Gatunek wymarły na wolności

Kategoria zagrożenia (CKGZ)
EX	EW	CR	EN	VU	NT	LC
Kategoria: wymarły na wolności

Gatunek wymarły na wolności (EW), gatunek zanikły w Polsce (EXP) – jedna z kategorii określających stan zagrożenia wyginięciem gatunków zwierząt, używanych w siedmioskalowych systemach kategorii zagrożenia Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych (CKGZ) i stworzonej na jej wzór Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (PCKZ). Znajduje się między kategoriami gatunku krytycznie zagrożonego i gatunku wymarłego. W listach oznacza odpowiednio:

• CKGZ - skrót EW (extinct in the wild) - wymarłe w stanie dzikim, na wolności: nie spotyka się okazów gatunku w warunkach naturalnych, jednak pojedyncze okazy, czy nawet populacje mogą żyć jeszcze w hodowlach i ogrodach zoologicznych. Odbudowa trwałych populacji gatunku na wolności jest możliwa przez odpowiednie projekty restytucyjne. Na rok 2008 kategorią objętych zostało 33 gatunki zwierząt.
• PCKZ – skrót EXP (extinct in Poland) - zanikłe lub prawdopodobnie zanikłe na terenie Polski: nie stwierdza się rozrodu gatunku w Polsce, pojedyncze osobniki mogą się pojawiać. W kategorii zostało sklasyfikowanych 14 gatunków kręgowców na rok 2001.

Przykłady zwierząt wymarłych na wolności (EW)

• koń Przewalskiego (Equus przewalskii) (wymarły na wolności od 1969, następnie reintrodukowany)
• tchórz czarnonogi (Mustela nigripes) (wymarły na wolności od 1996, następnie reintrodukowany)
• grubowarg dwubarwny (Epalzeorhynchos bicolor) (wymarły na wolności od 1996)
• kruk ogorzały (Corvus hawaiiensis) (wymarły na wolności od 2002)
• czubacz garbonosy (Mitu mitu) (wymarły na wolności od 1987 lub 1988)
• gołębiak kasztanowaty (Zenaida graysoni) (wymarły na wolności od 1972)
• wodnik guamski (Gallirallus owstoni) (wymarły na wolności od 1980)

Zwierzęta zanikłe na terenie Polski (EXP)

• ssaki (Mammalia):
  • suseł moręgowany (Spermophilus citellus')
  • norka europejska (Mustela lutreola)
• ptaki (Aves):
  • nur czarnoszyi (Gavia arctica)
  • sęp płowy (Gyps fulvus)
  • pustułeczka (Falco naumanni)
  • kobczyk (Falco vespertinus)
  • pardwa mszarna (Lagopus lagopus)
  • karliczka (Porzana pusilla)
  • strepet (Tetrax tetrax)
  • drop (Otis tadra)
  • siewka złota (Pluvialis apricaria)
  • krzyżodziób sosnowy (Loxia pytyopsittacus)
• gady (Reptilia):
  • jaszczurka zielona (Lacerta viridis)
• ryby (Pisces)
  • jesiotr zachodni (Acipenser sturio)

Zobacz też

• Polska Czerwona Księga Roślin
• Czerwona lista roślin i grzybów Polski
• Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce
• Zwierzęta wymarłe na wolności