Minuskuł 57
 Początek Ewangelii Mateusza, zdobiony nagłówek i inicjał. | |
| Data powstania |
XII |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Numer |
57 |
| Zawartość |
Nowy Testament (bez Apokalipsy) |
| Język |
grecki |
| Rozmiary |
22,5 × 19 cm |
| Typ tekstu |
bizantyjski |
| Kategoria |
V |
| Miejsce przechowywania | |
Minuskuł 57 (wedle numeracji Gregory–Aland) δ 255 (Soden)[1] – rękopis Nowego Testamentu, z XII wieku pisany minuskułą na pergaminie w języku greckim. Przechowywany jest w Magdalen College w Oksfordzie. Był wykorzystywany w dawnych wydaniach greckiego Nowego Testamentu.
Opis rękopisu
[edytuj | edytuj kod]Kodeks zawiera pełny tekst czterech Ewangelii, na 291 pergaminowych kartach (22,5 na 19 cm)[2][3][4]. Zawiera także Psalmy i Hymny w przekładzie Septuaginty[4].
Tekst rękopisu pisany jest jedną kolumną na stronę, w 25 linijek na stronę[2], stosuje złote inicjały[4]. Litery są małe i według oceny Scrivenera piękne[5]. Dobbin opisał pismo jako wykwintne, bardzo małe, charakteryzujące się doskonałą jednolitością i pełne dość zagadkowych, ale symetrycznych zawijasów ("exquisite, very small, marked by a perfect uniformity, and full of rather puzzling but symmetrical flourishes and contractions")[6].
Tekst dzielony jest na dwa sposoby, według krótkich Sekcji Ammoniusza oraz według długich rozdziałów (κεφαλαια). Zawiera kolofony na końcu każdej Ewangelii[5][4].
Tekst
[edytuj | edytuj kod]Grecki tekst Nowego Testamentu reprezentuje bizantyjską tradycję tekstualną. Aland umieścił go w V kategorii[7][8].
Rękopis nie był badany metodą wielokrotnych wariantów Claremont Profile Method[9].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Rękopis prawdopodobnie powstał w Konstantynopolu. Scrivener i Gregory datowali rękopis na XII wiek[5][4]. INTF datuje go na XII wiek[2][3].
Rękopis znał John Mill, który wykorzystał go w swoim wydaniu greckiego Nowego Testamentu[10]. Wykorzystany też został w Poliglocie Waltona (jako Magd 1)[5][10].
Johann Jakob Wettstein wciągnął go na listę rękopisów Nowego Testamentu, nadał mu numer 57 i sporządził jego opis[11]. Griesbach sprawdził niektóre jego warianty[12][13]. Rękopis był badany przez Gregory'ego[10]. Nie jest wykorzystywany we współczesnych wydaniach greckiego Nowego Testamentu[14][15].
Rękopis przechowywany jest w Magdalen College (Gr. 9) w Oksfordzie[2][3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gregory 1908 ↓, s. 50.
- ↑ a b c d Aland 1963 ↓, s. 64.
- ↑ a b c Cod. 57 INTF ↓.
- ↑ a b c d e Gregory 1900 ↓, s. 141.
- ↑ a b c d Scrivener 1894 ↓, s. 198.
- ↑ Dobbin 1854 ↓, s. 28-29.
- ↑ Aland i Aland 1989 ↓, s. 324.
- ↑ Aland i Aland 1995 ↓, s. 138.
- ↑ Wisse 1982 ↓, s. 54.
- ↑ a b c Gregory 1900 ↓, s. 142.
- ↑ Wettstein 1751 ↓, s. 51.
- ↑ Griesbach 1809 ↓, s. CIV.
- ↑ Gregory 1900 ↓, s. 140.
- ↑ NA26 1991 ↓, s. 49*-50*.
- ↑ NA27 2006 ↓, s. 58*-59*.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Listy rękopisów
- INTF: Kodeks 57 (GA). [w:] Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2024-06-29]. (niem.).
- Kurt Aland: Kurzgefasste Liste der griechischen Handschriften des Neuen Testaments. Berlin: Walter de Gruyter & Co, 1963, s. 63. (niem.).
- Caspar René Gregory: Die griechischen Handschriften des Neuen Testament. Leipzig: J.C. Hinrichs’sche Buchhandlung, 1908, s. 50. (niem.).
- Wydania krytyczne NT
- E. Nestle, E. Nastle, K. Aland: Novum Testamentum Graece. Wyd. 26. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1991. ISBN 3-438-05100-1. [w skrócie NA26]
- Eberhard Nestle, Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C.M. Martini, B.M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2006. ISBN 978-3-438-05100-4. [NA27]
- J.J. Wettstein: Novum Testamentum Graecum. T. 1. Amstelodami: Ex Officina Dommeriana, 1751. (łac.).
- Introdukcje do krytyki tekstu NT
- Kurt Aland, Barbara Aland: Der Text des Neues Testaments: Einführung in die wissenschaftlichen Ausgaben sowie Theorie und Praxis der modernen Textkritik. Wyd. 2. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1989. ISBN 3-438-06011-6. (niem.).
- K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Grand Rapids, Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 138. ISBN 978-0-8028-4098-1. (ang.).
- C.R. Gregory: Textkritik des Neuen Testaments. T. 1. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1900, s. 141. (niem.).
- J.J. Griesbach: Novum Testamentum Graece. T. 1. Londini: 1809, s. 104. (łac.).
- F.H.A. Scrivener: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. Edward Miller. Wyd. 4. T. 1. London: 1894, s. 198. (ang.).
- Inne
- Orland T. Dobbin: The Codex Montfortianus: A Collation. London: Samuel Bagster & Sons, 1854, s. 28–29.
- Frederik Wisse: The Profile Method for the Classification and Evaluation of Manuscript Evidence, as Applied to the Continuous Greek Text of the Gospel of Luke. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1982. ISBN 0-8028-1918-4. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Minuscule 57 at Oxford University