nazwisko przyjęła po wojnie)[2]. Po upadku Powiśla 6 września 1944 została wyprowadzona do obozu przejściowego w kościele św. Stanisława na Woli, a stamtąd do Dulagu 121 Pruszków[2]. W drodze do Pruszkowa na prośbę Budnickiego, który spodziewał się wywiezienia na roboty do III Rzeszy, jako Krystyna Budnicka dołączyła do grupy sierot z jednego z sierocińców prowadzonego przez siostry szarytki[2][3]. W Pruszkowie szarytki razem z dziećmi zostały przez Niemców wypuszczone, i w kolejnych miesiącach przebywały w różnych miejscowościach w pobliżu Warszawy[3].

Po powrocie do Warszawy (1946) podjęła naukę w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek, a następnie ukończyła studia pedagogiczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i stołecznym Instytucie Pedagogiki Specjalnej[10]. Znalazła pracę w Otwocku jako wychowawczyni w sanatorium dla dzieci chorych na gruźlicę kostno-stawową[3]. Później pracowała w Warszawie jako nauczycielka[6]. Przez wiele lat po wojnie nie mówiła nikomu o swoich przeżyciach podczas okupacji[11]. Podjęła również decyzję o konwersji na chrześcijaństwo[11]. W 1991 została jednak członkinią nowo powstałego Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu i napisała dla niego relację[6].

Z całej wielkiej rodziny wojnę przeżyła tylko ona i bratowa[2].

1 marca 2018 Rada Warszawy podjęła uchwałę o nadaniu jej tytułu honorowej obywatelki miasta stołecznego Warszawy. Tytuł wręczono w trakcie uroczystej sesji Rady m.st. Warszawy z okazji 75. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim na Zamku Królewskim[1][12][13].

Życie prywatne

Miała sześciu starszych braci (Izaaka, Borucha, Szaję, Chaima, Rafała i Jehudę) i starszą siostrę Perlę[3].

Przypisy

  1. a b c Ocaleni z Holokaustu zostali honorowymi obywatelami Warszawy. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2018-03-01].
  2. a b c d e f g h i j k l m n Krystyna Budnicka. [w:] Archiwum Historii Mówionej [on-line]. 1944.pl. [dostęp 2018-03-01].
  3. a b c d e f Wojciech Tymowski. Nie opłakałem swojej rodziny, bo ja nie miałam łez. „Gazeta Stołeczna”, s. 5, 14 kwietnia 2023. 
  4. Jarosław Zieliński, Jerzy S. Majewski: Spacerownik po żydowskiej Warszawie. Warszawa: Agora SA i Muzeum Historii Żydów Polskich, 2014, s. 358. ISBN 978-83-268-1283-5.
  5. a b Wojciech Tymowski. Nie opłakałem swojej rodziny, bo ja nie miałam łez. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 14 kwietnia 2023. 
  6. a b c d e Hena, czyli łaska. „Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”)”, s. 8, 29 marca 2023. 
  7. Hena, czyli łaska. „Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”)”, s. 8, 29 marca 2023. 
  8. a b Krystyna Budnicka. dzieciholocaustu.org.pl. [dostęp 2018-03-01].
  9. Hena, czyli łaska. „Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”)”, s. 12, 29 marca 2023. 
  10. Uroczysta sesja Rady miasta stołecznego Warszawy 19 kwietnia 2018 r.. [w:] Rada m.st. Warszawy [on-line]. s. 4. [dostęp 2019-11-18].
  11. a b Hena, czyli łaska. „Tygodnik Powszechny (wydanie specjalne „Żydowska Polska Walcząca”)”, s. 13, 29 marca 2023. 
  12. Uchwała nr LXII/1663/2018 z 01-03-2018 w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Stołecznego Warszawy. Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy, 2018-03-01. [dostęp 2018-03-20].
  13. Ocaleni z Holokaustu. Warszawa ma nowych honorowych obywateli. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2018-04-19].

Linki zewnętrzne