Przejdź do zawartości

Gliese 581 g

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gliese 581 g
Ilustracja
Porównanie hipotetycznych rozmiarów Gliese 581 g z Ziemią i Neptunem
Odkrywca

zespół Stevena S. Vogta i R. Paula Butlera (Teleskopy Kecka i Obserwatorium La Silla)

Data odkrycia

29 września 2010

Charakterystyka orbity (J2000)
Półoś wielka

0,14601 ± 0,00014 au

Mimośród

0

Okres orbitalny

36,652 ± 0,052

Charakterystyka fizyczna
Masa minimalna (M·sin i)

0,01 MJ

Gliese 581 g – nieistniejąca planeta pozasłoneczna, której istnienie podejrzewano w układzie planetarnym gwiazdy Gliese 581. Początkowe obserwacje wykonane metodą metodą dopplerowską silnie sugerowały istnienie tej planety, ale dodatkowe obserwacje udowodniły, że planety Gliese 581 d i Gliese 581 g w rzeczywistości nie istnieją.

Pierwsza część nazwy, „Gliese 581”, określa, że planeta orbituję gwiazdę opisaną w katalogu Gliesego. Litera „g” oznacza, że była to szósta odkryta planeta w tym układzie planetarnym.

Odkrycie

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze obserwacje gwiazdy wykorzystujące metodę dopplerowską, do czego wykorzystano dane zebrane przez HIRES (spektroskop o wysokiej rozdzielczości) z teleskopów Kecka oraz HARPS z Obserwatorium La Silla, wykazały możliwość istnienia planety o czym poinformowano w 2010[1].

Dodatkowa analiza danych z instrumentu HARPS wykonana w 2011 przez zespół astronomów z Obserwatorium w Genewie nie potwierdziła obserwacji tej planety, chociaż nie wykluczyła jej istnienia[2]. Według obserwacji i analiz opublikowanych w 2014 planety Gliese 581 d i Gliese 581 g w rzeczywistości nie istnieją[3]. Pierwsi odkrywcy rzekomej planety Gliese 581 d źle zinterpretowali zmiany jasności gwiazdy, które nie były powodowane ruchem planety, ale były związane z jej 11-letnim cyklem słonecznym[3]. Wyliczone przez nich parametry orbitalne Gliese 581 d mogły być spowodowane jedynie istnieniem innej planety, która została zidentyfikowana jako Gliese 581 g[3]. Po wprowadzeniu poprawek wynikających z obserwacji cyklu słonecznego gwiazdy i wyliczeniu jej ruchu obrotowego wynoszącego 130±2 dni, prawdopodobieństwo istnienia planety Gliese 581 d zostaje prawie całkowicie wyeliminowane, co pociąga także za sobą wyeliminowanie istnienia Gliese 581 g[3].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]
Porównanie układów słonecznego i Gliese 581 z zaznaczoną ekosferą (Gliese 581 g znajduje się pomiędzy c i d)

Planeta w rzeczywistości nie istnieje, wszystkie dane zostały zachowane wyłącznie dla celów historycznych i opisują planetę, która mogłaby teoretycznie istnieć, zakładając również istnienie także nieistniejącej Gliese 581 d.

Rok na Gliese 581 g trwa około 37 dni ziemskich. Współczynnik ESI, opisujący podobieństwo do Ziemi, ma dla niej wartość 0,76[4], co czyni ją jedną z najbardziej podobnych do Ziemi planet pozasłonecznych.

Gliese 581 g krąży wokół swojej gwiazdy macierzystej w stosunkowo małej odległości – ok. 21 mln km. Jednak gwiazda Gliese 581 jest czerwonym karłem, przez co świeci wielokrotnie słabiej od Słońca, co powoduje z kolei, że średnia temperatura planety mieści się w przedziale od -31 °C do -12 °C (tj. 242 – 261 K). Z uwagi na bliskość swojej gwiazdy Gliese 581 g podlega jednak prawdopodobnie procesom obrotu synchronicznego oraz libracji, podobnie jak Księżyc w stosunku do Ziemi. Powoduje to, że tylko jedna strona planety jest oświetlona, druga natomiast pozostaje w ciągłym mroku.

Masa planety (3-4 masy Ziemi) wskazuje, że jest to planeta skalista i posiada dostateczną grawitację, aby utrzymać własną atmosferę. Średnica planety wynosi najprawdopodobniej 1,2-1,4 średnicy Ziemi[5]. Siła ciążenia na powierzchni jest prawdopodobnie zbliżona do ziemskiej lub większa. Dodatkowo Gliese 581 g leży w ekosferze, czyli w takiej odległości od gwiazdy, która pozwala na utrzymanie się wody w stanie ciekłym i rozwój życia w znanej nam postaci[6] lub osiedlenie się na powierzchni.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Steven S. Vogt et ce: The Lick-Carnegie Exoplanet Survey: A 3.1 M_Earth Planet in the Habitable Zone of the Nearby M3V Star Gliese 581. arXiv, 2010-09-29. [dostęp 2014-05-07]. (ang.).
  2. Rachel Courtland: First life-friendly exoplanet may not exist. New Scientist, 2010-10-13. [dostęp 2011-01-13]. (ang.).
  3. a b c d Stellar activity masquerading as planets in the habitable zone of the M dwarf Gliese 581. sciencemag.org. [dostęp 2014-07-05]. (ang.).
  4. Planetary Habitability Laboratory. HEC: Data of Potential Habitable Worlds. [dostęp 2014-02-11]. (ang.).
  5. Is this the new Earth? Astronomers discover planet just 20 light years away with similar atmosphere and gravity which has '100% chance of life' - and may contain water. dailymail.co.uk. [dostęp 2014-02-11]. (ang.).
  6. Alien life certain to exist on Earth-like planet, scientists say. „Daily Telegraph”, 2010-09-30. 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • Gliese 581 g w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)