Przejdź do zawartości

Park Narodowy Canaima: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: WP:CHECK#64: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Nie podano opisu zmian
Linia 46: Linia 46:
|commons =
|commons =
}}
}}
'''Park Narodowy Canaima''' ([[Język hiszpański|hiszp.]] ''Parque nacional Canaima'') – [[park narodowy]] w południowo-wschodniej części [[Wenezuela|Wenezueli]], w stanie [[Bolívar (stan)|Bolívar]]. Został utworzony 12 czerwca 1962 roku i zajmuje obszar 30 000 km². W 1994 roku został wpisany na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa UNESCO]], a w 2008 roku został zakwalifikowany przez [[BirdLife International]] jako [[Ostoje ptaków IBA|ostoja ptaków IBA]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Canaima |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = www.inparques.gob.ve |url = https://www.inparques.gob.ve/cms/main/verGaleria/84}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Parque Nacional Canaima – Inparques |data = 2019-09-02 |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20190902210514/https://www.inparques.gob.ve/parque-nacional-canaima/}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = UNESCO World Heritage Centre |tytuł = Canaima National Park |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = UNESCO World Heritage Centre |url = https://whc.unesco.org/en/list/701/ |język = en}}</ref><ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Parque Nacional Canaima |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = datazone.birdlife.org |url = https://datazone.birdlife.org/site/factsheet/parque-nacional-canaima-iba-venezuela}}</ref>.
'''Park Narodowy Canaima''' ({{hiszp.|Parque nacional Canaima}}) – [[park narodowy]] w południowo-wschodniej części [[Wenezuela|Wenezueli]], w stanie [[Bolívar (stan)|Bolívar]]. Został utworzony 12 czerwca 1962 roku i zajmuje obszar 30 000 km². W 1994 roku został wpisany na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa UNESCO]], a w 2008 roku został zakwalifikowany przez [[BirdLife International]] jako [[Ostoje ptaków IBA|ostoja ptaków IBA]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Canaima |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = www.inparques.gob.ve |url = https://www.inparques.gob.ve/cms/main/verGaleria/84 |język = es}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Parque Nacional Canaima – Inparques |data = 2019-09-02 |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20190902210514/https://www.inparques.gob.ve/parque-nacional-canaima/ |język = es}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = UNESCO World Heritage Centre |tytuł = Canaima National Park |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = UNESCO World Heritage Centre |url = https://whc.unesco.org/en/list/701/ |język = en}}</ref><ref name=":2">{{Cytuj |tytuł = Parque Nacional Canaima |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = datazone.birdlife.org |url = https://datazone.birdlife.org/site/factsheet/parque-nacional-canaima-iba-venezuela |język = en}}</ref>.


== Opis ==
== Opis ==
Park znajduje się przy granicy z [[Gujana|Gujaną]] i [[Brazylia|Brazylią]] i obejmuje [[płaskowyż]] [[Gran Sabana]] w środkowej części [[Wyżyna Gujańska|Wyżyny Gujańskiej]], w [[Dorzecze|dorzeczu]] rzeki [[Caroní]]. 65 procent jego powierzchni zajmują góry stołowe ([[Stoliwo|stoliwa]]), w tym m.in. stoliwa [[Roraima (góra)|Roraima]] i [[Auyantepui|Auyán Tepuí]]. Niżej położone obszary parku pokrywa [[Wilgotny las równikowy|wilgotny las równikow]]<nowiki/>y. Nad brzegami rzek występują [[Las galeriowy|lasy galeriowe]]. Wyżej położone obszary parku zajmuje [[sawanna]]. Znajduje się tu wiele rzek i wodospadów, w tym, spadający ze stoliwa Auyán Tepuí, wodospad [[Salto del Angel|Salto Angel]] (979 m wysokości) z najdłuższym swobodnym spadkiem wody na świecie (807 m). Innym znanym wodospadem w parku jest [[Salto Sapo]]<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Canaima National Park (Official GANP Park Page) |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = national-parks.org |url = https://national-parks.org/venezuela/canaima |język = en}}</ref><ref>''Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu'', t. 4 ''Góry Ameryki'', str. 646, Katowice: Wydawnictwo STAPIS, 2009, ISBN 978-83-61050-09-4.</ref>.
Park znajduje się przy granicy z [[Gujana|Gujaną]] i [[Brazylia|Brazylią]] i obejmuje [[płaskowyż]] [[Gran Sabana]] w środkowej części [[Wyżyna Gujańska|Wyżyny Gujańskiej]], w [[Dorzecze|dorzeczu]] rzeki [[Caroní]]. 65 procent jego powierzchni zajmują góry stołowe ([[Stoliwo|stoliwa]]), w tym m.in. stoliwa [[Roraima (góra)|Roraima]] i [[Auyantepui|Auyán Tepuí]]. Niżej położone obszary parku pokrywa [[Wilgotny las równikowy]]. Nad brzegami rzek występują [[Las galeriowy|lasy galeriowe]]. Wyżej położone obszary parku zajmuje [[sawanna]]. Znajduje się tu wiele rzek i wodospadów, w tym, spadający ze stoliwa Auyán Tepuí, wodospad [[Salto del Angel|Salto Angel]] (979 m wysokości) z najdłuższym swobodnym spadkiem wody na świecie (807 m). Innym znanym wodospadem w parku jest [[Salto Sapo]]<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Canaima National Park (Official GANP Park Page) |data dostępu = 2023-11-26 |opublikowany = national-parks.org |url = https://national-parks.org/venezuela/canaima |język = en}}</ref><ref>''Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu'', t. 4 ''Góry Ameryki'', str. 646, Katowice: Wydawnictwo STAPIS, 2009, ISBN 978-83-61050-09-4.</ref>.


== Flora ==
== Flora ==

Wersja z 01:55, 8 gru 2023

Wodospad Salto Angel
Park Narodowy Canaima
Parque nacional Canaima
Ilustracja
Jezioro Canaima
park narodowy
Państwo

 Wenezuela

Położenie

stan Bolívar

Data utworzenia

12 czerwca 1962

Powierzchnia

30 000 km²

Ochrona

kategoria IUCN – II (park narodowy)

Położenie na mapie Wenezueli
Mapa konturowa Wenezueli, po prawej znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Canaima”
Ziemia5°29′59″N 62°00′00″W/5,499722 -62,000000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Widok na stoliwo Roraima
Park Narodowy Canaima[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo

 Wenezuela

Typ

przyrodniczy

Spełniane kryterium

VII, VIII, IX, X

Numer ref.

701

Region[b]

Ameryka Łacińska i Karaiby

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1994
na 18. sesji

  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Park Narodowy Canaima (hiszp. Parque nacional Canaima) – park narodowy w południowo-wschodniej części Wenezueli, w stanie Bolívar. Został utworzony 12 czerwca 1962 roku i zajmuje obszar 30 000 km². W 1994 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a w 2008 roku został zakwalifikowany przez BirdLife International jako ostoja ptaków IBA[1][2][3][4].

Opis

Park znajduje się przy granicy z Gujaną i Brazylią i obejmuje płaskowyż Gran Sabana w środkowej części Wyżyny Gujańskiej, w dorzeczu rzeki Caroní. 65 procent jego powierzchni zajmują góry stołowe (stoliwa), w tym m.in. stoliwa Roraima i Auyán Tepuí. Niżej położone obszary parku pokrywa Wilgotny las równikowy. Nad brzegami rzek występują lasy galeriowe. Wyżej położone obszary parku zajmuje sawanna. Znajduje się tu wiele rzek i wodospadów, w tym, spadający ze stoliwa Auyán Tepuí, wodospad Salto Angel (979 m wysokości) z najdłuższym swobodnym spadkiem wody na świecie (807 m). Innym znanym wodospadem w parku jest Salto Sapo[1][2][4][5][6].

Flora

W parku występuje ponad 300 gatunków roślin endemicznych należących m.in. do rodzajów: Hymenophyllopsis, Achnopogon, Chimantaea, Quelchia, Tepuia, Mallophyton, Adenanthe, bromelia, rosiczka, Heliamfora, pływacz, Aphanocarpus, Coryphothamnus, Ayensua i Pterozonium[1][2][4].

Fauna

W parku odnotowano 351 gatunków ssaków. Są to zagrożona wyginięciem (EN) arirania amazońska, narażone na wyginięcie (VU) manat karaibski, ocelot tygrysi, tapir amerykański, mrówkojad wielki i zębolita olbrzymia, a także m.in.: duszek duży, jaguar amerykański, pakożer leśny, ocelot wielki i ocelot nadrzewny. Występują tu też takie gatunki endemiczne jak np. narażony na wyginięcie (VU) roraimczyk wenezuelski czy oposek wyżynny[4][2][1].

Zarejestrowano tu 536 gatunków ptaków, w tym 32 endemiczne. Występuje tu narażona na wyginięcie (VU) harpia wielka, a także m.in.: harpia gujańska, amazonka niebieskolica, gardlinek płowy, murawnik brodaty, modrotanager, kusacz białooki, czubacz kędzierzawy, lotniarz widłosterny, lelkowiec wenezuelski, kolibrzyk wenezuelski, tukanik gujański, stokóweczka żółtooka, mrówczynek popielaty, kusaczek wenezuelski i moczarnik szarobrzuchy[4][2][1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Canaima [online], www.inparques.gob.ve [dostęp 2023-11-26] (hiszp.).
  2. ↑ a b c d e Parque Nacional Canaima – Inparques [online], web.archive.org, 2 września 2019 [dostęp 2023-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-02] (hiszp.).
  3. ↑ UNESCO World Heritage Centre, Canaima National Park [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-11-26] (ang.).
  4. ↑ a b c d e Parque Nacional Canaima [online], datazone.birdlife.org [dostęp 2023-11-26] (ang.).
  5. ↑ Canaima National Park (Official GANP Park Page) [online], national-parks.org [dostęp 2023-11-26] (ang.).
  6. ↑ Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu, t. 4 Góry Ameryki, str. 646, Katowice: Wydawnictwo STAPIS, 2009, ISBN 978-83-61050-09-4.

Bibliografia

  • J. Żaba, 2008. Park Narodowy Canaima (Wyżyna Gujańska, Wenezuela)—impresje geologiczne. Przegląd Geologiczny, nr 4.
Parki narodowe w Wenezueli
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Wenezueli

Kulturowe
Przyrodnicze

Wenezuela

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Park_Narodowy_Canaima&oldid=72032371”