Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Bez Granic”
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Bez Granic – festiwal odbywający się co roku w Cieszynie i Czeskim Cieszynie narodził się u progu lat 90. XX wieku jako jedna z form działania Solidarności Polsko-Czechosłowackiej. Pomysłodawcami tego przedsięwzięcia byli nieżyjący już czeski filozof Jakub Mátl oraz poeta i dramaturg Jerzy Kronhold. Do 2005 roku nosił nazwę Na granicy, po przystąpieniu Polski, Czech i Słowacji do UE zmieniono nazwę na Bez granic.
Pierwszy festiwal w 1990 roku miał charakter monograficzny – był przeglądem inscenizacji sztuk Václava Havla. Kolejne festiwale miały już formułę bardziej otwartą, prezentowano na nich to co najlepsze i najciekawsze w teatrach Czechosłowacji i Polski. Po rozpadzie Czechosłowacji na festiwalu reprezentowane były teatry Polski, Czech i Słowacji, natomiast kiedy powstała Grupa Wyszehradzka zaczęły się pojawiać zespoły węgierskie. Spektaklom towarzyszyły konferencje naukowe omawiające kondycje teatrów w poszczególnych państwach po zmianach ustrojowych. W międzynarodowym jury zasiadały uznane autorytety, przyznając główną nagrodę Złamany szlaban (Zlomená závora), zwykle tym teatrom i spektaklom, które poza doskonałością wyrazu artystycznego przełamywały granice – konwencji teatralnych, ale też geograficzne czy kulturowe. Od kilku edycji nurtowi konkursowemu towarzyszy festiwalowy Hyde Park, prezentujący przedstawienia amatorskie lub offowe. Wśród imprez towarzyszących zawsze znajdują się interesujące propozycje jazzowe.
Laureaci
- 1993: Don Šajn – Tradičné bábkové divadlo Bańska Bystrzyca
- 1994: Czarna Julka – Teatr Cieszyński – Scena Polska, Czeski Cieszyn
- 1995: Cyrano de Bergerac – Divadlo Astorka Korzo ’90 & Štúdio S, Bratysława
- 1996: Dr. Faustus- Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Zakopanem, Zakopane
- 1997: Její Pastorkyňa – Městské divadlo, Zlin
- 1998: Velkolepý Paroháč (Le Cocu Magnifique) – Divadlo v Dlouhé, Praga
- 1999: Bianka Braselli – Žena s dvomi hlavami – Teatro Tatro, Nitra
- 2000: Stoličky (Krzesła) – Slovenské národné dívadlo, Bratysława
- 2001: Aria Spinta – Déja Donne, Praga
- 2002: Mewa – Klicperovo divadlo, Hradec Králové
- 2003: Howie i Rookie Lee – Teatr Rozmaitości, Warszawa
- 2004: Rewizor (reż. Jan Klata) – Teatr Dramatyczny, Wałbrzych oraz Push up 1-3 – Divadlo Na zábradlí, Praga
- 2005: Córka Fizdejki (reż. Jan Klata) – Teatr Dramatyczny, Wałbrzych
- 2006: Prorok Iľja – Teatro Tatro, Nitra
- 2007: Baldanders – Marcin Bartnikowski, Marcin Bikowski (Białostocki Teatr Lalek, Białystok)
Linki zewnętrzne
Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Bez granic" (oficjalne strony) Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Bez granic" (strona Solidarności Polsko-Czesko-Słowackiej) Mezinárodní divadelní festival Bez hranic (strona w jęz. czeskim) Fotografia: Rynek cieszyński w czasie XVII festiwalu Dom Narodowy w Cieszynie – jeden ze współorganizatorów Kulturní a společenské středisko "Střelnice" – jeden ze współorganizatorów (strona w jęz. czeskim)