Przejdź do zawartości

Flisakowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Flisakowate
Haliplidae[1]
Aubé, 1836
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze drapieżne

(bez rangi) Hydradephaga
Rodzina

flisakowate

Larwa H. fulvus
Peltodytes caesus
Haliplus ruficollis
Brychius elevatus

Flisakowate (Haliplidae) – rodzina drobnych, wodnych chrząszczy z podrzędu drapieżnych, należąca do Hydradephaga.

Owady dorosłe

[edytuj | edytuj kod]

Drobne chrząszcze, osiągające od 2,5 do 4,5 mm długości ciała, które jest jajowate w obrysie, a największa jego szerokość przypada na przednią połowę. Głowa wyraźnie węższa niż przedplecze i wsunięta po oczy w przedtułów. Nadustek prawie całkiem zrośnięty z epikranium. Czułki 11-członowe, nitkowate, osadzone przed oczyma. Głaszczki szczękowe o 4, a głaszczki wargowe o 3 członach. Kąty przednie i tylne przedplecza słabo wystające, a jego krawędzie zwykle silnie zbieżne do przodu. Przedplecze i pokrywy o dobrze rozwiniętych podgięciach. Skrzydła dobrze wykształcone, jednak ich mięśnie mogą być zredukowane. Wyrostek przedpiersia stosunkowo długi i szeroki. Środkowa i przednia część zapiersia tworzą krótki wyrostek. Odnóża smukłe i długie. Biodra odnóży tylnych wykształcone w szerokie, lekko zaokrąglone płytki, przykrywające krętarze, nasadę ud i pierwsze 3 widoczne sternity odwłoka. Odwłok o 6 widocznych sternitach (II-VII). Sternit VIII przekształcony w walwy odbytowe. Na narząd genitalny samców składają się: prącie, paramery, otaczający je segment genitalny oraz położone pod nim małe, trójkątne walwy odbytowe. Na narząd genitalny samic składają się: walwy genitalne połączone z walwiferami, wydłużone wulwoskleryty oraz walwy odbytowe[2].

Ciało mają silnie wydłużone, wąskie, z małą, nieco trapezoidalną głową. Wyposażona jest w 6 par przyoczek, 4-członowe czułki z dodatkowym członem wierzchołkowym i słabo rozwinięte głaszczki. Odwłok składa się z 9-10 segmentów o błoniastych pleurytach. Po bokach śródtułowia i odwłoka (z wyjątkiem ostatnich segmentów) występują przetchlinki. Przysadki odwłokowe zrośnięte z ostatnim segmentem. Odnóża bez włosków pływnych, za to ze szczecinkami i kolcami[2].

Biologia

[edytuj | edytuj kod]

Przedstawiciele flisakowatych stosunkowo słabo pływają sposobem naprzemiennego ruchu odnóży. Oddychają powietrzem atmosferycznym, które magazynują pod pokrywami i płytkami biodrowymi. Owady ziemnowodne. Larwy roślinożerne, a imagines wszystkożerne. Larwy nie w pełni wyrośnięte zimują w wodzie. W pełni wyrośnięte larwy trzeciego stadium wychodzą na ląd, gdzie budują kolebkę, w której przepoczwarczają się wiosną następnego roku. Imagines zimują zarówno na lądzie jak i w wodzie[2].

Ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Wyspecjalizowane co do pokarmu jak i środowiska, zwłaszcza larwy. Różne gatunki wykazują upodobanie do zbiorników zeutrofizowanych i nasłonecznionych, ubogich troficznie i zacienionych, zakwaszonych, słonawych, a jeszcze inne do głębszej strefy litoralu jezior. Większość gatunków związana jest ze zbiornikami drobnymi[2].

Rozprzestrzenienie

[edytuj | edytuj kod]

Są rozprzestrzenione na całym świecie[2]. W Polsce występuje 19 gatunków[3][4].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzina obejmuje około 200 gatunków zgrupowanych w 6 rodzajach[5]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Haliplidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e Kazimierz Galewski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 5-6 Fliskaowate - Haliplidae, Hygrobiidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1976.
  3. Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.
  4. Haliplidae w Coleoptera Poloniae. [dostęp 2014-03-24].
  5. Joel Hallan: Haliplidae w: Joel Hallan's Biology Catalog, Texas A&M University. [dostęp 2014-03-24].