Przejdź do zawartości

Spider-Man w filmie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Fikcyjna postać Spider-Mana, superbohater z komiksów wydawnictwa Marvel Comics, stworzony przez Stana Lee i Steve’a Ditko, jest głównym bohaterem wielu filmów zarówno kinowych, jak i telewizyjnych.

Pierwszym aktorem, który zagrał Petera Parkera / Spider-Mana był Nicholas Hammond, który zagrał w trzech filmach telewizyjnych, które są odcinkami serialu telewizyjnego The Amazing Spider-Man (1977–1978). W 1978 roku Toei Company stworzyła filmowy spin-off serialu telewizyjnego Spider-Man (1978–1979) o tym samym tytule z Shinji Todō jako Takuyi Yamashiro / Spider-Man. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych podejmowano wiele kinowych prób ekranizacji postaci, jednak nie dochodziły one do skutku. W 1999 roku Sony Pictures Entertainment nabyło prawa filmowe do postaci i w kolejnych latach stworzyło dwie serie filmowe: trylogię Spider-Man Sama Raimiego w latach 2002–2007 z Tobeyem Maguire’em w roli głównej oraz filmy Niesamowity Spider-Man Marca Webba w latach 2012–2014 z udziałem Andrew Garfielda.

W lutym 2015 roku The Walt Disney Company i Marvel Studios zawarły umowę z Sony Pictures dotyczącą postaci, która pozwoliła na jej integrację we franczyzę Filmowego Uniwersum Marvela. W latach 2016–2021 powstało sześć filmów z udziałem tego superbohatera, w tym trzy solowe produkcje. Petera Parkera / Spider-Mana zagrał Tom Holland. W 2021 roku ujawniono, że studia planują dalszą współpracę.

W kwietniu 2015 roku poinformowano o planach na film animowany od Sony Pictures Animation. W 2018 roku zadebiutował Spider-Man Uniwersum. Dwie kolejne części zaplanowane są na 2023 i 2024 rok. Głównym bohaterem jest wersja „Ultimate” postaci – Miles Morales, któremu głosu użyczył Shameik Moore. W filmach pojawiają się również inne wersje Spider-Mana.

Filmy o Spider-Manie zostały przeważnie dobrze przyjęte przez krytyków. Osiem solowych filmów, wydanych w latach 2002–2019 zarobiło w sumie ponad 6,3 miliarda dolarów.

Wczesne filmy telewizyjne i japoński Spider-Man (1977–1980)

[edytuj | edytuj kod]
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Przypisy
Spider-Man 14 września 1977 (Stany Zjednoczone)[a] E.W. Swackhamer Alvin Boretz Charles W. Fries, Daniel R. Goodman,
Edward J. Montagne
[1][2]
Spider-Man Strikes Back 5/12 kwietnia 1978 (Stany Zjednoczone)[b]
14 grudnia 1978 (Wielka Brytania)
Ron Satlof Robert Janes Robert Janes, Ron Satlof [3][4][2]
Spider-Man: The Dragon’s Challenge 6 lipca 1979 (Stany Zjednoczone)[c]
23 czerwca 1980 (Wielka Brytania)
Don McDoughall Lionel E. Siegel Lionel E. Siegel [5][6][2]
Spider-Man 22 lipca 1978 (Japonia) Kōichi Takemoto Susumu Takaku Susumu Yoshikawa [7][8][9]

Pod koniec lat siedemdziesiątych powstały dwa fabularne seriale telewizyjne. Pierwszy z nich, The Amazing Spider-Man był emitowany w latach 1977–1978 na antenie CBS[2]. Z odcinka pilotowego serialu The Amazing Spider-Man oraz dwuczęściowych odcinków The Deadly Dust i The Chinese Web powstały filmy telewizyjne: Spider-Man, Spider-Man Strikes Back i Spider-Man: The Dragon’s Challenge, które doczekały się dystrybucji kinowej poza Stanami Zjednoczonymi przez Columbia Pictures oraz wydania VHS[3][5][10][11]. Nicholas Hammond wcielił się w Petera Parkera / Spider-Mana[2]. Jedynymi postaciami z komiksów, poza Peterem Parkerem / Spider-Manem, które pojawiły się w filmach były: J. Jonah Jamesonen, którego zagrali David White i Robert F. Simon; ciocia May Parker, w którą wcieliła się Jeff Donnell oraz Hilly Hicks jako Joe „Robbie” Robertson[2][11].

Drugim serialem, który powstał był japoński Spider-Man z lat 1978–1979, który był luźno inspirowany komiksami. W 1978 roku został wydany jego filmowy spin-off, Spider-Man, który doczekał się dystrybucji kinowej w Japonii. Tytułowym bohaterem był Takuya Yamashiro / Spider-Man, którego zagrał Shinji Tōdō[7][8][9].


Uwagi
  1. Jako pilot telewizyjny.
  2. Jako podwójny odcinek serialu The Deadly Dust.
  3. Jako podwójny odcinek serialu The Chinese Web.

Filmy fabularne (2002–)

[edytuj | edytuj kod]

Seria Spider-Man w reżyserii Sama Raimiego (2002–2007)

[edytuj | edytuj kod]
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Przypisy
Spider-Man 29 kwietnia 2002
21 czerwca 2002 (Polska)
3 maja 2002 (Stany Zjednoczone)
Sam Raimi David Koepp Laura Ziskin,
Ian Bryce
[12][13][14][15][16][17]
Spider-Man 2 22 czerwca 2004
20 sierpnia 2004 (Polska)
30 czerwca 2004 (Stany Zjednoczone)
Alvin Sargent Laura Ziskin,
Avi Arad
[18][19][20][21]
Spider-Man 3 16 kwietnia 2007
4 maja 2007 (Polska)
4 maja 2007 (Stany Zjednoczone)
Sam Raimi, Ivan Raimi,
Alvin Sargent
Laura Ziskin,
Avi Arad,
Grant Curtis
[22][23][24][25]
Logo trylogii Spider-Man

W styczniu 2000 roku Sony Pictures oficjalnie rozpoczęło pracę nad filmem o Spider-Manie i Sam Raimi został zatrudniony na stanowisko reżysera[12]. Całość scenariusza została przypisana Davidowi Koeppowi[13]. W lipcu Tobey Maguire został obsadzony w tytułowej roli[26]. Spider-Man miał premierę w 2002 roku, a w głównych rolach wystąpili również: Willem Dafoe jako główny złoczyńca, Norman Osborn / Zielony Goblin oraz Kirsten Dunst jako Mary Jane Watson, James Franco jako Harry Osborn, Cliff Robertson jako Ben Parker i Rosemary Harris jako May Parker[14].

W maju 2002 roku studio poinformowało, że powstanie druga część[27]. Raimi powrócił na stanowisku reżysera, a scenariusz napisał Alvin Sargent. Spider-Man 2 miał premierę w 2004 roku. Maguire powrócił w tytułowej roli, a jego przeciwnikiem został Alfred Molina jako Doktor Octopus. W filmie wystąpili ponownie Dunst, Franco i Harris, a do obsady dołączyła Donna Murphy jako Rosalie Octavius[18]. W marcu 2004 roku studio potwierdziło, że planowana jest trzecia część, i że na stanowisku reżysera powróci Raimi[28], który napisał scenariusz wspólnie z Sargentem i Ivanem Raimim. Spider-Man 3 miał premierę w 2007 roku. Maguire powrócił jako Peter Parker. Głównymi jego przeciwnikami byli Thomas Haden Church jako Sandman i Topher Grace jako Eddie Brock / Venom. Swoje role powtórzyli również: Dunst, Franco, Harris i J.K. Simmons jako J. Jonah Jameson. Bryce Dallas Howard zagrała Gwen Stacy, a James Cromwell wystąpił jako George Stacy[22].

Po lewej: Tobey Maguire, odtwórca roli Petera Parkera / Spider-Mana w serii Spider-Man; po prawej: Sam Raimi, reżyser tych fiilmów.

W 2008 roku rozpoczęto prace nad filmem Spider-Man 4, Raimi miał powrócić na stanowisku reżysera[29]. Maguire[29] i Dunst mieli powtórzyć swoje role z poprzednich części[30]. W październiku tego samego roku James Vanderbilt został zatrudniony do napisania scenariusza[29]. Nad scenariuszem pracowali również David Lindsay-Abaire i Gary Ross[31]. Natomiast Vanderbilt został zobowiązany przez studio do napisania scenariusza do kolejnych filmów, Spider-Man 5 i Spider-Man 6[29]. W grudniu 2009 roku poinformowano, że John Malkovich negocjuje rolę Adriana Toomesa / Vulture’a, a Anne Hathaway ma zagrać Felicję Hardy[32]. W styczniu 2010 roku Sony Pictures ogłosiło, że anulowało dalszą produkcję czwartej części z powodu odejścia Raimiego. Według doniesień zrezygnował on z dalszych prac nad filmem z powodu braku możliwości dotrzymania planowanej premiery w 2011 roku. Nie odpowiadał mu również żaden z czterech zaproponowanych scenariuszy[33].

W lipcu 2007 roku poinformowano, że planowany jest spin-off trylogii Raimiego skoncentrowanego wokół postaci Eddiego Brocka / Vemoma z Grace’em w głównej roli[34]. Jacob Aaron Estes został zatrudniony do napisania scenariusza[35]. W grudniu 2008 roku zastąpili go Rhett Reese i Paul Wernick. Reżyserią miał zająć się Gary Ross. Jednak projekt w takiej wersji został anulowany[36].

Seria Niesamowity Spider-Man w reżyserii Marca Webba (2012–2014)

[edytuj | edytuj kod]
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Przypisy
Niesamowity Spider-Man
The Amazing Spider-Man
13 czerwca 2012
4 lipca 2012 (Polska)
3 lipca 2012 (Stany Zjednoczone)
Marc Webb James Vanderbilt, Alvin Sargent,
Steve Kloves
Avi Arad,
Matt Tolmach,
Laura Ziskin
[37][38][39][40]
Niesamowity Spider-Man 2
The Amazing Spider-Man 2
10 kwietnia 2014
25 kwietnia 2014 (Polska)
2 maja 2014 (Stany Zjednoczone)
Alex Kurtzman, Roberto Orci,
Jeff Pinkner
Avi Arad,
Matt Tolmach
[41][42][43][44]
Logo serii Niesamowity Spider-Man

W styczniu 2010 roku poinformowano, że Sony Pictures planuje reboot serii z nowym aktorem w tytułowej roli z premierą w 2012 roku[33]. Andrew Garfield został obsadzony w tytułowej roli[45]. Głównym złoczyńcą filmu został Curt Connors / Jaszczur, którego zagrał Rhys Ifans[46]. Niesamowity Spider-Man został wyreżyserowany przez Marka Webba, a za scenariusz odpowiadali James Vanderbilt, Alvin Sargent i Steve Kloves. W głównych rolach wystąpili również Emma Stone jako Gwen Stacy, Denis Leary jako George Stacy, Campbell Scott jako Richard Parker, Irrfan Khan jako Rajit Ratha, Martin Sheen jako Ben Parker i Sally Field jako May Parker[37].

W sierpniu 2011 roku studio wyznaczyło datę premiery sequela[47]. Niesamowity Spider-Man 2 miał premierę w 2014 roku. Garfield powrócił w tytułowej roli, a poza nim swoje role powtórzyli Stone, Scott, Field i Embeth Davidtz jako Mary Parker. Przeciwnikami Spider-Mana byli Max Dillon / Electro zagrany przez Jamiego Foxxa oraz Harry Osborn / Zielony Goblin, w tę rolę wcielił się Dane DeHaan. W głównych rolach wystąpili również: Colm Feore jako Donald Menken i Paul Giamatti jako Aleksei Sytsevich / Rhino[41]. Webb ponownie zajął się reżyserią, a scenariusz napisali Alex Kurtzman, Roberto Orci i Jeff Pinkner[48].

Po lewej: Andrew Garfield, odtwórca roli Petera Parkera / Spider-Mana w serii Niesamowity Spider-Man; po prawej: Marc Webb, reżyser tych fiilmów.

W 2013 roku studio poinformowało, że Niesamowity Spider-Man 3 będzie miał premierę w 2016 roku. Kurtzman, Orci i Pinkner ponownie mieli zająć się scenariuszem. Wyznaczona została również data czwartej części na 2018 roku[49]. W trakcie rozwoju były również spin-offy serii. Sinister Six miał datę premiery zaplanowaną na 2016 rok. Stanowisko reżysera i scenarzysty objął Drew Goddard. Kurtzman, Orci i Ed Solomon zostali zatrudnieni do napisania scenariusza do Venoma. Kurtzman miał zająć się również jego reżyserią[50][36]. We wstępnej fazie rozwoju były też filmy o Felicji Hardy / Black Cat ze scenariuszem Lisy Joy Nolan oraz Spider-Man 2099 z zaplanowaną datą premiery na koniec 2017 roku[34].

Początkowo studio przełożyło datę premiery trzeciej części na 2018 roku bez ustalania daty dla czwartej[51]. Ostatecznie kontynuacje i spin-offy w planowanej wersji zostały anulowane, a studio zdecydowało się na kolejny reboot, tym razem przy współpracy z Marvel Studios[52].

Filmowe Uniwersum Marvela (2016–)

[edytuj | edytuj kod]
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Przypisy
Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
Captain America: Civil War
12 kwietnia 2016
6 maja 2016 (Polska)
6 maja 2016 (Stany Zjednoczone)
Anthony i Joe Russo Christopher Markus, Stephen McFeely Kevin Feige [53][54][55][56]
Spider-Man: Homecoming 28 czerwca 2017
14 lipca 2017 (Polska)
7 lipca 2017 (Stany Zjednoczone)
Jon Watts Jonathan Goldstein, John Francis Daley,
Jon Watts, Christopher Ford,
Chris McKenna, Erik Sommers
Kevin Feige,
Amy Pascal
[57][58][59][60]
Avengers: Wojna bez granic
Avengers: Infinity War
23 kwietnia 2018
26 kwietnia 2018 (Polska)
27 kwietnia 2018 (Stany Zjednoczone)
Anthony i Joe Russo Christopher Markus, Stephen McFeely Kevin Feige [61][62][63][64][65]
Avengers: Koniec gry
Avengers: Endgame
21 kwietnia 2019
25 kwietnia 2019 (Polska)
26 kwietnia 2019 (Stany Zjednoczone)
[66][67][64][65]
Spider-Man: Daleko od domu
Spider-Man: Far From Home
26 czerwca 2019
5 lipca 2019 (Polska)
2 lipca 2019 (Stany Zjednoczone)
Jon Watts Chris McKenna, Erik Sommers Kevin Feige,
Amy Pascal
[68][69][70][71]
Spider-Man: Bez drogi do domu
Spider-Man: No Way Home
13 grudnia 2021
17 grudnia 2021 (Polska)
17 grudnia 2021 (Stany Zjednoczone)
[72][73][74][75][76][77]
Logo serii o Spider-Manie w MCU

W grudniu 2014 roku wskutek ataku hakerskiego na Sony Pictures pojawiły się informacje, że w związku z niezadowalającymi wynikami finansowymi, studio postanowiło anulować plany dotyczące kontynuacji i spin-offów Niesamowitego Spider-Mana, a zamiast tego wznowić serię w formie rebootu, tym razem przy współpracy z Marvel Studios, w ramach wprowadzenia postaci Spider-Mana do Filmowego Uniwersum Marvela[78]. W lutym 2015 roku została oficjalnie ogłoszona współpraca nad filmem z Marvel Studios, a Kevin Feige i Amy Pascal przejęli odpowiedzialność za produkcję filmu[79]. Ujawniono też, że postać zadebiutuje w filmie Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów[80]. Na podstawie umowy między studiami Marvel Studios i Feige zajęli się produkcją filmów ze Spider-Manem finansowanych przez Sony w zamian za 5% z zysków[81]. Należąca do Sony Pictures, Columbia Pictures odpowiadać miała za produkcję wspólnie z Marvel Studios[82]. W kwietniu Feige wyjawił, że film będzie przedstawiał historię nastoletniego Parkera, chodzącego do liceum[83]. W czerwcu poinformowano, że Jon Watts został zatrudniony na stanowisku reżysera, a w roli Petera Parkera / Spider-Mana obsadzono Toma Hollanda[84].

Wojna bohaterów miała premierę w 2016 roku. W filmie tym, poza Hollandem, pojawiła się Marisa Tomei jako May Parker[85]. Pierwszy solowy film, Spider-Man: Homecoming zadebiutował w 2017 roku. Obok Hollanda i Tomei w filmie wystąpili: Michael Keaton jako główny złoczyńca, Adrian Toomes / Vulture, Zendaya, Jacob Batalon, Donald Glover i Tyne Daly oraz Jon Favreau, Gwyneth Paltrow, Chris Evans, Martin Starr i Robert Downey Jr., którzy powtórzyli swoje role z poprzednich produkcji franczyzy. Scenariusz napisali Watts, Jonathan Goldstein, John Francis Daley, Christopher Ford, Chris McKenna i Erik Sommers[86].

Holland później zagrał swoją postać w Avengers: Wojna bez granic z 2018[87] i Avengers: Koniec gry z 2019 roku[88].

Po lewej: Tom Holland, odtwórca roli Petera Parkera / Spider-Mana w MCU; po prawej: Jon Watts, reżyser fiilmów: Spider-Man: Homecoming, Daleko od domu i Bez drogi do domu.

W 2019 roku premierę miał drugi film z serii, Spider-Man: Daleko od domu, ponownie w reżyserii Wattsa i ze scenariuszem McKenny i Sommersa. Przeciwnikiem w filmie został Quentin Beck / Mysterio, którego zagrał Jake Gyllenhaal. Podobnie jak w pierwszej części pojawiły się też inne postacie z franczyzy. Ponownie pojawili się Favreau i Starr, ale również wystąpili: Samuel L. Jackson, Cobie Smulders, Ben Mendelsohn i Sharon Blynn. Poza Hollandem, swoje role z pierwszego filmu powtórzyli również: Tomei, Zendaya i Batalon[71]. W sierpniu 2019 roku studia zakończyły współpracę wskutek braku porozumienia dotyczącego finansów[81], natomiast miesiąc późnej Disney i Sony zawarły nową umową dotyczącą trzeciej części i jednego dodatkowego filmu, obu jako część MCU[72]. Ma stanowisku reżysera ponownie powrócił Watts[75], a scenariusz napisali McKenna i Sommers. Spider-Man: Bez drogi do domu zadebiutował w 2021 roku. Z innych filmów franczyzy ponownie wystąpili Favreau i Starr, a dołączyli do nich Benedict Cumberbatch i Benedict Wong. Holland, Tomei, Zendaya i Batalon również powtórzyli swoje role. Ponadto twórcy filmów postanowili przywrócić aktorów i ich postaci z wcześniejszych filmów o Spider-Manie. Tobey Maguire, Willem Dafoe, Alfred Molina i Thomas Haden Church powrócili z filmów w reżyserii Sama Raimiego z lat 2002–2007, a Andrew Garfield, Jamie Foxx, Rhys Ifans powtórzyli role z filmów w reżyserii Marca Webba z lat 2012–2014[89].

W listopadzie 2021 roku ujawniono, że planowana jest dalsza współpraca z Marvel Studios nad drugą trylogią z Hollandem w tytułowej roli[90].

Filmy animowane – Spider-Verse (2018–)

[edytuj | edytuj kod]
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Przypisy
Spider-Man Uniwersum
Spider-Man: Into the Spider-Verse
1 grudnia 2018
25 grudnia 2018 (Polska)
14 grudnia 2018 (Stany Zjednoczone)
Bob Persichetti,
Peter Ramsey,
Rodney Rothman
Phil Lord,
Rodney Rothman
Avi Arad, Amy Pascal,
Phil Lord, Christopher Miller, Christina Steinberg
[91][92][93][94]
Spider-Man: Poprzez multiwersum
Spider-Man: Across the Spider-Verse
2 czerwca 2023 (Polska)
2 czerwca 2023 (Stany Zjednoczone)
Joaquim Dos Santos,
Kemp Powers,
Justin K. Thompson
David Callaham, Phil Lord, Christopher Miller [95][96][97]
Spider-Man: Beyond the Spider-Verse BRAK DANYCH [95][96][97][98]
Logo Spider-Verse

W listopadzie 2014 roku pojawiły się pierwsze informacje na temat animowanego filmu o Spider-Manie, przygotowywanego przez duet scenarzystów Phila Lorda i Christophera Millera[99]. Film został oficjalnie potwierdzony w kwietniu 2015 roku[100]. W lipcu 2016 roku ujawniono, że na stanowisko reżysera został zatrudniony Bob Persichetti[101]. W tym samym czasie pojawiły się pierwsze informacje, że film będzie opowiadać o Milesie Moralesie, co studio potwierdziło w styczniu 2017 roku. Poinformowano wtedy również, że współreżyserem filmu został Peter Ramsey[102]. Miesiąc później poinformowano, że przy scenariuszu pracował również Alex Hirsch[103]. W grudniu 2017 roku ujawniono, że w filmie pojawi się kilka inkarnacji postaci Spider-Mana. W tym samym miesiącu ujawniono również, że Rodney Rothman jest trzecim współreżyserem filmu[104]. Spider-Man Uniwersum miał premierę w 2018 roku. W oryginalnej wersji językowej głosów postaciom użyczyli: Shameik Moore jako Miles Morales / Spider-Man, Jake Johnson jako Peter B. Parker / Spider-Man, Hailee Steinfeld jako Gwen Stacy / Spider-Gwen, Mahershala Ali jako Aaron Davis / Prowler, Brian Tyree Henry jako Jefferson Davis, Lily Tomlin jako May Parker, Lauren Vélez jako Rio Morales, John Mulaney jako Peter Porker / Spider-Kwik, Kimiko Glenn jako Peni Parker / SP//dr, Nicolas Cage jako Peter Parker / Spider-Man Noir i Liev Schreiber jako Wilson Fisk / Kingpin[91].

Shameik Moore, głos Milesa Moralesa / Spider-Mana w filmach Spider-Verse

Pod koniec listopada 2018 roku ujawniono, że studio pracuje zarówno nad kontynuacją, jak i nad spin-offem filmu[105]. Joaquim Dos Santos został zatrudniony na stanowisku reżysera kontynuacji, a David Callaham jako jej scenarzysta. Ma ona opowiadać dalszą historię Milesa Moralesa. Spin-off natomiast ma się koncentrować wokół kobiecych postaci uniwersum, takich jak Spider-Gwen, Spider-Woman i Silk. Za jego scenariusz ma odpowiadać Bek Smith[106]. Na początku 2021 roku poinformowano, że Lord i Liller napisali scenariusz razem z Callahamem oraz że Kemp Powers i Justin K. Thompson również odpowiadają za reżyserię[96].

W grudniu poinformowano, że po napisaniu scenariusza okazało się, że historia jest zbyt obszerna na jeden film i zdecydowano się na rozdzielnie go na dwie części. Spider-Man: Poprzez multiwersum miał premierę w 2023 rok[97]. Moore, Johnson i Steinfeld oraz Oscar Isaac jako Miguel O’Hara / Spider-Man 2099 ponownie udzielili głosów swoim postaciom[95]. Ponadto Issa Rae użyczyła głosu Jessice Drew / Spider-Woman[107]. Druga część, Spider-Man: Beyond the Spider-Verse, miała zadebiutować w 2024 roku[97], jednak w lipcu 2023 roku Sony Pictures zdecydowało o opóźnieniu premiery filmu[98].

Po premierze Spider-Man Uniwersum ujawniono, że studio rozważa również serię krótkometrażówek o Spider-Kwiku[108] oraz telewizyjny serial animowany koncentrujący się na postaciach z filmu[109]. W kwietniu 2019 roku Lord i Miller podpisali kontrakt z Sony Pictures Television dotyczący stworzenia seriali animowanych[110]. Do wydania DVD i Blu-ray filmu Spider-Man Uniwersum dołączono film krótkometrażowy Spider-Ham: Caught in a Ham, w którym Mulaney powraca jako głos jako Petera Porkera / Spider-Kwika[111].

Pozostałe pojawienia się w filmach

[edytuj | edytuj kod]

Obsada

[edytuj | edytuj kod]

Filmy telewizyjne i japoński Spider-Man

[edytuj | edytuj kod]
Postać Spider-Man
(1977)
Spider-Ham
Strikes Back

(1978)
Spider-Man:
The Dragon’s Challenge

(1979)
Spider-Man
(1978)
przedstawieni w filmach związanych z serialem The Amazing Spider-Man
Barbera Michael Pataki[2][11]  
Rita Conway   Chip Fields[2][11]  
J. Jonah Jameson David White[2][11] Robert F. Simon[2][11]  
Julie Masters   Ellen Bry[2][11]  
May Parker Jeff Donnell[2][11]  
Peter Parker
Spider-Man
Nicholas Hammond[2][11]  
Joe „Robbie” Robertson Hilly Hicks[2][11]  
przedstawieni w filmach związanych z serialem Spider-Man
Takuya Yamashiro
Spider-Man
  Shinji Tōdō[9]

Filmy fabularne

[edytuj | edytuj kod]
Postać Seria Spider-Man
(2002–2007)
Seria Niesamowity Spider-Man
(2012–2014)
Filmowe Uniwersum Marvela
(2017–)
Spider-Man
(2002)
Spider-Man 2
(2004)
Spider-Man 3
(2007)
Niesamowity Spider-Man
(2012)
Niesamowity Spider-Man 2
(2014)
Spider-Man:
Homecoming

(2017)
Spider-Man:
Daleko od domu

(2019)
Spider-Man:
Bez drogi do domu

(2021)

Seria Spider-Man w reżyserii Sama Raimiego

[edytuj | edytuj kod]
przedstawieni w filmie Spider-Man
Betty Brant Elizabeth Banks[118][119][22]  
Dennis Carradine Michael Papajohn[120]   Michael Papajohn[120]  
Ted Hoffman Ted Raimi[121]  
Bernard Houseman John Paxton[122]  
J. Jonah Jameson J.K. Simmons[14][123][22]  
Harry Osborn
Nowy Goblin
James Franco[124][125][22]  
Norman Osborn
Zielony Goblin
Willem Dafoe[126][127][22]   Willem Dafoe[128]
Ben Parker Cliff Robertson[129][18][22]  
May Parker Rosemary Harris[129][123][22]  
Peter Parker
Spider-Man
Tobey Maguire[26][130][22]   Tobey Maguire[89]
Mary Jane Watson Kirsten Dunst[131][130][22]  
Robbie Robertson Bill Nunn[14][18][22]  
Flash Thompson Joe Manganiello[14]   Joe Manganiello[132]  
przedstawieni w filmie Spider-Man 2
Curt Connors   Dylan Baker[133][22]  
pan Ditkovitch   Elya Baskin[134]  
Ursula Ditkovitch   Mageina Tovah[135]  
Otto Octavius
Doktor Octopus
  Alfred Molina[136]   Alfred Molina[137]
Rosalie Octavius   Donna Murphy[133]  
przedstawieni w filmie Spider-Man 3
Eddie Brock
Venom
  Topher Grace[22]  
Flint Marko
Sandman
  Thomas Haden Church[22]   Thomas Haden Church[138]
Gwen Stacy   Bryce Dallas Howard[22]  
George Stacy   James Cromwell[22]  

Seria Niesamowity Spider-Man w reżyserii Marca Webba

[edytuj | edytuj kod]
przedstawieni w filmie Niesamowity Spider-Man
Curt Connors
Jaszczur
  Rhys Ifans[46]   Rhys Ifans[138]
Gustav Fiers   Michael Massee[139][140]  
Ben Parker   Martin Sheen[37]  
Mary Parker   Embeth Davidtz[37][41]  
May Parker   Sally Field[37][41]  
Peter Parker
Spider-Man
  Andrew Garfield[45][48]   Andrew Garfield[89]
Richard Parker   Campbell Scott[37][41]  
Gwen Stacy   Emma Stone[141][142]  
Helen Stacy   Kari Coleman[143][41]  
George Stacy   Denis Leary[144][41]  
Rajit Ratha   Irrfan Khan[37]  
przedstawieni w filmie Niesamowity Spider-Man 2
Max Dillon
Electro
  Jamie Foxx[145]   Jamie Foxx[146]
Donald Menken   Colm Feore[147]  
Harry Osborn
Zielony Goblin
  Dane DeHaan[148]  
Aleksei Sytsevich
Rhino
  Paul Giamatti[147]  

Filmowe Uniwersum Marvela

[edytuj | edytuj kod]
przedstawieni w innych produkcjach MCU
Nick Fury   Samuel L. Jackson[149]  
Roger Harrington   Martin Starr[150][151][152]
Maria Hill   Cobie Smulders[149]  
Harold „Happy” Hogan   Jon Favreau[153][154][155]
Matt Murdock   Charlie Cox[156]
May Parker   Marisa Tomei[157][158][159]
Peter Parker
Spider-Man
  Tom Holland[84][71][72]
Tony Stark
Iron Man
  Robert Downey Jr.[160]  
Stephen Strange   Benedict Cumberbatch[161]
Wong   Benedict Wong[128]
przedstawieni w filmie Spider-Man: Homecoming
Betty Brandt   Angourie Rice[150][151][162]
Aaron Davis   Donald Glover[163]  
Anne Marie Hoag   Tyne Daly[163]  
Jason Ionello   Jorge Lendeborg Jr.[150][164][165]
Michelle „MJ” Jones-Watson   Zendaya[166][167][168]
Ned Leeds   Jacob Batalon[169][170][171]
Eugene „Flash” Thompson   Tony Revolori[150][172][173]
Adrian Toomes
Vulture
  Michael Keaton[174]  
Andre Wilson   Hannibal Buress[150]   Hannibal Buress[175]
przedstawieni w filmie Spider-Man: Daleko od domu
Quentin Beck
Mysterio
  Jake Gyllenhaal[176]  
Julius Dell   J.B. Smoove[177][178]
J. Jonah Jameson   J.K. Simmons[179][180]

Filmy animowane

[edytuj | edytuj kod]
Postać Spider-Man
Uniwersum

(2018)
Spider-Ham:
Caught in a Ham

(2019)
Spider-Man:
Poprzez multiwersum

(2023)
Spider-Man:
Beyond the Spider-Verse

(2024)
przedstawieni w filmie Spider-Man: Uniwersum
Aaron Davis
Prowler
Mahershala Ali[181]  
Jefferson Davis Brian Tyree Henry[181]  
Wilson Fisk
Kingpin
Liev Schreiber[182]  
Miles Morales
Spider-Man
Shameik Moore[183]   Shameik Moore[107][95]
Rio Morales Lauren Vélez[182]  
Miguel O’Hara
Spider-Man 2099
Oscar Isaac[184]   Oscar Isaac[95]
May Parker Lily Tomlin[182]  
Peni Parker
SP//dr
Kimiko Glenn[185]  
Peter B. Parker
Spider-Man
Jake Johnson[186]   Jake Johnson[187]  
Peter Parker
Spider-Man Noir
Nicolas Cage[185]  
Peter Porker
Spider-Kwik
John Mulaney[185][188]  
Gwen Stacy
Spider-Gwen
Hailee Steinfeld[182]   Hailee Steinfeld[107][95]
przedstawieni w Spider-Man: Poprzez multiwersum
Jessica Drew
Spider-Woman
  Issa Rae[107]  

Odbiór

[edytuj | edytuj kod]

Wyniki Box office

[edytuj | edytuj kod]
Film Data premiery Dochód Budżet [w mln USD] Przypis
w Polsce na świecie w Polsce [USD] na świecie [USD]
Spider-Man 21 czerwca 2002 29 kwietnia 2002 1 516 737 821 708 551 139 [189]
Spider-Man 2 20 sierpnia 2004 22 czerwca 2004 958 651 788 618 317 200 [190]
Spider-Man 3 4 maja 2007 16 kwietnia 2007 1 470 550 894 983 373 258 [191]
Niesamowity Spider-Man
(The Amazing Spider-Man)
4 lipca 2012 13 czerwca 2012 1 475 760 757 930 663 230 [192]
Niesamowity Spider-Man 2
(The Amazing Spider-Man 2)
25 kwietnia 2014 10 kwietnia 2014 1 607 378 708 982 323 293 [193]
Spider-Man: Homecoming 14 lipca 2017 28 czerwca 2017 2 692 532 880 166 924 175 [194]
Spider-Man Uniwersum
(Spider-Man: Into the Spider-Verse)
25 grudnia 2018 1 grudnia 2018 1 911 785 375 540 831 90 [195]
Spider-Man: Daleko od domu
(Spider-Man: Far From Home)
5 lipca 2019 26 czerwca 2019 4 485 734 1 131 927 996 160 [196]
Suma 16 119 127 6 359 858 978 1 545

Oceny krytyków

[edytuj | edytuj kod]
Film Rotten Tomatoes Metacritic Przypis
procent pozytywnych ilość recenzji średnia ilość recenzji średnia ważona
Spider-Man 90% 245 7,63/10 38 73/100 [197][198]
Spider-Man 2 93% 273 8,3/10 41 83/100 [199][200]
Spider-Man 3 63% 259 6,23/10 40 59/100 [201][202]
Niesamowity Spider-Man
(The Amazing Spider-Man)
73% 331 6,64/10 42 66/100 [203][204]
Niesamowity Spider-Man 2
(The Amazing Spider-Man 2)
51% 307 5,77/10 50 53/100 [205][206]
Spider-Man: Homecoming 92% 390 7,7/10 51 73/100 [207][208]
Spider-Man Uniwersum
(Spider-Man: Into the Spider-Verse)
97% 381 8,77/10 50 87/100 [209][210]
Spider-Man: Daleko od domu
(Spider-Man: Far From Home)
91% 443 7,4/10 51 69/100 [211][212]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Spider-man [Pilot (1977)]. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2021-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-08)]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n Earl Green: Amazing Spider-Man. The Log Book. [dostęp 2021-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-10)]. (ang.).
  3. a b Spider-man Strikes Back. British Board of Film Classification. [dostęp 2021-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-08)]. (ang.).
  4. Spider-man Strikes Back (1992). Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2021-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-08)]. (ang.).
  5. a b Spider-man – The Dragon’s Challenge. British Board of Film Classification. [dostęp 2021-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-08)]. (ang.).
  6. Spider-Man: The Dragon’s Challenge (1979). Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2021-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-08)]. (ang.).
  7. a b Jonathon Greenall: Spider-Man: Far From Known – The Spider-Man Film You’ve Never Seen. CBR.com. [dostęp 2021-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-08)]. (ang.).
  8. a b Spider-Man. DVD Planet Store. [dostęp 2021-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-19)]. (ang.).
  9. a b c Donnie Lederer: After Watching ‘Marvel’s 616', Take a Deeper Dive into „Japanese Spider-Man”. marvel.com. [dostęp 2020-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-06)]. (ang.).
  10. Douglas Laman: The Original Live-Action Spider-Man Trilogy You Never Saw. Looper. [dostęp 2020-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-27)]. (ang.).
  11. a b c d e f g h i j Andy Mangels. Spinning the Story of the Amazing Spider-Man. „Back Issue!”. 44, s. 44–48, 2010-10. TwoMorrows Publishing. ISSN 1932-6904. 
  12. a b The Movie Guys: ‘Play It to the Bone’ leaves moviegoers punchy. Las Vegas Sun. [dostęp 2000-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  13. a b Michael A. Hiltzik: Untangling the Web. Los Angeles Times. [dostęp 2002-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-22)]. (ang.).
  14. a b c d e J.R. Jones: Spider-Man. Chicago Reader. [dostęp 2002-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-07)]. (ang.).
  15. Peter Bowes: Spider-Man weaves his magic. BBC News. [dostęp 2002-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  16. Rekordowy Spider-Man. Interia.pl. [dostęp 2002-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (pol.).
  17. Premiere of „Spider-Man”. zimbio.com. [dostęp 2020-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-21)]. (ang.).
  18. a b c d A. O. Scott: FILM REVIEW; Putting Action After Feelings Of a Superhero. The New York Times. [dostęp 2004-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-28)]. (ang.).
  19. June 2004 Movie Releases. Movie Fone. [dostęp 2020-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-25)]. (ang.).
  20. „Spider-Man 2" oraz „Książę i ja” od dzisiaj w kinach. Onet.pl. [dostęp 2004-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (pol.).
  21. Fred Prouser: Stan Lee at the Spider-Man 2 premiere in 2004. abc.net.au. [dostęp 2019-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  22. a b c d e f g h i j k l m n o p Todd McCarthy: Spider-Man 3 review. Variety. [dostęp 2007-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-08)]. (ang.).
  23. Ian Mohr: 'Spider-Man 3' sets records. Variety. [dostęp 2007-05-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  24. „Spider-Man 4" za cztery lata. Wirtualna Polska. [dostęp 2007-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  25. Sophie Hardach: „Spider-Man 3" shows soul-searching superhero. Reuters. [dostęp 2007-04-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-13)]. (ang.).
  26. a b Michael Fleming, Claude Brodesser: Maguire spins ‘Spider-Man’. Variety. [dostęp 2000-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  27. Spider-Man sequel set for 2004. BBC News. [dostęp 2002-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-23)]. (ang.).
  28. Nicole LaPorte: Spidey spins web for a third time. Variety. [dostęp 2004-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-05)]. (ang.).
  29. a b c d Shawn Adler: Tobey Maguire, Sam Raimi Sign On For 'Spider-Man 4': Report. MTV. [dostęp 2008-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  30. Rodrigo Perez: EXCLUSIVE: Sam Raimi ‘Can’t Imagine’ Doing ‘Spider-Man 4’ Without Kirsten Dunst, Only Working On Fourth Film. MTV. [dostęp 2009-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  31. Michael Fleming: Sony sets writer to spin ‘Spider-Man’. Variety. [dostęp 2009-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-19)]. (ang.).
  32. Kyle Buchanan: EXCLUSIVE: Spider-Man 4 Circling John Malkovich, Anne Hathaway. Movie Line. [dostęp 2009-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  33. a b Exclusive: 'Spider-Man 4' Scrapped; Sam Raimi & Tobey Maquaire & cast out; Franchise Reboot for 2012. Variety. [dostęp 2000-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  34. a b Paul Fischer: Avi Arad for “Bratz”. darkhorizons.com. [dostęp 2007-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-02)]. (ang.).
  35. Steven Zeitchik: Sony may spin Spidey foe ‘Venom’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2008-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-17)]. (ang.).
  36. a b Dominic Patten: Sony Sets Spider-Man Spinoffs ‘Venom,’ ‘Sinister Six’ With New “Franchise Brain Trust”. Deadline Hollywood. [dostęp 2013-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-04)]. (ang.).
  37. a b c d e f g Boyd van Hoeji: The Amazing Spider-Man. Variety. [dostęp 2012-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-14)]. (ang.).
  38. Chris Gallagher, Elaine Lies: Spider-Man swings into Tokyo for „Amazing” premiere. Yahoo. [dostęp 2012-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  39. Katarzyna Sobiechowska-Szuchta: „Niesamowity Spider-Man” od 4 lipca w kinach. RMF24. [dostęp 2012-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  40. Grady Smith: Box office update: ‘The Amazing Spider-Man’ earns a record-breaking $35 million on Tuesday. Entertainment Weekly. [dostęp 2012-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-06)]. (ang.).
  41. a b c d e f g Guy Lodge: Film Review: ‘The Amazing Spider-Man 2’. Variety. [dostęp 2014-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-08)]. (ang.).
  42. „The Amazing Spider-Man 2" premiere. CBS News. [dostęp 2014-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-22)]. (ang.).
  43. „Niesamowity Spider-Man 2": fragment filmu. Onet.pl. [dostęp 2014-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (pol.).
  44. Anita Bush: FINAL BOX OFFICE: ‘Amazing Spider-Man 2’ – $91.6M; ‘The Other Woman’ Holding Strong; ‘Rio 2’ Passes $100M. Deadline Hollywood. [dostęp 2014-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-19)]. (ang.).
  45. a b It’s Official! Andrew Garfield to Play Spider-Man!. Coming Soon. [dostęp 2010-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  46. a b Jeff Sneider: Exclusive: Sony’s New ‘Spider-Man’ Villain Is … The Lizard!. The Wrap. [dostęp 2010-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-30)]. (ang.).
  47. Ben Kendrick: Sony Schedules 'The Amazing Spider-Man 2' Release Date. Screen Rant. [dostęp 2011-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  48. a b Tatiana Siegel: Andrew Garfield and Director Marc Webb to Return for ‘Amazing Spider-Man’ Sequel. The Hollywood Reporter. [dostęp 2012-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-26)]. (ang.).
  49. Pamela McClintock: Sony Sets Release Dates for Third and Fourth ‘Amazing Spider-Man’ Films. The Hollywood Reporter. [dostęp 2013-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-04)]. (ang.).
  50. Simon Brew: EXCLUSIVE: Sinister Six and Venom Movies Will Arrive Before Amazing Spider-Man 4. Den of Geek. [dostęp 2014-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-25)]. (ang.).
  51. Dave McNary: Sony Pushes Back ‘Spider-Man 3’ to 2018, Dates ‘Sinister Six’ for 2016. Variety. [dostęp 2014-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-17)]. (ang.).
  52. Marc Graser, Brent Lang: Spider-Man: How Sony, Marvel Will Benefit from Unique Deal (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2015-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-09)]. (ang.).
  53. Rebecca Ford, Borys Kit: Marvel Reveals Complete Phase 3 Plans, Dates 'Black Panther,' 'Inhumans,' ‘Avengers: Infinity War’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  54. Marvel Studios Begins Production on Marvel’s 'Captain America: Civil War’. marvel.com. [dostęp 2015-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  55. Brian Truitt: Exclusive: Marvel launches program for girl scientists. USA Today. [dostęp 2016-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  56. Kapitan Ameryka 3 z nowym Spider-Manem! Świeży zwiastun filmu Kapitan Ameryka: Wojna Bohaterów. Eska.pl. [dostęp 2016-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  57. Marc Storm: SDCC 2016: ‘SPIDER-MAN: HOMECOMING’ INTRODUCES ITS VILLAIN. marvel.com. [dostęp 2016-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  58. Rebecca Ford: ‘Jumanji’ Release Date Pushed, ‘Spider-Man’ Shifts. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  59. Spider-Man: The Homecoming Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2017-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  60. Robert Skowroński: Co z wujkiem Benem w „Spider-Man: Homecoming”?. Antyradio. [dostęp 2017-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  61. Eric Goldman: MARVEL STUDIOS’ ‘AVENGERS: INFINITY WAR’ OpenING ON APRIL 27. marvel.com. [dostęp 2018-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  62. Christine Dinh: THE AVENGERS REASSEMBLE ON THE SET OF ‘AVENGERS: INFINITY WAR’ TO TAKE ON THANOS. marvel.com. [dostęp 2018-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  63. „Avengers: wojna bez granic”. O tym zwiastunie się mówi. Dziennik Gazeta Prawna. [dostęp 2017-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  64. a b Marc Storm: Joe & Anthony Russo to Direct 2-Part Marvel’s ‘Avengers: Infinity War’ Event. marvel.com. [dostęp 2015-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  65. a b Devin Faraci: Markus & McFeely Will Write INFINITY WAR. BadassDigest.com. [dostęp 2015-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  66. Avengers: Endgame Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2019-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  67. Mateusz Chrzczonowski: Znamy daty premier filmów IV fazy MCU aż do 2022 roku!. Movies Room. [dostęp 2018-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  68. Sandy Shaefer: Spider-Man: Far From Home Release Date Moves Up 3 Days. Screen Rant. [dostęp 2019-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  69. SPIDERMAN: FAR FROM HOME PREMIERE, LA. Average Socialite. [dostęp 2019-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  70. Spider-Man: Daleko od domu – premiera, zwiastun, obsada. Kiedy w kinach?. Eska.pl. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  71. a b c Owen Gleiberman: Film Review: ‘Spider-Man: Far From Home’. Variety. [dostęp 2019-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-07)]. (ang.).
  72. a b c Brent Lang: Spider-Man Will Stay in the Marvel Cinematic Universe. Variety. [dostęp 2019-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  73. Mike Fleming Jr: Next Post-‘Spider-Man’ Skirmish For Sony & Disney: A Tug Of War Over ‘Spider-Man’ Helmer Jon Watts?. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  74. Jordan Moreau: ‘Spider-Man: Far From Home’ Sequel Delayed to December 2021. Variety. [dostęp 2020-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-24)]. (ang.).
  75. a b Ruben V. Nepales: Tom Holland excited to shoot ‘Spider-Man 3,’ says story is ‘absolutely ‘insane’. Inquirer. [dostęp 2020-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-02)]. (ang.).
  76. Spider-Man: No Way Home. United International Pictures. [dostęp 2021-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-01)]. (pol.).
  77. Gregory Lawrence: Exclusive: 'Spider-Man: No Way Home’ Run Time Revealed. Collider. [dostęp 2021-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-09)]. (ang.).
  78. Josh Wilding: Details On Marvel/Sony SPIDER-MAN Deal; Drew Goddard Eyed To Direct Solo Movie. Comic Book Movie. [dostęp 2014-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-12)]. (ang.).
  79. Sony Pictures Entertainment Brings Marvel Studios Into The Amazing World Of Spider-Man. marvel.com. [dostęp 2015-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-25)]. (ang.).
  80. Sean O’Connell: Spider-Man Will Make His Marvel Debut In This Phase 3 Movie. Cinema Blend. [dostęp 2015-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-21)]. (ang.).
  81. a b Mike Fleming Jr: Disney-Sony Standoff Ends Marvel Studios & Kevin Feige’s Involvement In ‘Spider-Man’. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-08-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-01)]. (ang.).
  82. Oliver Sava: What Tom Holland has that other Spider-Mans haven’t. Vox. [dostęp 2017-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  83. Adam Chitwood: SPIDER-MAN: Kevin Feige Confirms Peter Parker; Talks High School Spidey. Collider. [dostęp 2015-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-09)]. (ang.).
  84. a b Sony Pictures and Marvel Studios Find Their ‘Spider-Man’ Star and Director. marvel.com. [dostęp 2015-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-09)]. (ang.).
  85. Justin Chang: Film Review: ‘Captain America: Civil War’. Variety. [dostęp 2016-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-07)]. (ang.).
  86. Owen Gleiberman: Film Review: ‘Spider-Man: Homecoming’. Variety. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-21)]. (ang.).
  87. Owen Gleiberman: Film Review: ‘Avengers: Infinity War’. Variety. [dostęp 2018-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-30)]. (ang.).
  88. Peter Debruge: Film Review: ‘Avengers: Endgame’. Variety. [dostęp 2019-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-17)]. (ang.).
  89. a b c Peter Debruge: ‘Spider-Man: No Way Home’ Review: Tom Holland Cleans Out the Cobwebs of Sprawling Franchise With Multiverse Super-Battle. Variety. [dostęp 2021-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-14)]. (ang.).
  90. Aaron Couch: Marvel and Sony Planning More ‘Spider-Man’ Beyond ‘No Way Home,’ Says Producer Amy Pascal. The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-29)]. (ang.).
  91. a b Peter Debruge: Film Review: ‘Spider-Man: Into the Spider-Verse’. Variety. [dostęp 2018-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-28)]. (ang.).
  92. Kirsten Chuba: 'Spider-Man: Into the Spider-Verse’ Stars Honor Stan Lee. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-22)]. (ang.).
  93. Bartosz Kęprowski: Spider-Man Uniwersum – pełny zwiastun animacji!. moviesroom.pl. [dostęp 2018-06-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-12)]. (pol.).
  94. Nicole Sobon: Sony’s Animated Spider-Man Movie Release Date Pushed Up. CBR.com. [dostęp 2017-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-04)]. (ang.).
  95. a b c d e f Devan Coggan: Miles Morales is back in first look at Spider-Man: Across the Spider-Verse (Part One). Entertainment Weekly. [dostęp 2021-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-05)]. (ang.).
  96. a b c Adam B.Vary: ‘Spider-Man: Into the Spider-Verse’ Sequel Snares New Directing Trio (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2021-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-05)]. (ang.).
  97. a b c d ‘Spider-Man: Across The Spider-Verse’ Fresh Footage Shown At CinemaCon, Part 2’s Title Revealed. [dostęp 2022-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-14)]. (ang.).
  98. a b Matt Donnelly: ‘Beyond the Spider-Verse’ Taken Off Sony Release Calendar as Strikes Delay ‘Kraven’ and ‘Ghostbusters’ Sequel to 2024. Variety, 2023-07-28. [dostęp 2023-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-29)]. (ang.).
  99. Ben Fritz: Sony, Marvel Discussed Spider-Man Movie Crossover. The Wall Street Journal. [dostęp 2014-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-27)]. (ang.).
  100. ‘Spider-Man’ Animated Movie Coming in 2018. Variety. [dostęp 2015-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-22)]. (ang.).
  101. Borys Kit: Sony Unveils Plans for Animated ‘Spider-Man’ and ‘Emojimovie: Express Yourself’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-02)]. (ang.).
  102. Scott Mendelson: Sony’s Animated ‘Spider-Man’ Movie To Star Miles Morales. Forbes. [dostęp 2017-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-21)]. (ang.).
  103. Umberto Gonzalez: Sony’s Animated ‘Spider-Man’ Movie Adds Alex Hirsch as Story Contributor (Exclusive). The Wrap. [dostęp 2017-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-28)]. (ang.).
  104. Bruce Haring: ‘Spider-Man: Into The Spider-Verse’ First Look Trailer Unveiled in Brazil. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)]. (ang.).
  105. Dave McNary: Sony Developing 'Spider-Man: Into the Spider-Verse’ Sequel and Spinoff. Variety. [dostęp 2018-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-22)]. (ang.).
  106. Borys Kit: 'Spider-Man: Into the Spider-Verse’ Sequel and All-Female Spinoff in the Works From Sony (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-28)]. (ang.).
  107. a b c d Borys Kit: Issa Rae Joins ‘Spider-Man: Into the Spider-Verse’ Sequel (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-21)]. (ang.).
  108. Adam Bernhardt: 'Spider-Man: Into the Spider-Verse’ Producers Want Spider-Ham Spinoffs. Comic Book. [dostęp 2018-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-20)]. (ang.).
  109. Brooks Barnes: Sony’s Chief Plans to Make Entertainment Assets a Priority. The New York Times. [dostęp 2019-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-01)]. (ang.).
  110. Lesley Goldberg: Phil Lord, Chris Miller Developing Marvel TV Universe With Nine-Figure Sony Overall Deal. The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-07)]. (ang.).
  111. Devan Coggan: Watch an exclusive clip from Spider-Ham’s new Spider-Verse short. Entertainment Weekly. [dostęp 2019-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-16)]. (ang.).
  112. A Heroic new attraction for Summer 2010. Madame Tussaud. [dostęp 2012-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-16)]. (ang.).
  113. Madame Tussauds New York Debuts Their Marvel Superheroes Exhibit. Superhero Hype. [dostęp 2012-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-15)]. (ang.).
  114. Yip Wai Yee: Marvel 4D cinema and figures at Madame Tussauds Singapore. The Straits Times. [dostęp 2017-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-03)]. (ang.).
  115. Marvel Super Heroes 4D Experience. Radio Times. [dostęp 2021-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-19)]. (ang.).
  116. Devan Coggan: Those Venom post-credits scenes, explained. Entertainment Weekly. [dostęp 2018-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-11)]. (ang.).
  117. Ryan Britt: Unpacking the Venom: Let There Be Carnage Post-Credits Scene. Vulture. [dostęp 2021-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-01)]. (ang.).
  118. Nick Romano: ‘Spider-Man’: Elizabeth Banks Says She Was Deemed “Too Old” to Play Mary-Jane. Collider. [dostęp 2016-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-08)]. (ang.).
  119. Spider-Man 2 (2004). Yahoo. [dostęp 2007-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  120. a b Jim Vejvoda: A Spidey Villain Returns?. IGN. [dostęp 2009-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-12)]. (ang.).
  121. Ted Raimi. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2020-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-29)]. (ang.).
  122. John Paxton. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2020-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-23)]. (ang.).
  123. a b Brian Hiatt: A first look at Doc Ock, Spider-Man 2s villain. Entertainment Weekly. [dostęp 2003-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  124. Spider-Man: Do We Have the Son of the Green Goblin Here?. IGN. [dostęp 2000-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  125. Ryan J. Downey: 'Spider-Man 2' Villian Doc Oct Cast. MTV. [dostęp 2003-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  126. More Spider-Man Casting News: Dafoe Is Green Goblin. IGN. [dostęp 2000-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  127. Violeta Kovacsics: The Three Faces of Spidey: Spiderman 2. Senses of Cinema. [dostęp 2004-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-11)]. (ang.).
  128. a b Matt Donnelly: ‘Spider-Man: No Way Home’ Trailer Officially Drops, Multiverse Villains Descend on Tom Holland. Variety. [dostęp 2021-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-25)]. (ang.).
  129. a b Peter Travers: Spider-Man review. Rolling Stone. [dostęp 2002-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-02)]. (ang.).
  130. a b Spider-Man sequel set for 2004. BBC News. [dostęp 2002-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-23)]. (ang.).
  131. Kirsten Dunst beats American Beauty to Spider-Man. The Guardian. [dostęp 2000-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-09)]. (ang.).
  132. 10 Weirdest Cameos In Spider-Man Movies. What Culture. [dostęp 2019-11-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-10)]. (ang.).
  133. a b Additional casting in THE AMAZING SPIDER-MAN!!!. Ain’t It Cool. [dostęp 2003-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  134. Elya Baskin. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2020-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-14)]. (ang.).
  135. Mageina Tovah. Brytyjski Instytut Filmowy. [dostęp 2020-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  136. Brian Hiatt: Eight Arms to Hold You. Entertainment Weekly. [dostęp 2003-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-25)]. (ang.).
  137. Jeff Sneider: 'Spider-Man 3' Bringing Back Alfred Molina’s Doctor Octopus & Past Peter Parkers. Collider. [dostęp 2020-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-08)]. (ang.).
  138. a b Jeremy Mathai: Spider-Man: No Way Home Will Bring Back Two More Legacy Villains. /Film. [dostęp 2021-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-27)]. (ang.).
  139. Sean O’Connell: Who Is That Guy in the ‘The Amazing Spider-Man’ Post-Credit Scene?. Screen Crush. [dostęp 2012-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-29)]. (ang.).
  140. David Sims: Do Audiences Realize ‘The Amazing Spider-Man’ is Trying to Launch a Spinoff?. The Atlantic. [dostęp 2014-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  141. Mike Fleming Jr: ‘SPIDER-MAN’ UPDATE: Emma Stone To Be Offered Role Of Mary Jane Watson. Entertainment Weekly. [dostęp 2010-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-30)]. (ang.).
  142. Adam B. Vary: 'Amazing Spider-Man 2': Shailene Woodley offered Mary Jane Watson. Entertainment Weekly. [dostęp 2012-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-06)]. (ang.).
  143. The Amazing Spider-Man Blu-ray + DVD Review. DVD Izzy. [dostęp 2012-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-28)]. (ang.).
  144. Borys Kit: EXCLUSIVE: Denis Leary to Join Spider-Man Reboot. The Hollywood Reporter. [dostęp 2010-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-05)]. (ang.).
  145. Josh Wigler: Exclusive: ‘Spider-Man’ Villian Jamie Foxx reveals major origin details. MTV. [dostęp 2012-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  146. Adam Holmes: Jamie Foxx Confirms Electro Return For Spider-Man 3 And More. Cinema Blend. [dostęp 2020-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-03)]. (ang.).
  147. a b Joshua Nealey: ‘The Amazing Spider-Man 2’ synopsis revealed, Paul Giamatti and Colm Feore officially join cast. Hypable. [dostęp 2013-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-17)]. (ang.).
  148. Borys Kit: Dane DeHaan to Play Harry Osborn in ‘Spider-Man’ Sequel. The Hollywood Reporter. [dostęp 2012-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-04)]. (ang.).
  149. a b Kyle Buchanan: Spider-Man: Far From Home Adds Samuel L. Jackson, Cobie Smulders. Vulture. [dostęp 2018-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-09)]. (ang.).
  150. a b c d e Meagan Damore: Spider-Man: Homecoming: Gwyneth Paltrow & Jennifer Connelly Confirmed. CBR.com. [dostęp 2017-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  151. a b Hannah Shaw-Williams: Far From Home Set Photos Confirm Iconic Comic Book Couple. Screen Rant. [dostęp 2018-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-21)]. (ang.).
  152. Michael Thomas: 'Spider-Man: No Way Home’: Release Date, Cast, Plot Details, and Everything We Know So Far. Collider. [dostęp 2021-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-01)]. (ang.).
  153. Justin Kroll: Jon Favreau to Reprise ‘Iron Man’ Role in ‘Spider-Man: Homecoming’ (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2016-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  154. Sam Warner: Spider-Man: Far from Home set picture confirms the return of an MCU favourite. Digital Spy. [dostęp 2018-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-05)]. (ang.).
  155. Sean O’Connell: Tom Holland’s Spider-Man 3 Likely Bringing Back An Important Collaborator. Cinema Blend. [dostęp 2020-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-02)]. (ang.).
  156. Tom Power: Spider-Man: No Way Home ending explained: major cameos, post-credits and more. TechRadar. [dostęp 2021-12-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-15)]. (ang.).
  157. Justin Kroll: Marisa Tomei to Play Aunt May in New ‘Spider-Man’ Movie (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2015-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  158. Justin Kroll: Jake Gyllenhaal Eyed for Villain Role in ‘Spider-Man: Homecoming’ Sequel. Variety. [dostęp 2018-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-11)]. (ang.).
  159. Rachel Labonte: MCU’s Spider-Man 3: Marisa Tomei Teases What To Expect Of Aunt May. Screen Rant. [dostęp 2020-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-20)]. (ang.).
  160. Borys Kit: Robert Downey Jr. Joins ‘Spider-Man: Homecoming’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  161. Borys Kit: Benedict Cumberbatch Joins ‘Spider-Man 3’ as Doctor Strange (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-08)]. (ang.).
  162. Justin Kroll: Justin Hartley, Angourie Rice,Zoë Chao, Sam Richardson, Others Join Rebel Wilson In Paramount Players’ ‘Senior Year’. Dealine Hollywood. [dostęp 2021-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-08)]. (ang.).
  163. a b Kaitlyn Booth: [SPOILERS Everybody Is Somebody In ‘Spider-Man: Homecoming’]. Bleeding Cool. [dostęp 2017-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-03)]. (ang.).
  164. Mike Reyes: Spider-Man Far From Home Has Renamed Endgame’s The Decimation. Cinema Blend. [dostęp 2019-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-07)]. (ang.).
  165. Brian Davis: Jorge Lendeborg Jr. on ‘Night Teeth’ and the Future of His ‘Spider-Man’ Character. The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-02)]. (ang.).
  166. Kirsten Acuna: ‘Spider-Man: Homecoming’ reveals a fan favorite with a twist and now fans are guessing who she really is. Insider. [dostęp 2017-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  167. Borys Kit, Mia Galuppo: Jake Gyllenhaal, Ansel Elgort, Zendaya to Star in Crime Drama ‘Finest Kind’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-09)]. (ang.).
  168. Alison Brower: The Hollywood Reporter 100: The Most Powerful People in Entertainment 2019. The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  169. Nick Romano: Spider-Man director confirms Zendaya character name. Entertainment Weekly. [dostęp 2016-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  170. Julia Alexander: Peter Parker’s best friend, Ned, may show up in an Avengers movie. Polygon. [dostęp 2017-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  171. Tara Bennett: Jacob Batalon reacts to the Spidey News and confirms Ned will return. SyFy Wire. [dostęp 2019-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  172. David James: Tom Holland Hangs Out With Spider-Man: Far From Home Cast In New Pic. We got this covered. [dostęp 2018-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  173. Justin Kroll: ‘Grand Budapest Hotel’ Star Tony Revolori Signs With WME. Dealine Hollywood. [dostęp 2020-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-26)]. (ang.).
  174. Patrick Hipes: Michael Keaton Joins ‘Spider-Man: Homecoming’ After All – Is He The Vulture?; ‘Thor: Ragnarok’ Beefs Up Cast. Deadline Hollwyood. [dostęp 2016-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  175. Aaron Perine: Spider-Man: No Way Home Set Video Confirms Homecoming Character Return. Comic Book. [dostęp 2021-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-23)]. (ang.).
  176. Aaron Couch: Tom Holland Reveals Next ‘Spider-Man’ Movie Is Called ‘Far From Home’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-17)]. (ang.).
  177. Ben Pearson: How a Car Commercial Impacted the Marvel Cinematic Universe. /Film. [dostęp 2019-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-28)]. (ang.).
  178. Adam Bernhardt: Spider-Man’s JB Smoove Confirms He’s in No Way Home. Comic Book. [dostęp 2021-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-27)]. (ang.).
  179. Sean Keane: Spider-Man: Far From Home postcredits scenes, explained. CNet. [dostęp 2019-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-08)]. (ang.).
  180. Eric Hegedus: ‘Spider-Man: No Way Home’ trailer: Tom Holland soars as teen superhero. New York Post. [dostęp 2021-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-24)]. (ang.).
  181. a b Ben Pearson: Mahershala Ali Joins the Voice Cast of Lord and Miller’s Animated ‘Spider-Man’ Movie. /Film. [dostęp 2017-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-18)]. (ang.).
  182. a b c d Eric Goldman: SEE THE FIRST FULL TRAILER FOR 'SPIDER-MAN: INTO THE SPIDER-VERSE’. marvel.com. [dostęp 2018-06-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  183. Borys Kit: Animated Spider-Man Film Finds Its Miles Morales (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-24)]. (ang.).
  184. Jake Kleinman: 'Spider-Man: Into the Spider-Verse’ Post-Credits Has an Oscar Isaac Cameo. Inverse. [dostęp 2018-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-05)]. (ang.).
  185. a b c Molly Freeman: Into the Spider-Verse: Spider-Man Noir, Spider-Ham & Peni Parker Confirmed. Screen Rant. [dostęp 2018-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  186. Sandy Schaefer: Into the Spider-Verse: Jake Johnson is Voicing Peter Parker. Screen Rant. [dostęp 2018-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-10)]. (ang.).
  187. Jake Johnson Confirms Peter B Parker’s Return In Into The Spider-Verse Sequel. The Movie Dweeb. [dostęp 2021-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-26)]. (ang.).
  188. Vinnie Mancuso: Watch: 'Spider-Ham: Caught In a Ham’ Short Is a Delightful ‘Spider-Verse’ Prequel Starring John Mulaney. Collider. [dostęp 2019-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-18)]. (ang.).
  189. Spider-Man. Box Office Mojo. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  190. Spider-Man 2. Box Office Mojo. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  191. Spider-Man 3. Box Office Mojo. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  192. The Amazing Spider-Man. Box Office Mojo. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  193. The Amazing Spider-Man 2. Box Office Mojo. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  194. Spider-Man: Homecoming. Box Office Mojo. [dostęp 2020-11-30]. (ang.).
  195. Spider-Man: Into The Spider-Verse. Box Office Mojo. [dostęp 2019-04-22]. (ang.).
  196. Spider-Man: Far from Home. Box Office Mojo. [dostęp 2020-12-01]. (ang.).
  197. Spider-Man. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  198. Spider-Man. Metacritic. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  199. Spider-Man 2. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  200. Spider-Man 2. Metacritic. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  201. Spider-Man 3. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  202. Spider-Man 3. Metacritic. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  203. The Amazing Spider-Man. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  204. The Amazing Spider-Man. Metacritic. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  205. The Amazing Spider-Man 2. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  206. The Amazing Spider-Man 2. Metacritic. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
  207. Spider-Man: Homecoming (2017). Rotten Tomatoes. [dostęp 2019-10-29]. (ang.).
  208. Spider-Man: Homecoming. Metacritic. [dostęp 2019-10-29]. (ang.).
  209. Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018). Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-08-19]. (ang.).
  210. Spider-Man: Into the Spider-Verse. Metacritic. [dostęp 2020-08-19]. (ang.).
  211. Spider-Man: Far From Home (2019). Rotten Tomatoes. [dostęp 2019-10-29]. (ang.).
  212. Spider-Man: Far From Home. Metacritic. [dostęp 2019-10-29]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]