Przejdź do zawartości

Doktryna Stimsona

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Doktryna Stimsona (ang. Stimson Doctrine znana też jako doktryna Hoovera-Stimsona[1] lub Doctrine of Non-Recognition "doktryna nieuznawania") – jednostronne oświadczenie wydane 7 stycznia 1932 przez sekretarza stanu USA Henry’ego Lewisa Stimsona, dotyczące „incydentu mukdeńskiego”.

Stimson przekazał przedstawicielom Japonii i Chin w Waszyngtonie notę stwierdzającą, iż Stany Zjednoczone nie uznają sytuacji de facto ani żadnego porozumienia chińsko-japońskiego, które mogłoby naruszyć prawa rządu amerykańskiego czy obywateli amerykańskich w Chinach, ani tych, które odnoszą się do suwerenności, niepodległości lub integralności terytorialnej i administracyjnej Republiki Chińskiej, lub międzynarodowej polityki w stosunku do Chin, powszechnie znanej jako polityka otwartych drzwi i że nie zamierzają uznać sytuacji, traktatu lub umowy, które mogą być wytworzone w sposób sprzeczny z Paktem Brianda-Kellogga, którego Chiny i Japonia, a także Stany Zjednoczone, są stronami”.

Kopie tego oświadczenia Stimson rozesłał do Londynu i Paryża, zachęcając tamtejsze rządy do ogłoszenia podobnych deklaracji.

Według polskiego historyka doktryna, że zabór siłą nie może zostać uznany przez społeczność międzynarodową "stanowiła najpoważniejsze osiągnięcie tego kierunku w dyplomacji amerykańskiej, który widział w argumentach natury moralnej środek rozwiązania sytuacji konfliktowych"[2].

Z podobną deklaracją nieuznania zajęcia krajów bałtyckich wystąpił 23 lipca 1940 Sumner Welles, podsekretarz stanu USA (1937 – 1943)[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Od ówczesnego prezydenta Hoovera, który poparł tę notę.
  2. Krzysztof Michałek, Na drodze ku potędze, Warszawa 1991 s.354.
  3. Statement by the acting Secretary of State, the honorable Sumner Welles, Welles declaration

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Elmer Bendiner, Czas Aniołów. Tragikomiczna historia Ligi Narodów, Czytelnik, Warszawa 1981, s. 353.
  • Wiesław Dobrzycki, Historia stosunków międzynarodowych 1815-1945, Scholar, wydanie nowe.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]