Gmach Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m źródła/przypisy |
|||
Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego |
|nazwa = Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego |
||
|nazwa oryginalna = |
|nazwa oryginalna = |
||
|zabytek = A/1237/78 z [[2 maja]] [[1978]]<ref name="zabytkkkowy">{{zabytek|śląskie|data dostępu=2011-05-25}}</ref> |
|zabytek = A/1237/78 z [[2 maja]] [[1978]]<ref name="zabytkkkowy">{{zabytek|śląskie|data dostępu=2011-05-25}}</ref><br>A/590/2019 z 20 grudnia 2019<ref>[http://wkz.katowice.pl/files/repozytorium%20plik%C3%B3w/WYKAZY/REJESTR%20A.pdf ''Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r.''] {{lang|pl}} wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]</ref> |
||
|zdjęcie = Katowice - BSK-ING przy Rynku.jpg |
|zdjęcie = Katowice - BSK-ING przy Rynku.jpg |
||
|opis zdjęcia = Widok gmachu banku od strony [[Rynek w Katowicach|Rynku]] |
|opis zdjęcia = Widok gmachu banku od strony [[Rynek w Katowicach|Rynku]] |
||
Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach''' – obecnie budynek [[ING Bank Śląski|ING Banku Śląskiego]] przy [[Ulica Adama Mickiewicza w Katowicach|ul. Adama Mickiewicza]] 3<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 51| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>, na rogu z [[Ulica ks. Piotra Skargi w Katowicach|ul. ks. Piotra Skargi]]. Budynek wpisano do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] |
'''Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach''' – obecnie budynek [[ING Bank Śląski|ING Banku Śląskiego]] przy [[Ulica Adama Mickiewicza w Katowicach|ul. Adama Mickiewicza]] 3<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 51| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>, na rogu z [[Ulica ks. Piotra Skargi w Katowicach|ul. ks. Piotra Skargi]]. Budynek wpisano do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] województwa katowickiego 2 maja 1978 (nr rej.: A/1237/78<ref name="zabytkkkowy"/>; wpis do rejestru zabytków województwa śląskiego – A/590/2019 z 20 grudnia 2019<ref>[http://wkz.katowice.pl/files/repozytorium%20plik%C3%B3w/WYKAZY/REJESTR%20A.pdf ''Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r.''] {{lang|pl}} wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]</ref>). |
||
Bank zbudowano w 1930<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 33| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>, w stylu ekspresjonistycznym, według projektu Stanisława Tabeńskiego i Jana Noworyty z 1928<ref name="autonazwa11">{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20160402123319/http://www.wkz.katowice.pl/documents/rejestr_zabytkow/Gmina_Katowice.doc| tytuł = Rejestr zabytków w Katowicach| data dostępu = 2011-05-25| autor = Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach| język =pl | opublikowany = www.wkz.katowice.pl}}</ref>; jego [[fasada]] jest ukośna z powodu umiejscowienia przy nieistniejącej już [[Ulica Skośna w Katowicach|ul. Skośnej]], której zabudowania wyburzono w latach sześćdziesiątych XX wieku. W witrażu głównej klatki schodowej zachował się napis ''A 1930''. Na [[dach]]u budynku umiejscowiono zegar oraz kuranty, które od 26 kwietnia 1975 wygrywały melodię „Płynie Wisła błękitna”<ref name="piecdziewiec">{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 59| isbn = 83-913341-0-4}}</ref>. W latach trzydziestych XX wieku miał tu także swoją siedzibę [[Wyższy Urząd Górniczy]]<ref name="szescjeden">{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 61| isbn = 83-913341-0-4}}</ref><ref name="iso123">{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 17| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. |
Bank zbudowano w 1930<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 33| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>, w stylu ekspresjonistycznym, według projektu Stanisława Tabeńskiego i Jana Noworyty z 1928<ref name="autonazwa11">{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20160402123319/http://www.wkz.katowice.pl/documents/rejestr_zabytkow/Gmina_Katowice.doc| tytuł = Rejestr zabytków w Katowicach| data dostępu = 2011-05-25| autor = Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach| język =pl | opublikowany = www.wkz.katowice.pl}}</ref>; jego [[fasada]] jest ukośna z powodu umiejscowienia przy nieistniejącej już [[Ulica Skośna w Katowicach|ul. Skośnej]], której zabudowania wyburzono w latach sześćdziesiątych XX wieku. W witrażu głównej klatki schodowej zachował się napis ''A 1930''. Na [[dach]]u budynku umiejscowiono zegar oraz kuranty, które od 26 kwietnia 1975 wygrywały melodię „Płynie Wisła błękitna”<ref name="piecdziewiec">{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 59| isbn = 83-913341-0-4}}</ref>. W latach trzydziestych XX wieku miał tu także swoją siedzibę [[Wyższy Urząd Górniczy]]<ref name="szescjeden">{{cytuj książkę |nazwisko =Abramski | imię = Jerzy |tytuł = Ulice Katowic| wydawca = Graf−Mar| miejsce =Zawiercie | rok =2000 | strony = 61| isbn = 83-913341-0-4}}</ref><ref name="iso123">{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 17| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. |
Wersja z 15:17, 24 gru 2019
A/590/2019 z 20 grudnia 2019[2] | |
Widok gmachu banku od strony Rynku | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Styl architektoniczny | |
Architekt |
Stanisław Tabeński i Jan Noworyta |
Inwestor |
Bank Gospodarstwa Krajowego w Katowicach |
Kondygnacje |
5 |
Ukończenie budowy |
1930 |
Pierwszy właściciel |
Bank Gospodarstwa Krajowego |
Położenie na mapie Katowic | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Gmach dawnego Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach – obecnie budynek ING Banku Śląskiego przy ul. Adama Mickiewicza 3[3], na rogu z ul. ks. Piotra Skargi. Budynek wpisano do rejestru zabytków województwa katowickiego 2 maja 1978 (nr rej.: A/1237/78[1]; wpis do rejestru zabytków województwa śląskiego – A/590/2019 z 20 grudnia 2019[4]).
Bank zbudowano w 1930[5], w stylu ekspresjonistycznym, według projektu Stanisława Tabeńskiego i Jana Noworyty z 1928[6]; jego fasada jest ukośna z powodu umiejscowienia przy nieistniejącej już ul. Skośnej, której zabudowania wyburzono w latach sześćdziesiątych XX wieku. W witrażu głównej klatki schodowej zachował się napis A 1930. Na dachu budynku umiejscowiono zegar oraz kuranty, które od 26 kwietnia 1975 wygrywały melodię „Płynie Wisła błękitna”[7]. W latach trzydziestych XX wieku miał tu także swoją siedzibę Wyższy Urząd Górniczy[8][9].
Sześciokondygnacyjny budynek powstał na działce w kształcie trapezu przy ul. Skośnej 2[9]. Dlatego w jego wschodniej fasadzie (od strony ul. Skośnej) zastosowano graniaste bryły, uskokowo rozczłonkowane (sześć uskoków). Boniowanie tworzy dekoracyjny cokół, optycznie podtrzymujący żłobkowane pilastry. Wraz z szatą dekoracyjną całość przedstawia styl „maniery na trójkątno”.
Przed 1930 w miejscu dzisiejszego gmachu banku istniała narożna dwupiętrowa kamienica z charakterystyczną kopułą. 4 września 1939 przed budynkiem toczyły się walki polskich powstańców, ochotników i harcerzy z niemieckim Wehrmachtem[10].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2011-05-25] .
- ↑ Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]
- ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 51. ISBN 978-83-7729-021-7.
- ↑ Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 1 stycznia 2020 r. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2019-12-24]
- ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 33. ISBN 978-83-7729-021-7.
- ↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-05-25]. (pol.).
- ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 59. ISBN 83-913341-0-4.
- ↑ Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 61. ISBN 83-913341-0-4.
- ↑ a b Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 17. ISBN 978-83-7729-021-7.
- ↑ Joanna Starnawska: Dzieje Katowic (1299−1945). Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1990, s. 54.
Bibliografia
- Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 43. ISBN 83-85831-35-5.
- Katowice − Informator, red. S. Adamczyk, wyd. Urząd Miasta w Katowicach, Katowice 1993, s. 21.
- Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. Ewa Chojecka, wydawca: Muzeum Śląskie, Katowice 2004, ISBN 83-87455-77-6, s. 329.
- Górnośląskie Dziedzictwo: Nie bójmy się historii i zabytków Katowic (pol.) www.gornoslaskie-dziedzictwo.com [dostęp 2011-05-25]