Cruella (film)

Cruella

Rok produkcji	2021
Data premiery	18 maja 2021 28 maja 2021 (Polska)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	134 minuty
Reżyseria	Craig Gillespie
Scenariusz	Dana Fox Tony McNamara
Główne role	Emma Stone Emma Thompson Joel Fry Paul Walter Hauser Emily Beecham Mark Strong
Muzyka	Nicholas Britell
Zdjęcia	Nicolas Karakatsanis
Scenografia	Fiona Cromble
Kostiumy	Jenny Beavan
Montaż	Tatiana S. Riegel
Produkcja	Andrew Gunn Marc Platt Kristin Burr
Wytwórnia	Walt Disney Pictures Gunn Films Marc Platt Productions
Dystrybucja	Walt Disney Studios Motion Pictures

Emma Stone, odtwórczyni tytułowej roli

Cruella – amerykańska komedia kryminalna z 2021 roku w reżyserii Craiga Gillespiego z Emmą Stone w roli tytułowej na podst. postaci Cruelli de Mon z powieści Dodie Smith 101 dalmatyńczyków oraz jej ekranizacji pod tym samym tytułem – filmu animowanego z 1961 i filmu aktorskiego z 1996 roku.

Światowa premiera filmu miała miejsce 18 maja 2021 w Los Angeles. W Polsce zadebiutował 28 maja tego samego roku. Film otrzymał Oscara za najlepsze kostiumy.

Fabuła

W 1964 roku 12-letnia Estella Miller jest kreatywnym dzieckiem marzącym o byciu projektantką mody, jednak ze względu na jej naturalne dwukolorowe włosy i ostry temperament jest wyrzutkiem w swej szkole. Jej matka – Catherine często wobec niej używa przezwiska „Cruella” z powodu temperamentu i próbuje zachęcić ją, by była milsza. W końcu Estella zostaje przez swoje buntownicze zachowanie relegowana ze szkoły i wraz z matką przeprowadza się do Londynu. Catherine zatrzymuje się na moment w Suffolk u swej znajomej, arystokratki baronowej von Hellman, z prośbą o zapomogę. Wkradając się do środka, Estella gubi naszyjnik matki, ścigana przez psy rasy dalmatyńczyk von Hellmanów, które spychają Catherine z balkonu nad urwiskiem i powodują jej śmierć. Estella czując, że sama do tego doprowadziła ucieka z rezydencji von Hellmanów i włóczy się po londyńskich ulicach, gdzie zaprzyjaźnia się z małoletnimi kieszonkowcami-sierotami, Jasperem i Horacym.

W 1977 roku dorośli Estella, Jasper i Horacy są skutecznymi złodziejami, dzięki przebraniom autorstwa Estelli. Jasper załatwia jej pracę sprzątaczki w sklepie modowym Liberty of London. Estella liczy, iż jej talent zostanie dostrzeżony przez jej szefa Geralda. W końcu będąc pijaną dekoruje wystawę po swojemu. Wystawa jednak robi wrażenie na von Hellman, będącej właścicielką prestiżowego domu mody haute couture Baroness. Estella przyjmuje od niej pracę projektantki w Baroness, w którym od dawna marzyła pracować. Sukcesywnie pnie się po szczeblach kariery i zdobywa sympatię baronowej będącej wyniosłą i autorytarną osobą. Pewnego dnia Estella zauważa u szefowej naszyjnik Catherine, jednak baronowa twierdzi, że to klejnot rodowy, raz skradziony przez jej pracownicę.

Estella orientuje się, że tą pracownicą była jej matka i czując, że von Hellman nie mówi całej prawdy zamierza odzyskać naszyjnik. Okazja zbliża się na organizowany przez baronową Czarno-Biały Bal. Aby ukryć swoją tożsamość, Estella tworzy alter ego „Cruellę”, ujawniając swoje naturalne włosy, ukrywane dotychczas pod peruką i nosząc jeden ze starych projektów baronowej ze sklepu z odzieżą vintage należącego do ekstrawaganckiego Artiego. Na balu Cruella przyciąga uwagę, gdy Jasper i Horacy włamują się do skarbca baronowej, ale zdają sobie sprawę, że baronowa ma już na sobie naszyjnik. Tworzą zamieszanie, pozwalając Estelli wykraść naszyjnik. Baronowa przywołuje swoje dalmatyńczyki psim gwizdkiem i wówczas Estella zdaje sobie sprawę, że baronowa spowodowała śmierć Catherine.

Estella przypomina, że w trakcie zamieszania jeden z dalmatyńczyków baronowej połknął naszyjnik, więc na jej żądanie Jasper i Horacy je wszystkie porywają. Estella porzuca swe imię i jako Cruella zamierza konkurować z baronową. Zakłada firmę odzieżową, zaś felietonistka Anita Darling, jej jedyna przyjaciółka z czasów szkolnych ma pisać o niej artykuły. Zdobywająca rozgłos Cruella przyćmiewa baronową podczas różnych wydarzeń. Wściekła baronowa zwalnia swojego prawnika, Rogera Dearly’ego, gdy ten nie znalazł podstaw prawnych do pogrążenia Cruelli. Tymczasem Jaspera niepokoi coraz bardziej wyniosłe zachowanie Cruelli.

W końcu Cruella, dalej pracując jako Estella w Baroness, w sekrecie sabotuje wiosenną kolekcję baronowej umieszczając gniazda moli w jednej ze sukni. Następnie urządza pokaz mody punkowej w formie rockowego show, na którym pojawia się w odzieży w wzór sierści dalmatyńczyków. Baronowa sądzi, że Cruella oskórowała jej psy i domyśla się jej prawdziwej tożsamości. Wracająca do domu Estella staje w konfrontacji z baronową. Nie zabiła dalmatyńczyków i była to celowa prowokacja. Baronowa podpala budynek i zostawia rywalkę na śmierć, a Jaspera i Horacego wrabia w zabójstwo Cruelli. W ostatniej chwili ratuje ją John, kamerdyner baronowej. Ujawnia, że naszyjnik to kluczyk do skrytki z aktem urodzenia Estelli. W rzeczywistości baronowa jest matką Estelli, którą po narodzinach kazała zabić, aby skupić się na swojej karierze i zatrzymać spadek po mężu. John oddał dziecko Catherine, jednej ze pokojówek baronowej, by w tajemnicy wychowywała Estellę.

Estella uwalnia Jaspera i Horacego z aresztu policyjnego i wspólnie z Artiem i Johnem opracowuje plan zniszczenia baronowej. Na gali dobroczynnej organizowanej w rezydencji von Hellmanów zaproszeni goście w wyniku intrygi Estelli, ubierają się w hołdzie dla oficjalnie zmarłej Cruelli, przez co baronowa nie może jej zlokalizować. Na balkonie Estella konfrontuje się z matką, która udając pojednanie spycha ją z klifu, czego świadkiem są jej goście. Estella potajemnie przeżywa dzięki ukrytemu spadochronowi i przed „śmiercią” przekazała swoje dziedzictwo, w tym posiadłość von Hellmanów, Cruelli. Aresztowana baronowa przysięga zemstę. Estella na dobre porzuca dawną tożsamość i już jako Cruella de Mon wprowadza się na stałe do Suffolk. Roger, obecnie piszący piosenki, i Anita otrzymują od Cruelli szczenięta dalmatyńczyków – Pongo i Perditę.

Obsada

Rola	Aktor	Polski dubbing
Estella Miller / Cruella de Mon	Emma Stone	Elżbieta Nagel
12-letnia Estella	Tipper Seifert-Cleveland	Olga Cybińska
5-letnia Estella	Billie Gadsdon	Noemi Żbikowska
baronowa von Hellman	Emma Thompson	Ewa Konstancja Bułhak
Jasper Badun	Joel Fry	Sebastian Cybulski
młody Jasper	Ziggy Gardner	Antoni Domin
Horacy Badun	Paul Walter Hauser	Sebastian Perdek
młody Horacy	Joseph MacDonald	Paweł Szymański
Catherine Miller	Emily Beecham	Dominika Kluźniak
John	Mark Strong	Dariusz Kowalski
Artie	John McCrea	Artur Chamski
Jeffrey	Andrew Leung	Marcin Januszkiewicz
Anita Darling	Kirby Howell-Baptise	Ewa Prus
12-letnia Anita	Florisa Kamara	Antonina Krylik
Roger Dearly	Kayvan Novak	Przemysław Glapiński
Gerald	Jamie Demetriou	Grzegorz Kwiecień

Produkcja

Film aktorski opowiadający o Cruelli de Mon, postaci znanej z serii 101 dalmatyńczyków został przez The Walt Disney Company zapowiedziany już w 2011. Andrew Gunn został wówczas zatrudniony jako producent filmu, z kolei odtwórczynią roli Cruelli z adaptacji z 1996 roku oraz jej kontynuacji z 2000 roku – Glenn Close jako producentka wykonawcza. Kelly Marcel natomiast poprawiała scenariusz napisany pierwotnie przez Alice Brosh McKennę. 6 stycznia 2016 roku ogłoszono, że Emma Stone została obsadzona w głównej roli. W sierpniu tego samego roku, Jez Butterworth został zatrudniony do przepisania poprzedniego scenariusza, z kolei w listopadzie ogłoszono dołączenie do filmu Alexa Timbersa jako reżysera oraz Marca Platta na stanowisku producenta. W grudniu 2018 roku ujawniono jednak, że Craig Gillespie otrzymał stanowisko reżysera, zastępując tym samym Timbersa, który musiał opuścić projekt z powodu konfliktów w harmonogramie.

W maju 2019 roku ogłoszono angaż Emmy Thompson w roli Baronowej, opisywanej jako „antagonistka Cruelli, która wpłynie na jej przemianę w złoczyńcę, którą znamy dzisiaj”. Nicole Kidman, Charlize Theron, Julianne Moore i Demi Moore także były rozważane do zagrania tej roli, podczas gdy Dev Patel był przypisywany do zagrania Rogera Dearly’ego. W tym samym miesiącu Dana Fox i Tony McNamara zostali zatrudnieni do napisania najnowszej wersji scenariusza. W kolejnych miesiącach Joel Fry i Paul Walter Hauser zostali obsadzeni kolejno jako Jasper i Horacy.

W sierpniu 2019 roku, podczas eventu Disneya D23: Expo ogłoszono rozpoczęcie zdjęć do filmu oraz przedstawiono pierwszą grafikę przedstawiającą Stone jako Cruellę. Miesiąc później do obsady dołączyli Mark Strong, Emily Beecham i Kirby Howell-Baptise. Ostatni klaps padł na planie w listopadzie tego samego roku.

31 marca 2021 ogłoszono, że Nicholas Britell skomponuje muzykę do filmu.

Wydanie

Amerykańska premiera filmu pierwotnie została zapowiedziana na 23 grudnia 2020 roku, ale została przełożona do 28 maja 2021 w momencie rozpoczęcia zdjęć. 23 marca 2021 ogłoszono, że film zostanie wydany jednocześnie z premierą kinową na Disney+ z powodu pandemii COVID-19. Światowa premiera miała miejsce natomiast 18 maja 2021 roku w El Capitan Theatre w Los Angeles. Podczas tego wydarzenia uczestniczyła obsada i ekipa produkcyjna filmu oraz zaproszeni specjalni goście. Premierom tym towarzyszył czerwony dywan oraz szereg konferencji prasowych.

Film otrzymał ograniczenie wiekowe PG-13 (za zgodą rodziców) od Motion Picture Assosciation ze względu na „obecność przemocy i elementów tematycznych”, stając się przy tym drugim po Mulan aktorskim remakiem Disneya, który przyjął to oznaczenie. W Polsce film zadebiutował w kinach również 28 maja 2021 roku i był dystrybuowany z przygotowanym przez SDI Media dubbingiem, wyreżyserowanym przez Artura Kaczmarskiego.

Odbiór

Film Cruella spotkał się z umiarkowanie pozytywną reakcją krytyków. W agregatorze recenzji Rotten Tomatoes 74% z 367 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 6,7/10. Na portalu Metacritic średnia ważona z 56 recenzji wyniosła 59 punktów na 100.

Według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę A w skali od F do A+, podczas gdy PostTrak podało, że 84% widzów oceniło go pozytywnie, a 63% stwierdziło, że zdecydowanie poleciliby film.

Nagrody

Na 94. ceremonii wręczenia Oscarów film otrzymał nagrodę w kategorii najlepsze kostiumy.

Kontynuacja

4 czerwca 2021 r. Disney ogłosił, że sequel jest oficjalnie na wczesnym etapie rozwoju, a Gillespie i McNamara wrócą odpowiednio jako reżyser i scenarzysta. W sierpniu tego samego roku Emma Stone potwierdziła powrót do roli w kontynuacji.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona filmu
• Cruella w bazie Filmweb
• Cruella w bazie IMDb (ang.)