Przejdź do zawartości

Jan Słowikowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Słowikowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 września 1915
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 2010
Wrocław

profesor nauk medycznych
Specjalność: chirurgia dziecięca, chirurgia ogólna
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1951

Habilitacja

1961

Profesura

1972

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Medyczna we Wrocławiu

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”

Jan Michał Słowikowski ps. „Michał”[1] (ur. 19 września 1915 w Nowym Sączu, zm. 13 grudnia 2010 we Wrocławiu) – polski chirurg, urolog i onkolog, profesor, nauczyciel akademicki, podpułkownik Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Nowym Sączu, tam też ukończył Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego, a w 1933 zdał maturę. Medycynę studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskując dyplom w 1939 r. i po studiach wrócił do rodzinnego miasta, w którym podjął pracę w szpitalu[2].

W początkowym okresie okupacji jako członek Związku Walki Zbrojnej wielu oficerom i szeregowym partyzantom organizował przerzuty za granicę[3]. W 1940 r. brał kluczowy udział w uwolnieniu więzionego Jana Karskiego dzięki nieuzasadnionemu przedłużeniu jego pobytu w szpitalu i podaniu środków nasennych strażnikom. W 1941 r. rozpoczęły się aresztowania wśród osób, które miały związek z ucieczką Karskiego, ale Słowikowski został zwolniony z więzienia po kilku miesiącach, gdyż Niemcy nie odkryli jego udziału w akcji (rozstrzelany został jednak jego brat Teodor)[2]. Akcja była prowadzona przez struktury Związku Walki Zbrojnej, choć według części źródeł jej organizatorem była Polska Partia Socjalistyczna[1]. Po zwolnieniu pod zmienionym nazwiskiem zaczął pracować w Klinice Chirurgicznej w Krakowie[2] jako asystent[1], wciąż także angażował się w działania podziemia, m.in. prowadząc tajnie nauczanie w Starej Wsi koło Brzozowa[2].

Po wojnie przeniósł się na Dolny Śląsk i na cztery lata został dyrektorem szpitala w Oleśnicy, ordynatorem chirurgii oraz ginekologii i położnictwa[2], a także lekarzem powiatowym[1], po czym zaczął pracę w II Klinice Chirurgii Akademii Medycznej we Wrocławiu – do 1962 r. jako asystent i adiunkt, a następnie jako docent. Doktoryzował się w 1951 r.[1], a w 1961 r. habilitował[3]. W 1963 r. objął funkcję kierownika Katedry i Kliniki Chirurgii Dziecięcej[2] (doprowadził do budowy od podstaw nowego budynku kliniki)[3], a w latach 1981–1983 sprawował także obowiązki dyrektora Instytutu Pediatrii. W 1972 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1979 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego[1]. Pomimo przejścia w 1985 r. na emeryturę, aktywnie uczestniczył w życiu kliniki[2].

Autor ok. 200 publikacji, książek i podręczników[2], w swojej pracy zajmował się tematyką profilaktyki, rozpoznawania i leczenia skomplikowanych przypadków, głównie w zakresie chirurgii dziecięcej. Był pionierem wymiany krwi u noworodków w przypadku konfliktu serologicznego oraz twórcą własnych modyfikacji metod operacyjnych, m.in. operacyjnego leczenia torbieli trzustki; zespolenia naczyniowego w leczeniu nadciśnienia w zlewisku żyły wrotnej i operacji sposobem Rehbeina w leczeniu wrodzonej atrezji odbytu i choroby Hirschsprunga[3]. W 1994 r. został wyróżniony tytułem doktora honoris causa Akademii Medycznej we Wrocławiu[1].

Był członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Towarzystwa Chirurgów Polskich, Polskiego Towarzystwa Chirurgów Dziecięcych (członek założyciel, w tym w latach 1977–1980 jako prezes, a od 1980 r. jako członek honorowy), Polskiego Towarzystwa Urologicznego oraz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację[1].

Został odznaczony Krzyżami Komandorskim z Gwiazdą Orderu (1985 r.) i Kawalerskim (1973 r.) Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych (1941 r.), Złotym Krzyżem Zasługi (1970 r.) oraz odznaką „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1983 r.)[3].

Zmarł 13 grudnia 2010 r.[3] we Wrocławiu[2] i został pochowany na tamtejszym cmentarzu św. Rodziny przy ul. Smętnej[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Słowikowski Jan Michał – Sączopedia [online] [dostęp 2021-11-14] (pol.).
  2. a b c d e f g h i Zmarł prof. Jan Michał Słowikowski (1915–2010) [online], Dziennik Polski, 15 grudnia 2010 [dostęp 2021-11-14] (pol.).
  3. a b c d e f Słowikowski Jan [online].
  4. Adam Barg, Mirela Kaczmarz, Aleksandra Raczkowska, Przewodnik po cmentarzach, wyd. II, Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego, 2021, s. 28 [dostęp 2021-11-01].