Warszawa Gdańska

Warszawa Gdańska
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Lokalizacja	{{{lokalizacja}}}
Data zamknięcia	{{{data zamknięcia}}}
Poprzednie nazwy	Dworzec Nadwiślański; Dworzec Kowelski; Warschau Danziger Bf
Rodzaj	{{{rodzaj}}}
	Dane techniczne
Liczba peronów	2
Liczba krawędzi; peronowych	4
Kasy	czynne
	Linie kolejowe
	Linia 20 Warszawa Główna Towarowa - Warszawa Praga; Linia 509 Warszawa Główna Towarowa - Warszawa Gdańska;
	Położenie na mapie brak Brak mapy: Warszawa WK Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:railwaystation}
	Multimedia w Wikimedia Commons

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 29 sie 2011, była oparta na tej wersji.

Warszawa Gdańska – jeden z dworców kolejowych w Warszawie. Obiekt znajduje się przy ul. Słomińskiego. dojazd zapewniają liczne linie autobusowe i tramwajowe, a także metro (stacja Dworzec Gdański). Na dworcu zatrzymują się pociągi:

Linia	Operator	Trasa	Takt
S9	SKM	Warszawa Gdańska - Warszawa Choszczówka - Legionowo - Wieliszew	~30 minut
KM9	Koleje Mazowieckie	Warszawa Wola - Warszawa Gdańska - Legionowo - Nasielsk - Ciechanów - Działdowo
PKP Intercity	PKP	Kraków Płaszów - Warszawa Centralna - Warszawa Gdańska - Kołobrzeg

Historia

Pierwszy dworzec w tym miejscu został wybudowany w latach 1878-1880, w związku z budową Kolei Nadwiślańskiej. Budynek o konstrukcji drewnianej (ze względu na sąsiedztwo Cytadeli Warszawskiej) pierwotnie funkcjonował pod nazwą Główny Dworzec Kolei Nadwiślańskiej. Na początku XX wieku zmienił nazwę na Dworzec Kowelski. Zniszczony został w sierpniu 1915 roku podczas wycofywania się Rosjan z Warszawy.

Jeszcze w trakcie I wojny światowej na miejscu dworca stanął prowizoryczny, również drewniany Dworzec Gdański. Obok dworca osobowego od początku funkcjonowała rozrządowa stacja towarowa, obsługująca pobliskie tereny przemysłowo-składowe za pośrednictwem sieci bocznic.

W latach 1932-1939 został wybudowany Dworzec Główny, który stał się najważniejszym dworcem stolicy. Mimo to jeszcze długo po II wojnie światowej Dworzec Gdański używany był jako dworzec dalekobieżny, będąc m.in. przystankiem dla pociągów tranzytowych między Związkiem Radzieckim a Zachodem - obsługiwał wówczas połączenia zagraniczne z Moskwą, Leningradem, Berlinem, Paryżem, Ostendą, Pragą i Wiedniem.

W czasie likwidacji Getta warszawskiego Niemcy wywozili Żydów do obozów zagłady głównie z terenu stacji towarowej Warszawa Gdańska, z bocznicy przy tzw. Umschlagplatz. Obecnie w tym miejscu znajduje się pomnik.

Podczas powstania warszawskiego na terenach wokół dworca toczyły się ciężkie walki. Oddziały Obwodu Żywiciel usiłowały dwukrotnie (nocami 19/20 i 21/22 sierpnia 1944 roku) przebić się w kierunku Starówki, jednak nie udało im się to z powodu dużych strat - obrona niemiecka (wspomagana m.in. przez pociąg pancerny) okazała się zbyt silna.

Osobny artykuł: Powstańcze natarcia na Dworzec Gdański.

Przedwojenny dworzec (a właściwie zespół baraków) spłonął w 1945 roku, celowo zniszczony przez Niemców. Nowy i - jak na owe czasy - nowoczesny budynek według projektu S. Kallera powstał w latach 1958-1959, będąc pierwszym stałym budynkiem dworcowym w powojennej Warszawie.

W 1968 roku, po wydarzeniach marcowych do wyjazdu z Polski zostało zmuszonych wielu polskich obywateli (głównie Żydów). Odjeżdżali oni właśnie z Dworca Gdańskiego. Znajduje się tam obecnie tablica upamiętniająca ten fakt z cytatem z Henryka Grynberga: "Tu więcej zostawili po sobie niż mieli".

W 1975 wybudowano Warszawę Centralną, a Dworzec Gdański w coraz większym stopniu zyskiwał charakter podmiejski, obsługując zelektryfikowaną w 1972 linię do Nasielska i Tłuszcza przez Legionowo. W tym okresie z dworca korzystały średnio 52 pociągi osobowe na dobę. Obecnie ruch osobowy jest nieco mniejszy, a stacja towarowa całkowicie zaniechała działalności - większość bocznic i torów odstawczych zlikwidowano, a tereny po nich są stopniowo zabudowywane (powstało tam m.in. duże centrum handlowe Arkadia).

Budynek stacji uległ zniszczeniu wskutek pożaru w 1984 i został odbudowany po kilku latach z pewnymi zmianami (m.in. dodano jedną kondygnację). W połowie stycznia 1987 spłonęła duża część dachu. Straty PKP i Warsu wyniosły ok. 30 mln zł, a uratowano mienie wartości 100 mln zł. Pożar powstał w kiosku z pamiątkami, zauważony został przez pracownika Dworca. Akcję strażaków utrudniała niska temperatura (-25 °C).

Dworzec w XXI wieku

Plik:S7301689.JPG

Stan peronów w 2009 r.

Dworzec Gdański - uniwersalny węzeł przesiadkowy dla Żoliborza i północnego Śródmieścia

Wraz z końcem lat 80, pogarszającym się stanem warszawskiego odcinka linii kolejowej nr 9 i ogólną niechęcią ludności do usług PKP ruch podmiejski na stacji malał. Brak nakładów inwestycyjnych powodował naturalną degradację stacji. Pierwsze zmiany jakościowe nastąpiły w 2003. Na I linii metra warszawskiego otwarto stację Dworzec Gdański. W 2004 roku utworzono spółkę Koleje Mazowieckie, dla której Dworzec Gdański stał się jednym z głównych węzłów obsługi pasażerów.

Docelowo dworzec już w 2003 roku miał się stać pierwszym węzłem komunikacji zbiorowej w Warszawie, jednak nie doszło do budowy podziemnego łącznika stacji metra z peronami stacji PKP. Dworzec Gdański był dodatkowo jedynym dworcem w Warszawskim Węźle Kolejowym, który nie posiadł typowych, wysokich peronów, co utrudniało korzystanie z popularnych na tej trasie składów EN-57. Ogólna infrastruktura peronowa była nadal w bardzo złym stanie. Należy zaznaczyć, że sam budynek dworcowy w odróżnieniu od wielu innych obiektów tego typu w Polsce nie uległ znacznej degradacji.

W latach 2007 - 2010 przeprowadzona została modernizacja odcinka linii kolejowej nr 9 od przystanku Warszawa "Zoo" do stacji kolejowej Legionowo. 9 września 2009 PKP PLK podpisały z firmą Skanska umowę na gruntowną przebudowę stacji kolejowej Warszawa Gdańska. W marcu 2010 roku uruchomiono kursy linii S-9, uzupełniającej rozkład pociągów Kolei Mazowieckich na trasie do Legionowa.

Wskutek podjętych działań powstał pierwszy w mieście węzeł przesiadkowy tego typu, łączący metro, tramwaje i linie autobusowe, czyli komunikację miejską z koleją aglomeracyjną i regionalną. Dodatkowe inwestycje w powiązaną infrastrukturę kolejową i uruchomienie dodatkowych połączeń spowodowały, że z Dworca Gdańskiego korzysta coraz więcej pasażerów.

Remont dworca

W ramach umowy o przebudowę dworca częściowo partycypuje także warszawski Zarząd Transportu Miejskiego, który wyłożył pieniądze na budowę brakująceo łącznika pomiędzy przejściami podziemnymi ze stacji kolejowej do sieci przejść podziemnych ze stacji metra Dworzec Gdański. Całość kontraktu opiewa na kwotę 129 milionów złotych^[1]. Remont zakończył się oddaniem tunelu podziemnego łączącego stację metra z dworcem i południowym Żoliborzem 28 lutego 2011 r.

Obecna infrastruktura

W ramach przebudowy stacji wykonawca rozebrał stare perony i wybudował 2 nowe wysokie perony wyspowe (760 mm pgs). Z powodów finansowych zrezygnowano z odbudowy dwóch kolejnych peronów oraz budowy cało-powierzchniowego zadaszenia. Ograniczono się tylko do wykonania wiat na peronach. Perony zostały pokryte kostką bauma i zostały wyposażone w system odwadniania. Stacja została wyposażona w system informacji pasażerskiej w postaci wyświetlaczy LCD, oraz standardowych ramek reklamowych. Na perony prowadzi wejście do tunelu podziemnego łączącego stację metra, perony i północne wyjście z tunelu przy ul. Generała Zajączka.