Tętniak aorty
{{{nazwa naukowa}}} | |
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt={{{alt grafiki}}}|{{{opis grafiki}}}]] {{{opis grafiki}}} | |
Synonimy |
{{{synonimy}}} |
---|---|
Specjalizacja |
{{{specjalizacja}}} |
Objawy |
{{{objawy}}} |
Powikłania |
{{{powikłania}}} |
Początek |
{{{początek}}} |
Czas trwania |
{{{czas trwania}}} |
Typy |
{{{typy}}} |
Przyczyny |
{{{przyczyny}}} |
Czynniki ryzyka |
{{{czynniki ryzyka}}} |
Rozpoznanie |
{{{rozpoznanie}}} |
Różnicowanie |
{{{różnicowanie}}} |
Zapobieganie |
{{{zapobieganie}}} |
Leczenie |
{{{leczenie}}} |
Leki |
{{{leki}}} |
Rokowanie |
{{{rokowanie}}} |
Zapadalność |
{{{zapadalność}}} |
Śmiertelność |
{{{śmiertelność}}} |
Klasyfikacje | |
ICD-11 |
{{{ICD11}}} |
ICD-10 |
I71 |
DSM-5 |
{{{DSM-5}}} |
DSM-IV |
{{{DSM-IV}}} |
ICDO |
{{{ICDO}}} |
DiseasesDB | |
OMIM | |
MedlinePlus | |
MeSH |
Tętniak aorty - poszerzenie aorty o ponad 50% w stosunku do jej prawidłowej średnicy.
Patogeneza
Tętniaki występują najczęściej jako skutek procesów miażdżycowych, urazów, nadciśnienia tętniczego, gwałtownego i dużego wysiłku, jako powikłanie procesu zapalnego. Dawniej były charakterystyczne dla przebiegu kiły.
Podział
Typy
Podział ze względu na kształt
- tętniaki workowate
- tętniaki wrzecionowate
Podział ze względu na lokalizację
- tętniak aorty piersiowej
- tętniak aorty brzusznej
- tętniaki piersiowo-brzuszne
Klinicznie rozróżniamy trzy fazy
- tętniak bezobjawowy
- tętniak objawowy
- tętniak pęknięty
Tętniaki rozwarstwiające
Podział wg De Bakeya
- typ I - obejmuje całą aortę piersiową
- typ II - obejmuje część wstępującą aorty
- typ III - obejmuje część zstępującą aorty
Podział Stanford
- typ A - wrota rozwarstwienia znajdują się w aorcie wstępującej
- typ B - wrota rozwarstwienia znajdują się w aorcie zstępującej
Objawy
Tętniak bezobjawowy nie daje dolegliwości; rozpoznawany jest w trakcie rutynowych badań diagnostycznych (np. USG) lub w trakcie diagnostyki innych chorób.
Tętniak objawowy aorty brzusznej charakteryzuje się występowaniem bólu w okolicy lędźwiowo-krzyżowej promieniującego często do krocza. W przypadku dużych tętniaków może dołączyć się pojawienie charakterystycznego, wyczuwalnego przez powłoki, tętniącego guza w jamie brzusznej. W przypadku tętniaka aorty piersiowej jedynym objawem może być narastający ból w klatce piersiowej, krwioplucie i chrypka.
Powikłania
Najgroźniejszym powikłaniem tętniaka, jest jego pęknięcie, które może doprowadzić do dużej utraty krwi i zgonu. W przypadku tętniaków aorty, pęknięcie może wystąpić do jamy otrzewnowej (zgon na skutek masywnego krwotoku następuje błyskawicznie) lub do przestrzeni zaotrzewnowej. W drugim przypadku, krwotok ulega często samoograniczeniu, na skutek wzrostu ciśnienia w przestrzeni zaotrzewnowej i tamponady. Umożliwia to interwencję chirurgiczną. Pęknięciu towarzyszy silny ból brzucha lub klatki piersiowej.
W przypadku tętniaka rozwarstwiającego, ból wywołany rozdzielaniem się ściany aorty jest wyjątkowo silny i gwałtowny. Najczęściej towarzyszy gwałtownemu wysiłkowi lub wzrostowi ciśnienia krwi.
Rozpoznanie
W rozpoznaniu wykonuje się badania obrazowe. USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny są badaniami z wyboru. Stosowana jest również angiografia.
Leczenie
Leczenie tętniaków aorty w przypadkach grożących pęknięciem (poszerzanie się tętniaka, bardzo duży tętniak) jest chirurgiczne i polega na jego wycięciu i wszczepieniu protezy z tworzywa sztucznego. Nie operuje się tętniaków aorty o średnicy mniejszej niż 4 cm. Występowanie większego, również nie jest bezwzględnym wskazaniem do zabiegu, gdyż statystycznie pęknięcie występuje rzadziej niż wynosi śmiertelność operacyjna (dla większości pacjentów ze średnicą tętniaka do 5,5 cm). W przypadku tętniaków rozwarstwiających stosuje się również zeszycie ścian tętnicy.