Przejdź do zawartości

Gerrit Achterberg

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gerrit Achterberg
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 maja 1905
Langbroek (Wijk bij Duurstede)

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1962
Leusden (Holandia)

Narodowość

holenderska

Język

niderlandzki

Dziedzina sztuki

sonet, oda, poemat

Gerrit Achterberg (ur. 20 maja 1905 w Langbroek, 17 stycznia 1962 w Leusden) – poeta holenderski. Związany z dwoma czasopismami literackimi: Opwaartsche Wegen (1923-1940) i Criterium (1940-1949).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie chłopskiej wyznania kalwińskiego. W latach 1927–1933 był nauczycielem. Później zmieniał kilkakrotnie pracę z powodów zaburzeń psychicznych. 1938-1944 poddany przymusowo leczeniu psychiatrycznemu w związku ze skutkami jego patologicznej agresywności. Przyczyną poddania go leczeniu było zamordowanie w 1937 kobiety, u której wynajmował pokój. Postrzelił wówczas także jej 16-letnią córkę, a cała sprawa miała podtekst erotyczny. Skazany na 1,5 roku pozbawienia wolności. Wkrótce po wojnie (1946) wziął ślub. W tym okresie utrzymywał się jedynie ze zdobywanych z trudem prac zleconych. Do końca roku 1955 był objęty nadzorem sądowym. Pomimo tego otrzymał wówczas zamówienie rządowe na napisanie tomu wierszy. Dramatyczne losy pisarza powoli zmieniały recepcję jego utworów, a jednocześnie były silnym impulsem i inspiracją dalszej twórczości.

Wybrane utwory (chronologicznie)

[edytuj | edytuj kod]
  • 1925De zangen van twee twintigers
  • 1931Afvaart (Odpłynięcie)
  • 1939Eiland der ziel (Wyspa duszy)
  • 1940Dead end (Ślepa uliczka)
  • 1941
    • Osmose (Osmoza)
    • Thebe (Teby)
  • 1943
    • Huis (Dom)
    • Reiziger doet Golgotha (Podróżny zalicza Golgotę)
  • 1944
    • Eurydice (Eurydyka)
    • Morendo (Zamierająco [termin muz.])
    • Sintels (Żużel)
    • Meisje (Dziewczyna)
    • Kleine kaballistiek voor kinderen (Krótka kabalistyka dla dzieci)
    • Schaaatsenrijder (Łyżwiarz)
  • 1945Limiet (Granica)
  • 1946
    • Cryptogamen
    • Energie (Energia)
    • Existentie (Egzystencja)
    • Radar (Radar)
    • Sphinx (Sfinks)
    • Stof (Substancja)
  • 1947
    • Doornroosje (Śpiąca królewna)
    • En Jezus schreef in 't zand (A Jezus napisał na piasku)
  • 1949
    • Hoonte
    • Sneeuwwitje (Królewna Śnieżka)
  • 1950
    • Mascotte (Maskotka)
    • Woord (Słowo)
  • 1953
    • Ballade van de gasfitter (Ballada o monterze instalacji gazowych)
    • Cenotaaph (Cenotaf)
    • Ode aan Den Haag (Oda do Hagi)
  • 1954Autodroom (Tor wyścigowy)
  • 1957Spel van de wilde jacht (Gra o dzikich łowach)
  • 1961Vergeetboek

pośmiertnie:

  • 1963Verzamalde gedichten (Wiersze zebrane)
  • 1969Blauwzuur (Kwas pruski)
  • 1980Achtergebleven gedichten (Wiersze pozostawione)

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]