Wikipedysta:Magnusson/brudnopis
Argentyna (Argentina, Republika Argentyńska – República Argentina) – państwo w Ameryce Południowej, nad południowym Atlantykiem. Graniczy z Chile na zachodzie, Boliwią i Paragwajem na północy, Brazylią i Urugwajem na północnym wschodzie. Argentyna rości pretensje do archipelagu Falklandów oraz części Antarktydy. Nazwa "Argentyna" pochodzi od łacińskiego argentum (srebro, plata po hiszpańsku) jest związana z legendą o górach pełnych srebra która była powszechna pośród pierwszych Europejskich odkrywców Niziny La Platy.
Argentyna zajmuje jedno z najwyższych miejsc w rankingach Wskaźnika rozwoju społecznego, PKB per capita i jakości życia pośród krajów Ameryki Łacińskiej.[1] Według statystyk Banku Światowego argentyński Produkt Krajowy Brutto zajmuje 21 miejsce na świecie[2] a według Międzynarodowego Funduszu Walutowego biorąc pod uwagę parytet siły nabywczej argentyńska ekonomia zajmuje 23 miejsce na świecie.[3] Argentyna jest członkiem – założycielem Unii Narodów Południowoamerykańskich oraz Mercosur, a także członkiem Organizacji Państw Iberoamerykańskich, Banku Światowego, Światowej Organizacji Handlu. Oprócz tego jest również jednym z trzech krajów Ameryki Południowej wchodzących w skład grupy G20. Według analityków kraj ten zaklasyfikowany jest do rynków wschodzących, ze względu na wielkość, wysoki wzrost gospodarczy, poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych czy eksport w całości wytworzonych usług i towarów[4]. Jest uznawana jako lokalne mocarstwo z bardzo wysokim wskaźnikiem rozwoju społecznego[5][6][7][8][9][10][11][12][13]
Pod względem wielkości Argentyna jest drugim największym państwem w Ameryce Południowej i ósmym na świecie. Biorąc pod uwagę terytoria gdzie Argentyna faktycznie sprawuje władzę wynosi ona 2 780 400 km², jednakże biorąc pod uwagę także terytoria sporne do których Argentyna rości pretensje: Falklandy/Malwiny, Georgię Południową, Sandwich Południowy, Islas Auroras wraz z Orkadami Południowymi, Szetlandami Południowymi oraz z częścią Antarktydy administrowanej przez Argentynę na mocy Traktatu Antarktycznego zwaną również Antarktydą Argentyńską, łączna powierzchnia kraju wynosi 3 761 274 km² co plasowałoby Argentynę jako siódme największe państwo świata.[14]
Ślady pierwszych osadników na terenie dzisiejszej Argentyny sięgają Paleolitu. Hiszpańska kolonizacja rozpoczęła się w 1512 roku. W jej wyniku 1776 roku powstało Wicekrólestwo La Platy które było częścią Hiszpańskiego imperium kolonialnego. 25 maja 1810 roku Argentyna uzyskała de facto niepodległość po odsunięciu ostatniego hiszpańskiego gubernatora i ogłoszeniu Pierwszego Zgromadzenia Narodowego zwanego również Primera Junta.[15] 9 lipca 1816 roku Argentyna ogłosiła niepodległość w San Miguel de Tucumán.[16] W XIX wieku w Argentynie miały miejsce liczne wojny domowe które zakończyły się reorganizacją państwa i utworzeniem federacji ze stolicą w Buenos Aires. W drugiej połowie XIX wieku miała miejsce wielka fala emigracji z Europy do Argentyny która na zawsze wpłynęła na argentyńską kulturę i demografię. Również w tym czasie w Argentynie miał miejsce stabilny wzrost gospodarczy dzięki któremu na początku XX wieku Argentyna była siódmym krajem na świecie pod względem rozwoju gospodarczego. <źródło!!!> Mimo tak dużego sukcesu ekonomicznego, po 1930 roku w Argentynie doszło do serii zamachów stanu które zakończyły się wprowadzeniem demokracji w 1983 roku. Pod koniec lat 90. w Argentynie doszło do poważnego kryzysu finansowego przez co teraz znajduje się ona w kręgu krajów rozwijających się.[17][18][19]
- ↑ Szablon:Cita web
- ↑ Szablon:Cita web
- ↑ Szablon:Cita web
- ↑ Legatum Institute – Legatum Prosperity Index (ang.).
- ↑ Human Development Report 2011 (ang.).
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieSuperficie
- ↑ Szablon:Enlace roto
- ↑ Día exacto de la Declaración de la Independencia de la Argentina
- ↑ Szablon:Cite news
- ↑ Szablon:Obra citada.
- ↑ Szablon:Cita web