Zygmunt Radoński
por. Zygmunt Żarski-Radoński ok. 1914–1916 | |
kapitan piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
30 stycznia 1886 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
? sierpień 1920 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1920 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
1 pułk piechoty (LP) |
Stanowiska |
d-ca plutonu |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Zygmunt Radoński ps. „Żarski” (ur. 30 stycznia 1886 w Rzeżewie, zm. w sierpniu 1920 w okolicach Mirowa na Wołyniu) – żołnierz Legionów Polskich, kapitan Wojska Polskiego. Uczestnik I wojny światowej i wojny polsko–bolszewickiej. Kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 30 stycznia 1886 r. w rodzinnym majątku ziemiańskim Zygmunta i Heleny ze Stablewskich[1]. Miał siostrę Paulinę i brata Stanisława[2]. Edukację szkolną rozpoczął w Szkole Handlowej w Kaliszu. W trakcie nauki został przeniesiony przez rodziców do Szkoły Handlowej we Włocławku, a następnie do Krakowa. Tam uczył się w Cesarsko-Królewskiej II Wyższej Szkole Realnej, którą ukończył w 1913 r.[2].
Od 1910 należał do II Polskiej Drużyny Strzeleckiej. Po ukończeniu Szkoły Oficerskiej od 3 sierpnia 1914 jako dowódca plutonu w 3 kompanii, III batalionu 1 pułku piechoty Legionów Polskich i jednocześnie zastępca dowódcy kompanii. Dwukrotnie ranny w walkach, w których stracił jedno oko. Za postawę w walkach odznaczony Orderem Virtuti Militari. Od 10 lutego 1916 dowódca 3 kompanii. Po kryzysie przysięgowym internowany w Beniaminowie (lipiec 1917 – marzec 1918). W czasie służby w Legionach Polskich awansował na kolejne stopnie w piechocie: chorążego (29 września 1914), podporucznika (5 marca 1915) i porucznika (2 lipca 1915)[3].
W kwietniu 1918 dowódca 2 kompanii 1 pułku piechoty Polskiej Siły Zbrojnej. 15 października 1918 Rada Regencyjna potwierdziła jego awans na kapitana[4]. Po odzyskaniu niepodległości od listopada 1918 w odrodzonym Wojsku Polskim. Pełnił m.in. funkcję dowódcy III batalionu w 32 pułku piechoty, komendanta Szkoły Podoficerskiej w Dęblinie, dowódcy 1 pułku piechoty Legionów. W 1920 ukończył Szkołę Aplikacyjną w Rembertowie po której na własną prośbę został skierowany na front wojny polsko-bolszewickiej. Poległ „w pierwszych dniach czerwca 1920 pod Mirowem na Wołyniu, prowadząc oddział szturmowy. Radoński został trafiony pociskami karabinowymi w brzuch i nogę. Ciała nie odnaleziono”[1].
Był kawalerem[1].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7090[1][5][6]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 19 grudnia 1930 za pracę w dziele odzyskania niepodległości[7][1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Polak (red.) 1991 ↓, s. 121.
- ↑ a b Marek Gałęzowski , Zygmunt Radoński "Żarski", Warszawa: IPN, 2020, s. 3-5 .
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 7.
- ↑ Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej Nr 1 z 28 października 1918 roku, poz. 4.
- ↑ Pomarański 1931 ↓, s. 106.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923 roku, s. 7.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Stefan Pomarański: Zarys historii wojennej 1-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-07-18].
- Marek Gałęzowski, Zygmunt Radoński "Żarski", Wyd. Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2020, ISBN 978-83-8098-896-5, wersja zdigitalizowana.
- Członkowie Polskich Drużyn Strzeleckich
- Kapitanowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Ludzie związani z Włocławkiem
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie piechoty Legionów Polskich 1914–1918
- Polegli w wojnie polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1886
- Zmarli w 1920
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich