Przejdź do zawartości

Alda Neves da Graça do Espírito Santo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alda Neves da Graça do Espírito Santo
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1926
São Tomé

Data i miejsce śmierci

9 marca 2010
Luanda

Zawód, zajęcie

poetka

Alda Neves da Graça do Espírito Santo (ur. 30 kwietnia 1926 w São Tomé, zm. 9 marca 2010 w Luandzie) – poetka z Wysp Świętego Tomasza i Książęcej pisząca w języku portugalskim.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Córka João Graça do Espírito Santo i Marii de Jesus Agostinho das Neves[1]. Po ukończeniu szkoły wyjechała do Portugalii, gdzie ukończyła szkołę średnią w Porto i szkołę dla nauczycieli w Lizbonie. Podczas pobytu w Lizbonie została członkinią studenckiego stowarzyszenia Casa dos Estudantes do Império. W 1951 roku była współzałożycielką Centro de Estudos Africanos[2]. Do kraju wróciła w 1953 roku i podjęła pracę w szkole. W grudniu 1965 roku podczas pobytu w Lizbonie została aresztowana za działalność na rzecz wyzwolenia i przez kilka miesięcy więziona przez władze portugalskie[3]. Dnia 19 września 1974 roku szła na czele grupy ubranych na czarno kobiet podczas demonstracji przed pałacem rządowym w São Tomé, zorganizowanej w związku z podejrzeniem zatrucia wody solą przez Portugalczyków. Po uzyskaniu niepodległości data ta została ogłoszona dniem kobiet saotomejskich (dia das mulheres santomenses)[2][4].

Gdy w 1975 roku Wyspy Świętego Tomasza i Książęca uzyskały niezależność od Portugalii, pełniła funkcje ministra edukacji i kultury oraz ministra informacji i kultury, a w latach 1980–1990 przewodniczącej Zgromadzenia Narodowego. Przewodniczyła kobiecej organizacji Fórum da Mulher de São Tomé e Príncipe[5][6] oraz od 1987 do śmierci narodowemu związkowi pisarzy i artystów União de Escritores e Artistas de São Tomé e Príncipe (UNEAS)[2][1][5].

Była autorką tekstu hymnu narodowego „Independência total”[2].

Zmarła w wieku 83 lat w szpitalu w Luandzie w Angoli, gdzie wyjechała, aby się leczyć[7]. Po jej śmierci 10 marca 2010 roku rząd Wysp Świętego Tomasza i Książęcej ogłosił pięciodniową żałobę narodową[6].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]
  • 1976: O Jornal das Ilhas[8]
  • 1978: É nosso o solo sagrado da terra[2]
  • 2003: Mataram o rio de minha cidade[2]
  • 2006: Cantos do sagrado solo[9]
  • 2006: O coral das ilhas[10]
  • 2006: A poesia e a vida[2]
  • 2008: Mensagens do canto do Ossobó[11]
  • 2008: Tempo universal[12]
  • 2008: O relógio do tempo[13]

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]
Utwory
Rok Utwór Uwagi Źr.
1975 Independência total tekst [14]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b City Icon: Alda Neves da Graça do Espírito Santo – Sao Tome [online], Afro Tourism, 27 lipca 2017 [dostęp 2021-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-20] (ang.).
  2. a b c d e f g Alda Espírito Santo (1926-2010) [online], Biografias de Mulheres Africanas [dostęp 2021-07-18] (port.).
  3. Alda do Espírito Santo [online], African Studies Centre Leiden, 30 kwietnia 2021 [dostęp 2021-07-18] (ang.).
  4. Dia das Mulheres de São Tomé e Príncipe – Vatican News [online], www.vaticannews.va, 19 września 2019 [dostęp 2021-07-18] (port.).
  5. a b Homenagem a Alda Espírito Santo [online], CPLP Comunidade dos Países de Lingua Portuguesa [dostęp 2021-07-25] (port.).
  6. a b Alda Espírito Santo era a voz feminina de São Tomé e Príncipe [online], www.dn.pt [dostęp 2021-07-18] (port.).
  7. Ricardo Neto, Alda Espírito Santo, a figura emblemática da luta da independência completa hoje 10 anos de falecimento [online], STP-PRESS, 9 marca 2020 [dostęp 2021-07-18] (port.).
  8. Alda do Espírito Santo [online], Jornal Tornado, 18 grudnia 2016 [dostęp 2021-07-18] (port.).
  9. Alda Espírito Santo, Cantos do solo sagrado, UNEAS, 2006 [dostęp 2021-07-18] (port. braz.).
  10. Alda Espírito Santo, O coral das ilhas, UNEAS, 2006 [dostęp 2021-07-18] (port.).
  11. Alda Espírito Santo, Mensagens do Canto do ossobó, UNEAS, 2006 [dostęp 2021-07-18] (port. braz.).
  12. Alda Espírito Santo, Tempo universal, UNEAS, 2008 [dostęp 2021-07-18] (port.).
  13. Alda Espírito Santo, O relógio do tempo, UNEAS, 2008 [dostęp 2021-07-18] (port.).
  14. Credits / Stały Ląd / Ania Deko – TIDAL [online], listen.tidal.com [dostęp 2020-12-04] (ang.).