Batalion ON „Gorlice”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1939 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
kpt. Stanisław Czwiertnia |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Skład | |
Gorlicki Batalion Obrony Narodowej (batalion ON „Gorlice”) – pododdział piechoty Wojska Polskiego II RP.
Historia batalionu
[edytuj | edytuj kod]Batalion został sformowany z dniem 31 maja 1939 w Gorlicach i Bieczu, w składzie Podhalańskiej Brygady ON, według etatu batalionu ON typ IV[1][2]. Pododdział był organizowany w oparciu o 491 Obwód Przysposobienia Wojskowego[2]. Oddziałem gospodarczym dla nowo utworzonego oddziału był 16 pułk piechoty w Tarnowie[3]. Pod względem mobilizacji materiałowej przydzielony do 1 pułku strzelców podhalańskich w Nowym Sączu[2]. Batalion nie otrzymał działek przeciwpancernych oraz połowy z należnych ciężkich karabinów maszynowych (3 ckm zamiast 6 przysługujących). Karabiny francuskie zostały wymienione na niemieckie. Dostarczono jeden moździerz, brakowało hełmów, bagnetów i łopatek saperskich. W sierpniu 1939 przydzielono ręczne karabiny maszynowe w zamian za ckm[4].
W czerwcu 1939 rozpoczęto szkolenie doraźne, natomiast w lipcu i sierpniu przeprowadzone zostały planowe ćwiczenia okresowe w rejonie przewidywanych działań obronnych[5].
W trzeciej dekadzie sierpnia 1939 roku, zarządzeniem komendanta Garnizonu Gorlice majora Łepkowskiego i burmistrza miasta została powołana ochotnicza 4 kompania batalionu ON „Gorlice”, składająca się z uczniów gorlickiego gimnazjum i uczniów szkół średnich w powiecie. Zwerbowano 118 rekrutów, którzy w większości byli członkami Związku Strzeleckiego i przeszli szkolenie w Przysposobieniu Wojskowym. Dowódcą kompanii został mieszkaniec Glinika porucznik Adam Marcinkiewicz. Po złożeniu przysięgi kompania została włączona w skład batalionu powiększając jego liczebność do 620 żołnierzy[6].
W kampanii wrześniowej 1939 roku baon walczył w składzie 2 Brygady Górskiej Strzelców, która broniła odcinka od Czorsztyna do Przełęczy Beskid (ok. 80 km). Batalion ON „Gorlice” odpowiadał za pododcinek wschodni, który ciągnął się od Gładyszowa przez Zborów-Konieczną do Gorlic.
5 września 1939 pod Hańczową i Gładyszowem batalion odpierał ataki oddziałów rozpoznawczych niemieckiej 1 Dywizji Górskiej[7].
Obsada personalna
[edytuj | edytuj kod]- dowódca – kpt. Stanisław Czwiertnia[8]
- dowódca kompanii ON „Gorlice I” – kpt. Józef Fryzel
- dowódca kompanii ON „Gorlice II” – por. rez. Jan Pabis
- dowódca kompanii ON „Biecz” – ppor. rez. Mieczysław Burczyk †1940 Charków[9]
- dowódca kompanii ochotniczej – por. Adam Marcinkiewicz
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pindel 1979 ↓, s. 58–59, 96.
- ↑ a b c Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1074.
- ↑ Pindel 1979 ↓, s. 76.
- ↑ Pindel 1979 ↓, s. 60, 97.
- ↑ Pindel 1979 ↓, s. 128–129.
- ↑ Andrzej Ćmiech, Gorlice w przededniu II wojny światowej
- ↑ Pindel 1979 ↓, s. 258.
- ↑ Pięciak i Sadowski 2020 ↓, s. 21.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 52.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Andrzej Ćmiech, Gorlice w przededniu II wojny światowej, "Gazeta Gorlicka" regionalny dodatek "Gazety Krakowskiej", wtorek 24 sierpnia 2007
- Ryszard Dalecki, Armia "Karpaty" w wojnie obronnej 1939 r., Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów 1989, wyd. II, ISBN 83-03-02830-8
- Kazimierz Pindel: Obrona Narodowa 1937-1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. ISBN 83-11-06301-X.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
- Krzysztof Pięciak, Piotr Sadowski: Brygady Górskie Strzelców cz. 2. seria Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918-1939 tom nr 53. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska S.A., 2020. ISBN 978-83-8164-446-4.