Dom Bohumila Hrabala w Pradze
Miejsce, w którym stała kamienica Hrabala | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
Na Hrázi 24 |
Typ budynku |
kamienica |
Zniszczono |
1988 |
Położenie na mapie Pragi | |
Położenie na mapie Czech | |
50°06′19,3320″N 14°28′34,3920″E/50,105370 14,476220 |
Dom Bohumila Hrabala w Pradze – zburzona kamienica w stolicy Czech, Pradze, w której jedno z mieszkań zajmował od lat 50. do lat 70. XX wieku[1] czeski pisarz, Bohumil Hrabal wraz z małżonką, Elišką Plevovą[2].
Czasy Hrabala
[edytuj | edytuj kod]Kamienica, w której zamieszkiwał Hrabal mieściła się pod adresem Na Hrázi 24 (pol. Na Grobli) w dzielnicy Libeň. Legendą miejską, podtrzymywaną przez samego pisarza, była nazwa ulicy, którą zapisywano Na Hrázi Věčnosti (pol. Na Grobli Wieczności). Według opisów i wspomnień polskiego biografa Hrabala, Aleksandra Kaczorowskiego, kamienica była stara i zniszczona (ma się wrażenie, że to scena otoczona rzędami galeryjek na piętrach). Na podwórzu, za wspólną toaletą, zlokalizowane było wejście do dawnej kuźni, przebudowanej i przystosowanej do celów mieszkalnych, w której zamieszkiwał pisarz. Mieszkanie to miało kuchnię na wprost drzwi oraz pokój boczny. W 1956 roku do obiektu wprowadziła się żona Hrabala. Pisarz wiódł bardzo towarzyskie życie, w związku z czym (zwłaszcza przed ślubem) mieszkanie było licznie odwiedzane przez różne osoby, bliższych i dalszych znajomych artysty, z których część nawet krótko tu pomieszkiwała (m.in. grafik i malarz Vladimír Boudník, długoletni przyjaciel Hrabala). W lokalu odbywały się wesela w domu (pisarz spisywał w urzędzie dane personalne przypadkowych nowożeńców na dany dzień i ze znajomymi świętował te wesela u siebie w domu, bez udziału i wiedzy par młodych)[2].
Libeň, na którym stała kamienica, był szczególnie ważną dla Hrabala przestrzenią, którą uwiecznił w wielu swoich dziełach[3].
Wyburzenie
[edytuj | edytuj kod]Małżeństwo opuściło kamienicę Na Hrázi w 1973 roku i przeprowadziło się do jednego z praskich bloków mieszkalnych. Budynek, wraz z jedną całą pierzeją ulicy, wyburzono w 1988 roku pod tunel linii B praskiego metra i jej stację Palmovka. Powstał tu długi mur oporowy, na którym słowacka artystka Táňa Svatošová (ur. w 1964 roku[4], przyjechała do Pragi w 1984 roku) namalowała mural z wyobrażeniem Hrabala (5,5 metra wysokości), jego maszyny do pisania produkcji Perkeo oraz szesnastoma kotami, które miał w życiu. Przy wejściu do pomieszczeń technicznych metra wisi stosowna tablica pamiątkowa[2].
Eksplozjonizm (ruch artystyczny stworzony przez Vladimíra Boudníka) osiągnął swój szczyt m.in. w fotografiach autorstwa Ladislava Michálka, w tym przedstawiających rozbiórkę starych kamienic na Libni, również domu Hrabala[5][3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bohumil Hrabal – w 22 rocznicę | OtoPraga.pl - Subiektywny przewodnik po Pradze, gospodach i czeskich klimatach [online], 3 lutego 2019 [dostęp 2021-04-09] (pol.).
- ↑ a b c Mariusz Szczygieł, Osobisty przewodnik po Pradze, wyd. pierwsze, Warszawa 2020, s. 26-30, ISBN 83-65970-43-0, OCLC 1176368601 [dostęp 2021-04-09] .
- ↑ a b Magiczny świat Bohumila Hrabala [online], Kultura.Tarnów [dostęp 2021-04-09] (pol.).
- ↑ Medvik: Svatošová, Táňa [online], www.medvik.cz [dostęp 2021-04-09] .
- ↑ Wyborcza.pl [online], bialystok.wyborcza.pl [dostęp 2021-04-09] .