Przejdź do zawartości

Gmach Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m źródła/przypisy
m drobne techniczne
Linia 2: Linia 2:
|nazwa = Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego
|nazwa = Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego
|nazwa oryginalna =
|nazwa oryginalna =
|zabytek = A/1237/78 z [[2 maja]] [[1978]]<ref name="zabytkkkowy">{{zabytek|śląskie|data dostępu=2011-05-25}}</ref><br>A/590/2019 z 20 grudnia 2019<ref>[http://wkz.katowice.pl/files/repozytorium%20plik%C3%B3w/WYKAZY/REJESTR%20A.pdf ''Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r.''] {{lang|pl}} wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]</ref>
|zabytek = A/590/2019 z 20 grudnia 2019<ref>[http://wkz.katowice.pl/files/repozytorium%20plik%C3%B3w/WYKAZY/REJESTR%20A.pdf ''Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r.''] {{lang|pl}} wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]<br></ref>A/1237/78 z [[2 maja]] [[1978]]<ref name="zabytkkkowy">{{zabytek|śląskie|data dostępu=2011-05-25}}</ref>
|zdjęcie = Katowice - BSK-ING przy Rynku.jpg
|zdjęcie = Katowice - BSK-ING przy Rynku.jpg
|opis zdjęcia = Widok gmachu banku od strony [[Rynek w Katowicach|Rynku]]
|opis zdjęcia = Widok gmachu banku od strony [[Rynek w Katowicach|Rynku]]

Wersja z 13:06, 27 wrz 2020

Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego
Symbol zabytku nr rej. A/590/2019 z 20 grudnia 2019[1]A/1237/78 z 2 maja 1978[2]
Ilustracja
Widok gmachu banku od strony Rynku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Adama Mickiewicza 3

Styl architektoniczny

ekspresjonizm (modernizm)

Architekt

Stanisław Tabeński i Jan Noworyta

Inwestor

Bank Gospodarstwa Krajowego w Katowicach

Kondygnacje

5

Ukończenie budowy

1930

Pierwszy właściciel

Bank Gospodarstwa Krajowego

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „gmach dawnego BGK”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „gmach dawnego BGK”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „gmach dawnego BGK”
Ziemia50°15′37,71″N 19°01′15,37″E/50,260475 19,020936
Multimedia w Wikimedia Commons

Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach – obecnie budynek ING Banku Śląskiego przy ul. Adama Mickiewicza 3[3], na rogu z ul. ks. Piotra Skargi. Budynek wpisano do rejestru zabytków województwa katowickiego 2 maja 1978 (nr rej.: A/1237/78[2]; wpis do rejestru zabytków województwa śląskiego – A/590/2019 z 20 grudnia 2019[4]).

Bank zbudowano w 1930[5], w stylu ekspresjonistycznym, według projektu Stanisława Tabeńskiego i Jana Noworyty z 1928[6]; jego fasada jest ukośna z powodu umiejscowienia przy nieistniejącej już ul. Skośnej, której zabudowania wyburzono w latach sześćdziesiątych XX wieku. W witrażu głównej klatki schodowej zachował się napis A 1930. Na dachu budynku umiejscowiono zegar oraz kuranty, które od 26 kwietnia 1975 wygrywały melodię „Płynie Wisła błękitna”[7]. W latach trzydziestych XX wieku miał tu także swoją siedzibę Wyższy Urząd Górniczy[8][9].

Sześciokondygnacyjny budynek powstał na działce w kształcie trapezu przy ul. Skośnej 2[9]. Dlatego w jego wschodniej fasadzie (od strony ul. Skośnej) zastosowano graniaste bryły, uskokowo rozczłonkowane (sześć uskoków). Boniowanie tworzy dekoracyjny cokół, optycznie podtrzymujący żłobkowane pilastry. Wraz z szatą dekoracyjną całość przedstawia styl „maniery na trójkątno”.

Przed 1930 w miejscu dzisiejszego gmachu banku istniała narożna dwupiętrowa kamienica z charakterystyczną kopułą. 4 września 1939 przed budynkiem toczyły się walki polskich powstańców, ochotników i harcerzy z niemieckim Wehrmachtem[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]
  2. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2011-05-25].
  3. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 51. ISBN 978-83-7729-021-7.
  4. ↑ Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]
  5. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 33. ISBN 978-83-7729-021-7.
  6. ↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-05-25]. (pol.).
  7. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 59. ISBN 83-913341-0-4.
  8. ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 61. ISBN 83-913341-0-4.
  9. ↑ a b Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 17. ISBN 978-83-7729-021-7.
  10. ↑ Joanna Starnawska: Dzieje Katowic (1299−1945). Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1990, s. 54.

Bibliografia

  • Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 43. ISBN 83-85831-35-5.
  • Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 21.
  • Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. Ewa Chojecka, wydawca: Muzeum Śląskie, Katowice 2004, ISBN 83-87455-77-6, s. 329.
  • Górnośląskie Dziedzictwo: Nie bójmy się historii i zabytków Katowic (pol.) www.gornoslaskie-dziedzictwo.com [dostęp 2011-05-25]
Budynki przy ulicy Adama Mickiewicza w Katowicach
Istniejące
Nieistniejące

III Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Katowicach

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gmach_Banku_Gospodarstwa_Krajowego_w_Katowicach&oldid=60940593”