Przejdź do zawartości

Pomnik Poległych w Bitwie pod Grochowem

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Rubeus (dyskusja | edycje) o 09:33, 12 kwi 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

{{Pomnik infobox

|nazwa                 = Pomnik Bitwy o Olszynkę Grochowską
|nazwa oryginalna      = 
|grafika               = Kurhan poleglych pod Olszynka Grochowska (4).jpg
|opis grafiki          = Pomnik ku czci poległych w bitwie
|państwo               = Polska
|miejscowość           = Warszawa
|miejsce               = Rezerwat przyrody Olszynka Grochowska
[[Rembertów] |typ pomnika = |styl architektoniczny = |projektant = |fundator = |materiał = |całkowita wysokość = |data budowy = 1916 |data odsłonięcia = |ważniejsze przebudowy = 1932
1936 |data likwidacji = |kod mapy = Warszawa |współrzędne = 52°15'07.0"N 21°07'16.5"E |commons = Category:Bitwa o Olszynkę Grochowską

}} Pomnik Bitwy Grochowskiejpomnik, a zarazem wspólna mogiła uczestników bitwy o Olszynkę Grochowską z 25 lutego 1831 roku. Znajduje się w Warszawie w dzielnicy Rembertów – u zbiegu ulic Szerokiej i Traczy (na skraju rezerwatu przyrody Olszynka Grochowska).

Po upadku powstania listopadowego władze rosyjskie ze zrozumiałych względów nie zezwalały na jakiekolwiek upamiętnianie miejsca bitwy. Las olchowy mocno ucierpiał w trakcie bitwy i został wycięty. Do lat międzywojennych dotrwała tylko jedna olcha, na której wisiała tabliczka z napisem o treści:

Szablon:CytatD

W czwartek 13 lipca 1916 ustawiono na jednej z wydm drewniany „krzyż z daszkiem, który łączy się z ramieniem jego, ma gwiazdę o 12 promieniach[1] upamiętniający bohaterów bitwy. Zaprojektował go Stefan Szyller, do Komitetu Organizacyjnego należeli: inź. Aleksander Około-Kułak (były prezes Komitetu Obywatelskiego w Wawrze),Aleksander Karwowski ( ziemianin i przemysłowiec), dyr. Antoni Wysocki i przemysłowiec Karol Geber[2]. W setną rocznicę zmagań krzyż wymieniono na metalowy oraz złożono akt erekcyjny budowy mauzoleum.

W roku 1936 w toku prac melioracyjnych znaleziono resztki broni, skrawki umundurowania oraz kości poległych w walce. Szczątki te złożono w krypcie zbudowanej przy krzyżu. Na krypcie znajduje się tablica ze słowami nawiązującymi do pomnika bohaterów bitwy pod Termopilami:

Szablon:CytatD

Znajduje się tu również tablica z napisem o treści: Krwawy posiew na polach Grochowa, przeradzający się w potężny prąd siły odrodzeńczej Narodu w naszym pokoleniu wyda plon niepodległości Ojczyzny. Ku czci poległych w 1831 r. Bohaterskich Obrońców Ojczyzny. Zrzeszenie Własności Nieruchomości Koła Grochów 1932 r.[3]


Aleja Chwały

Aleja Chwały
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

ul. Traczy
Rembertów

Data budowy

1999

Ważniejsze przebudowy

2008

Głaz pamięci gen. dyw. Macieja Rybińskiego
Głaz pamięci gen. dyw. Józefa Dwernickiego
Głaz pamięci gen. dyw. Franciszka Żymirskiego
Głaz pamięci ofiarnych kobiet polskich, bohaterek powstania listopadowego

Wzdłuż ul. Traczy, prowadzącej z Kawęczyna do powstańczej mogiły w ostatnich latach powstaje Aleja Chwały w postaci głazów z tablicami pamiątkowymi. Pierwsze kamienie położono w 1999. W roku 2008 w pobliżu pierwszej tablicy pamiątkowej została zbudowana kaplica filialna Parafii Sw. Wacława. W tym samym miejscu znajduje się także Krzyż Obrońców Olszynki wraz z pomnikiem-figurą Matki Boskiej Fatimskiej, a także Dzwon Wolności[4]. Dotychczas odsłonięto 32 tablice poświęcone pamięci:

Duży wkład w godne zagospodarowanie miejsca pamięci miał ks. Wacław Karłowicz. Pomagało mu Stowarzyszenie Krąg Pamięci Narodowej.

W 2012 roku wysunięto projekt usypania w tym miejscu 50-metrowego kopca, na szczycie którego proponowano ustawienie dawnych trzonów kolumny Zygmunta, leżących dziś przy Zamku Królewskim, na których miano by umieścić wyrzeźbione gniazdo z orłem zrywającym się do lotu. Od ulicy Chełmżyńskiej do kopca prowadzić miałaby Aleja Chwały z głazami upamiętniającymi historię Polski od potopu szwedzkiego do katastrofy smoleńskiej po bokach. Koszt realizacji projektu wynosiłby około 200 mln zł[5], co przesądza raczej kwestię ewentualnej możliwości urzeczywistnienia tego projektu.

Przypisy

  1. Echa uroczystości Grochowskich Kurier Warszawski 1916 nr 194 s. 2 [1]
  2. Poświęcenie krzyża w Grochowie Kurier Warszawski 1916 nr 193 s. 1 [2]
  3. Pomnik Bitwy pod Olszynką Grochowską twoja-praga.pl [dostęp 2012-03-08].
  4. a b Obchody 180. rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego. rembertow.waw.pl. [dostęp 2010-11-30].
  5. Iwona Szpala, Tomasz Urzykowski „Ogromny kopiec z Aleją Chwały powstanie w Warszawie?”, Gazeta Wyborcza 23.02.2012 http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114883,11224438,Ogromny_kopiec_z_Aleja_Chwaly_powstanie_w_Warszawie_.html.

Zobacz też

Krzyż Powstańczy w Wawrze