Dwór w Wojborzu
Dwór w Wojborzu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
Wojbórz 210b |
Typ budynku |
dwór |
Styl architektoniczny | |
Ukończenie budowy |
II poł. XVI w. |
Ważniejsze przebudowy |
1688 r., XIX w. |
Kolejni właściciele |
Anton von Magnis[2] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego | |
Dwór w Wojborzu – zabytkowy dwór[1] został wzniesiony w drugiej połowie XVI wieku; przebudowany w 1668 roku i w XIX wieku. Po 1945 roku był siedzibą państwowego gospodarstwa rolnego, obecnie nie jest użytkowany.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Dwór leży w Wojbórzu – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko[3]. Zabytek położony jest w centrum wsi, około 300 m na południe od kościoła.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy dwór w Wojborzu istniał już w połowie XV wieku[4]. Obecna rezydencja została wzniesiona przez rodzinę von Tschischwitz w latach siedemdziesiątych lub osiemdziesiątych XVI wieku[4]. W 1668 roku (data na portalu) barokową przebudowę dworu zakończył Jan Wawrzyniec von Degnerheimb. Po przejęciu majątku w Wojborzu przez rodzinę von Götzen dwór przeważnie pełnił funkcję siedziby zarządcy folwarku[4]. Po 1945 roku we dworze i folwarku ulokowano państwowe gospodarstwo rolne[3].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 31 października 1986 roku dwór został wpisany do rejestru zabytków[1]. Obecnie (w 2017 roku) budynek nie jest użytkowany.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Dwór jest barokową budowlą wzniesioną z kamienia i cegły, założoną na planie prostokąta, z wydatnym, oskarpowanym ryzalitem od północy[4]. Budynek jest podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem i nakryty wysokim łamanym dachem dwuspadowym[4]. Fasada (elewacja południowa) jest ośmioosiowa z asymetrycznie umieszczonym głównym wejściem, ozdobionym portalem o cechach późnorenesansowych[4]. Nad wejściem prostokątna płycina, ozdobiona po bokach spływami wolutowymi, z kartuszem zawierającym herb Lorenza Degnera von Degenheima, radcy dworskiego[5], flankowanym (otoczonym) przez panoplia. Portal zwieńczony trójkątnym frontonem z trzema kulami na postumentach, położonymi na szczycie i po bokach. Fronton zawiera mniejszy herb, z trzema różami.
Elewacja tylna jest siedmioosiowa, ze wspomnianym wyżej dwuosiowym ryzalitem i dodatkowym wejściem do budynku, elewacje boczne są trzyosiowe[4]. Obecnie elewacje są w znacznym stopniu uproszczone. Zachowały boniowane naroża i wykonane w tynku uszakowe obramowania otworów okiennych[4].
Budynek jest częścią zespołu dworskiego, składającego się z okazałych budynków mieszkalnych i gospodarczych, usytuowanych wokół dwóch prostokątnych dziedzińców[3]. Zabudowania te pochodzą w większości z XIX wieku[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Fasada z asymetrycznie umieszczonym głównym wejściem
-
Portal o cechach późnorenesansowych
-
Herb radcy dworu Lorenza Degnera von Degenheim na płycinie z inicjałami I. L. D. V. D i datą ANNO 1668
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 68. [dostęp 2017-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ Adreßbuch des Schlesischen Grundbesitzes. Nach amtlichen und authentischen Quellen bearbeitet, CERES, landwirtschaftlicher Verlag, Berlin-Groß-Lichterfelde-West und Leipzig 1910. s. 53. [dostęp 2024-07-27].
- ↑ a b c d Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 241. ISBN 83-85773-04-5.
- ↑ a b c d e f g h Damian Dąbrowski: Wojbórz. [w:] www.palaceslaska.pl [on-line]. [dostęp 2017-07-19].
- ↑ Dwór Wojbórz
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-04-5.