Bauyrżan Momyszuły
pułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
6 stycznia 1911 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 czerwca 1982 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1932–1934, 1936–1955 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
316 Dywizja Strzelecka, |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
wykładowca, pisarz |
Odznaczenia | |
|
Bauyrżan Momyszuły (kaz. Бауыржан Момышұлы; ur. 24 grudnia 1910?/6 stycznia 1911 w miejscowości Urak-Bałwa w obwodzie żambylskim, zm. 10 czerwca 1982 w Ałma-Acie) – kazachski żołnierz i pisarz, pułkownik, Bohater Związku Radzieckiego (pośmiertnie, 1990) i Narodowy Bohater Kazachstanu (pośmiertnie, 1995).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie chłopskiej. Do 1929 skończył 9 klas, pracował jako ekonomista w banku przemysłowym, sekretarz rejonowego komitetu wykonawczego, szef rejonowej milicji i instruktor miejskiego komisariatu wojskowego w Ałma-Acie. W latach 1932–1934 odbywał służbę wojskową, w 1933 ukończył szkołę pułkową, od 1936 ponownie służył w Armii Czerwonej.
Od września 1941 uczestniczył w wojnie niemiecko-radzieckiej. Jako dowódca batalionu 1073 Pułku Strzelców w 316 Dywizji Strzeleckiej (następnie 8 Gwardyjskiej Dywizji Strzeleckiej) w składzie 16 Armii i Frontu Zachodniego podczas obrony Moskwy brał udział w 27 starciach. Za zasługi został mianowany kapitanem i dowódcą 19 Gwardyjskiego Pułku Strzelców, 5 grudnia 1941 został ranny w walce, jednak pozostał na polu walki, później znów został ciężko ranny i do marca 1944 przebywał w szpitalu. Od 1942 roku należał do partii komunistycznej.
W 1944 ukończył kursy doskonalenia kadry oficerskiej, 21 stycznia 1945 został dowódcą 9 Gwardyjskiej Dywizji Strzeleckiej w składzie 6 Gwardyjskiej Armii i 2 Frontu Nadbałtyckiego, w lutym-marcu 1945 walczył w rejonie miasta Priekule. W 1948 ukończył Akademię Sztabu Generalnego, w 1950 został starszym wykładowcą Wojskowej Akademii Tyłów i Zaopatrzenia Armii Radzieckiej, w grudniu 1955 zakończył służbę wojskową w stopniu pułkownika.
Był członkiem Związku Pisarzy ZSRR. Jego imieniem nazwano ulice w Ałma-Acie, Dżambule, Gurjewie i w Assie oraz szkoły średnie w Ałma-Acie, Dżambule, Szymkencie, szkołę wojskową w Ałma-Acie i sowchoz.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (pośmiertnie, 11 grudnia 1990)
- Złota Gwiazda Bohatera Kazachstanu (pośmiertnie, 1995)
- Order Lenina (11 grudnia 1990, pośmiertnie)
- Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie)
- Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (6 czerwca 1945)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (15 stycznia 1971)
- Order Przyjaźni Narodów (23 grudnia 1980)
- Order Czerwonej Gwiazdy
- Order „Znak Honoru” (3 stycznia 1959)
I medale.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pułkownicy Sił Zbrojnych ZSRR
- Absolwenci Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K.J. Woroszyłowa
- Kazachscy Bohaterowie Związku Radzieckiego
- Bohaterowie Kazachstanu
- Członkowie Związku Pisarzy ZSRR
- Kazachscy pisarze
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy
- Odznaczeni Orderem Czerwonej Gwiazdy
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Przyjaźni Narodów
- Odznaczeni Orderem Wojny Ojczyźnianej I klasy
- Odznaczeni Orderem „Znak Honoru”
- Radzieccy dowódcy dywizji w II wojnie światowej
- Urodzeni w 1911
- Zmarli w 1982
- Radzieccy wojskowi narodowości kazachskiej